فردین باتمانی

فرهنگ سازمانی، به عنوان عامل بقای سازمان ها و فراهم نمودن رشد سازمانی آنها درنظر گرفته می شود. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ابعاد فرهنگ سازمانی در سازمان های آموزشی سطح شهر سنندج بود. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی می باشد و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و دبیران مقطع متوسطه دوم شهر سنندج بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به فعالیت بودند. تعداد این افراد 667 نفر بوده که براساس جدول مورگان 242 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. براساس روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعداد 191 نفر که به سوالات پرسشنامه به صورت کامل پاسخ داده بودند، جهت تجزیه و تحلیل انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه استاندارد فرهنگ سازمانی«دنیسون» بود که پایایی آن نیز توسط آلفای کرونباخ (0/946) محاسبه شد. همچنین از آزمون های آمار استنباطی (t تک نمونه ای و تحلیل معادلات ساختاری) جهت تحلیل داده ها استفاده گردید. سطح معنی داری در این پژوهش (0/05) در نظر گرفته شد. نتایج تحلیل ساختاری معادلات در مدل اندازه گیری فرهنگ سازمانی و ابعاد و مؤلفه های آن تأیید گردید. همچنین با توجه به سطح معناداری متغیرها که همگی کمتر از 0/05 می باشد میزان فرهنگ سازمانی و ابعاد و مؤلفه های آن در کارکنان و معلمان در سطح بالاتر از متوسط قرار دارد. توجه به فرهنگ سازمانی در سازمان های آموزشی، با توجه به تأثیرات مثبت آن بر بهبود و عملکرد مدارس، حائز اهمیت است.

مقدمه و هدف : پژوهش حاضر باهدف واکاوی شاخص های وضعیت مطلوب نظام آموزش مشاغل اختصاصی در مدل آموزشی سازمان نظارتی انجام شد. روش شناسی پژوهش : روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی و ازنظر نوع آمیخته (ترکیبی از روش های  کیفی و کمی)، است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته با آلفای کرونباخ 95/0 است. جامعه آماری در بخش کیفی استادان و کارشناسان و در بخش کمی شامل تمامی افراد در مشاغل اختصاصی یازده گانه سازمان نظارتی با بیش از ده هزار نفر است و نمونه گیری کیفی به صورت غیر احتمالی و هدفمند، به تعداد 33 نفر است که با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفته است و در نمونه گیری کمی با استفاده از جدول مورگان 369 نفر به تکمیل پرسشنامه با روش نمونه گیری خوشه ای در 16 استان، پرداخته اند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی از کد گذاری باز، محوری و گزینشی و نرم افزار Maxqda2018 و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش کمی، از دو نرم افزار SPSS22 و  Smart PLS3  و روش تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها : شش مقوله پیش بین در وضعیت مطلوب شامل: فرهنگ سازمانی، توسعه شایستگی فراگیران، سیاست گذاری توسعه منابع انسانی، ایجاد انگیزش در فراگیران، طراحی هوشمند فرآیند آموزش و تدوین نظام جامع آموزش بر اساس استانداردها و مدل های تعالی آموزش است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، شش مقوله با یکدیگر همبستگی معنادار داشته و از وضعیت خوبی برخوردار هستند.  

پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل مفهومی نظام جامع آموزش برای مشاغل اختصاصی سازمان نظارتی انجام شد. ازنظر نوع پژوهش کیفی و روش پژوهش نیز سیستماتیک برخاسته از داده های استراوس و کوربن بود. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش را کلیه کارشناسان، نخبگان و اساتید شاغل در مشاغل اختصاصی سازمان نظارتی تشکیل می دادند. برای نمونه گیری از نوع هدفمند نظری استفاده شد. حجم مشارکت کنندگان به تعداد 33 نفر است که با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است و افرادی انتخاب شدند که بیشترین اطلاعات و داده را برای پاسخ به سؤالات فراهم نمودند و مصاحبه ها تا رسیدن به نقطه اشباع و حداکثر اطلاعات ادامه یافت. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی با استفاده از نرم افزار مکس کیودا استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد: مدل مفهومی به دست آمده دارای 673 مفهوم، 126 مؤلفه و 18 مقوله است و مقولات آن شامل: شرایط علَی ( شناسایی عوامل مؤثر در ضعف آموزش، بازنگری در وضعیت موجود، وضعیت کمی و عوامل کیفی آموزش، بازنگری در شناسنامه آموزشی مشاغل)، شرایط زمینه ای (ضرورت آموزش، عوامل اقتصادی، اجتماعی و قانونی)، شرایط مداخله گر (سیاست گذاری و بازنگری در شرح وظایف) راهبردها (نظارت و ارزشیابی، نیازسنجی واقع بینانه، بازنگری در محتوای آموزش و هدف گذاری) و پیامدها (تدوین نظام جامع آموزش، ایجاد انگیزه در کارکنان و برنامه ریزی هدفمند) است.

پژوهش حاضر با هدف تدوین و آزمون مدل ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مبتنی بر شایستگی دانش آموزان دوره اول متوسطه انجام گرفته است. جامعه آماری شامل مدیران، دبیران، معاونان و مشاوران مدارس دولتی متوسطه اول استان آذربایجان غربی بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 296 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای پژوهشگرساخته شامل 71 سؤال با درجه بندی لیکرت بود. اطلاعات به دو روش پرسشنامه آنلاین و ارسال فیزیکی جمع آوری شد. به منظور تعیین پایایی آزمون در مطالعه مقدماتی بر روی 30 نفر از اعضای نمونه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. با استفاده از نرم افزار آماری SPSS میزان پایایی پرسشنامه 96/0 به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از نرم افزار PLS صورت گرفت. یافته ها نشان می دهد الگوی شایستگی دربردارنده 56 شاخص است که درقالب 13 عامل شامل توانایی شناختی، مهارت های حوزه یادگیری دروس، مهارت پژوهشی، مهارت عاطفی، ساختار نگرشی، خصوصیات شخصیتی، سخت کوشی، سبک زندگی، مهارت در حوزه سلامت و بهداشت، مهارت یادگیری، مهارت اجتماعی و ارتباطی، مهارت کار و فناوری و نگرش اجتماعی قرار دارند. نتایج نشان داد این 13 عامل درمجموع 57/79درصد از واریانس را تبیین کردند. همچنین، مدل ارائه شده دارای برازش نسبی قابل قبولی بود.

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل جامع همکاری آموزش و پرورش و شهرداری ها برای تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش طراحی و اجرا شد. روش پژوهش از نظر هدف، به صورت کاربردی و با توجه به نوع داده، به صورت ترکیبی از نوع اکتشافی بود. میدان پژوهش شامل صاحب نظران مطلع و مسلط به موضوع پژوهش بود که با روش نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع نظری 25 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. این افراد شامل مدیران، معاونان، کارشناسان و معلمان آگاه به موضوع پژوهش بودند. در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیّه مدیران کل، معاونان و کارشناسان ارشد ادارات کل آموزش وپرورش استان های غربی کشور در سال 1398 بودند که تعداد آنان بر اساس برآوردهای انجام شده حدود 6000 نفر بود؛ با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و جدول کرجسی- مورگان به تعداد 361 نفر انتخاب شد. تجزیه وتحلیل داده ها در مرحله کیفی با استفاده از تحلیل محتوا و فرایند کدگذاری باز و محوری صورت گرفت و در مرحله کمی از آمار استنباطی (معادلات ساختاری و تحلیل عاملی اکتشافی) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد. یافته ها نشان داد عوامل مؤثر بر همکاری آموزش وپرورش به منظور تحقق اهداف سند تحول آموزش وپرورش عبارت اند از: فرهنگ سازمانی، ایمنی، آینده نگری، نگرش سیستمی و توسعه سیاسی. نتایج همچنین نشان داد که عوامل مؤثر بر همکاری آموزش وپرورش (فرهنگ، ایمنی، آینده نگری، نگرش و توسعه) بر متغیر همکاری آموزش وپرورش تأثیری به میزان 66/0 دارد.

نوع پژوهش کیفی است که در جامعه آماری استادان دانشگاه، متخصصان وکارشناسان تکنولوژی آموزشی انجام پذیرفت. نمونه ها به روش هدفمند و با روش گلوله برفی انتخاب شدند. درنهایت 22 نفر مصاحبه شدند و داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. درکدگذاری باز، مصاحبه های ضبط شده پس از پیاده سازی، با استفاده از روش تحلیل محتوا به صورت سطر به سطر بررسی، مفهوم پردازی و سپس براساس ارتباط مفهومی،مفاهیم و مقولات مشخص شدند. درکدگذاری محوری، رابطه ی موجود میان طبقه ها، مقوله ی تعیین محتوا بر اساس ویژگی های مرتبط با سایر مقولات، محوربودن در پژوهش، تکرار در داده ها و انتزاعی بودن به عنوان مقوله ی محوری پژوهش حاضر، انتخاب و مطالعه شدند. سپس سایر مفاهیم نیز در قالب شرایط علّی، مقوله ی محوری، راهبردها، زمینه، شرایط مداخله گر و پیامدها، طبقه بندی و به صورت نظری در قالب مدل پارادایمی به هم مرتبط شدند. درکدگذاری انتخابی نظریه ها با توجه به مفهوم ها و کدهای شناسایی شده، گزینش نهایی گردیدند. برای تامین روایی و پایایی نیز از رویکرد لینکلن و گوبا (1985) شامل ﻣﻮﺛ ﻖ ﺑ ﻮدن، ﻣﺸ ﺮوﻋیﺖ، اﻋﺘﻤﺎدﭘ ﺬیﺮى، اﻧﺘﻘ ﺎلﭘ ﺬیﺮى واﺑﺴ ﺘﮕﻰ و اﺗکﺎﭘ ﺬیﺮى و ﺗﺎییﺪﭘ ﺬیﺮى استفاده شد. نتایج نشان داد که در مرحله کدگذاری مفهومی 30 مفهوم انتخاب گردید و در نه مقوله محوری اجرائی، تصمیم گیری، رهبری، ادراکی، ارتباطی، کار تیمی، مدیریت افراد مشخص شدند و در نهایت در کدگذاری گزینشی در سه بعد شایستگی مدیریتی، شایستگی های گروهی و شایستگی های فردی به عنوان نظریه های پژوهش قرار گرفتند.

ایجاد نظام ارزشیابی با هدف استاندارد کردن بومی سازی و نظام مند ساختن انتخاب مدیران، به عدالت محوری و شایسته سالاری نظام آموزش و پرورش کمک می کند. نوآوری این پژوهش بدان جهت است که فقدان یک مدل ارزشیابی مدون در سیستم آموزشی کشور برای ارزیابی شایستگی مدیران مدارس ابتدایی کاملاً احساس می شود. هدف از انجام پژوهش دستیابی به الگوی بومی ارزشیابی شایستگی مدیران آموزشی بود تا میزان مطلوبیت هدف های آموزشی، طرح ها، برون دادها و در نهایت پیامدهای برنامه های اجرا شده سنجیده شود.  این پژوهش شامل دو بخش عمده طراحی الگو و تعیین مطلوبیت الگو است. در بخش طراحی الگو اطلاعات مورد نظر از روش تفسیری استفاده شد و در بخش دوم مطلوبیت الگوی پیشنهادی از طریق مطالعات میدانی (زمینه ای- پیمایشی) و فن دلفی بررسی شد. روش پژوهش آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) بود. مشارکت کنندگان شامل دو گروه از جمله: مدیران مدارس مقطع ابتدایی استان سمنان و متخصصان تعلیم و تربیت کشور در زمینه مدیریت آموزشی بودند که در مجموع تعداد 273 نفر شرکت داشتند. بر اساس نظرات دو گروه، معیار اخلاقی نسبت به سایر معیارها، اهمیت بالاتری در نقش آفرینی یک مدیر در مقطع ابتدایی داشته است. معیار شخصیتی در رتبه دوم، مؤلفه وظایف در رتبه سوم و در نهایت نیز، معیار مهارت قرار دارد.

هدف این پژوهش، بررسی علل و عوامل بروز سوء رفتار دانش آموزان مدارس مقطع متوسطه شهر سنندج و ارائه راهکارهای مدیریتی آن بود. این پژوهش از نوع کیفی و از روش داده بنیاد استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش معلمان مدارس متوسطه اول بودند که به منظور احصای تجارب 15 نفر از معلمان باسابقه مدارس با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری مقوله انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده های کیفی با استفاده از کدگذاری نظری و استفاده از نرم افزار maxqda نسخه 10 انجام گرفت. با نظرخواهی از مشارکت کنندگان به وسیله به کارگیری مصاحبه عمیق و تحلیل محتوای آن، و انجام مقایسه و تطبیق داده ها، 144 شاخص به دست آمد که با حذف موارد تکراری و ادغام شاخص های هم جنس و مشابه، درنهایت مقوله های مربوط به علل و عوامل بروز سوء رفتار در قالب 43 مقوله فرعی(کدگذاری باز) و 22 مقوله محوری و 5 مقوله فراگیر(کدگذاری گزینشی)، ترسیم شد. برای ارائه راهکارهای مدیریتی علاوه بر استفاده از نتایج پژوهش از نتایج تحقیقات پیشین نیز استفاده شد. از علل و عوامل به وجود آورنده سوء رفتار می توان به عوامل برون کلاسی مانند عوامل محیطی (خانواده، جامعه و رسانه) و عوامل مدرسه ای (فضای فیزیکی و روانی، ضعف ارتباطی مدیران، الگوسازی نامناسب) اشاره کرد. عوامل درون کلاسی نیز مانند عوامل مرتبط با معلم (سبک تدریس، رویکرد معلم، مدیریت کلاس، صلاحیت حرفه ای معلم) و عوامل مربوط به خود دانش آموز (ضعف علمی، کمبود انگیزه، اختلالات رفتاری) می باشد که متناسب با هرکدام راهکارهای مدیریتی ارائه می شود.

تحقیق حاضر با هدف « بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی و رابطه آن با یادگیری سازمانی معلمان مقطع دوم متوسطه کرمانشاه» اانجام شد. روش تحقیق در رسته تحقیقات پیمایشی وتوصیفی قرارداد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع دوم متوسطه استان کرمانشاه به تعداد 800 نفر بودند. نمونه آماری دراین تحقیق با استفاده از جدول جرسی و مورگان با احتساب واریانس پیشینه معادل ۲۶۰ نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، استفاده از پرسشنامه های استاندارد رابینز جهت سنجش فرهنگ سازمانی و پرسشنامه مارکورات جهت سنجش سازمان یادگیرنده (یادگیری سازمانی) بود. با توجه به استاندارد بودن، روایی و پایایی پرسشنامه ها مورد تائید است. اطلاعات بدست آمده با انجام محاسبات آمار توصیفی و استنباطی (آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، رگرسیون چند متغیره) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که تک تک مؤلفه های هوش سازمانی (خطر پذیری ، توجه به ره آورد ، خلاقیت و نوآوری، توجه به اعضای سازمان ، تاثیر نتایج تصمیمات بر کارکنان، توجه به تیم و سنجش پایداری با یادگیری رابطه معنی داری وجود دارد.