رضا زمردی

امر خبررسانی در رسانه های جمعی از زمان پیدایش خود، همواره با مقوله ای به نام شایعات و اخبار کذب دست وپنجه نرم کرده است. اما با فراگیری فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، جولان گاه جدید و البته مستعدتری برای انتشار شایعات ایجاد شده که البته در برخی کشورها از جمله ایران به دلایلی همچون ضعف اطلاع رسانی های رسمی، این امر شدیدتر است. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به واسطه رصد انسانی خبرگزاری ها، پیام رسان تلگرام، شبکه اجتماعی اینستاگرام و شبکه اجتماعی توییتر، از زمان اعلام شیوع کرونا در ایران در تاریخ 31 بهمن 1398 تا 31 فروردین ماه 1399، گونه شناسی، منشأ انتشار، سطح شیوع و میزان فراگیری شایعه ها را در جامعه ایرانی مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد. طبق بررسی ها نیمی از شایعات کرونایی به شایعات تحریک کننده احساسات افکار عمومی، شایعه پراکنی علیه حاکمیت و بزرگ نمایی از آمار مبتلایان و جان باختگان کرونا اختصاص داشت. دیگر مقولاتی همچون شایعه سازی علیه نیروهای مسلح و شایعه پراکنی پیرامون روش های انتقال، پیشگیری و درمان کرونا در رده های بعدی قرار گرفته اند. با توجه به تأثیرگذاری شایعات فضای مجازی بر تحریک کاذب احساسات و افکار عمومی و عواقب سوء روانی و اجتماعی آن، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با کمک گرفتن از مفهوم سواد خبری که در حقیقت زیرمجموعه ای از مفهوم سواد رسانه ای دانسته می شود و از رهگذر گفت وگو با کارشناسان حوزه خبر و رسانه های نوین خبری، به علل فراگیری نسبی و تعدد بالای شایعات فضای مجازی در ایران و سیاست ها و شیوه های برون رفت از وضعیت فعلی نیز اشاره شود.

در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی، وب سایت «رادیو فردا» به عنوان یکی از رسانه های جریان اصلی معارض و معاند با جمهوری اسلامی با هدف ارائه خوانش و روایت مطلوب خود از تاریخ انقلاب، مجموعه گفت وگوهایی با فعالان سیاسی و فرهنگی با عنوان «چهل سال، چهل گفت وگو» شکل داد. در این پژوهش تلاش اصلی متمرکز بر ادراک نحوه بازنمایی و چارچوب سازی رسانه ای رادیو فردا از تاریخ انقلاب اسلامی برای افکار عمومی بوده است. در مقام گردآوری داده، متن گفت وگوها جمع آوری شد و در چارچوب رویکرد تفسیری با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، شبکه مفاهیم و مضامین مورد بررسی قرار گرفت. بررسی و تحلیل این مصاحبه ها نشان می دهد که بازنمایی و برساخت تصویری مطلوب از دوره حکمرانی پهلوی دوم به همراه ایجاد نگرش و تصویری سلطه طلب از انقلابیون و امام خمینی+ و سیاه نمایی از جمهوری اسلامی، مضمون اصلی حاکم بر این مصاحبه ها بوده و در نهایت وحدت اپوزیسیون نظام به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر برای برون رفت از وضعیت موجود معرفی می شود.

سندرم روده تحریک پذیر ( IBS ) یک اختلال مزمن کنشی گوارشی است که با علایمی مانند درد یا ناراحتی شکمی و تغییر در عادات روده ای همراه است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه مشخصه های نوسانات مغزی، به طور خاص ریال در باند فرکانسی آلفا، با استفاده از الکتروانسفالوگرافی در حالت استراحت بین افراد مبتلا به IBS و افراد سالم بود. بدین منظور 11 نفر (7 زن و 4 مرد) بیمار مبتلا به IBS و 11 نفر (7 زن و 4 مرد) سالم که از نظر سن و جنسیت با گروه بیمار همتا سازی شده بودند، انتخاب و نوسانات مغزی آن ها با استفاده از EEG 64 کاناله در حالت استراحت و با چشمان بسته ثبت شد. توان آلفا، فرکانس پیک آلفا و ناقرینگی آلفای پیشانی با استفاده از روش تبدیل فوریه سریع و آزمون t مستقل محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین توان آلفا در گروه بیمار بیشتر از گروه سالم و فرکانس پیک آلفا و ناقرینگی آلفای پیشانی در گروه بیمار کمتر از گروه سالم بود. با توجه به یافته های پژوهش نتیجه گیری می شود که عملکرد قشری و امواج مغزی تولید شده در باند فرکانسی آلفا بین افراد مبتلا به IBS و افراد سالم متفاوت است و یافته ها می تواند شناساسایی نشانگر های زیستی و پیش بینی کننده اثرات درمانی در بیماران مبتلا به IBS مورد استفاده قرار گیرد.