گونه شناسی اخبار جعلی و شایعات کرونایی در رسانه های اجتماعی در ایران
آرشیو
چکیده
امر خبررسانی در رسانه های جمعی از زمان پیدایش خود، همواره با مقوله ای به نام شایعات و اخبار کذب دست وپنجه نرم کرده است. اما با فراگیری فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، جولان گاه جدید و البته مستعدتری برای انتشار شایعات ایجاد شده که البته در برخی کشورها از جمله ایران به دلایلی همچون ضعف اطلاع رسانی های رسمی، این امر شدیدتر است. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به واسطه رصد انسانی خبرگزاری ها، پیام رسان تلگرام، شبکه اجتماعی اینستاگرام و شبکه اجتماعی توییتر، از زمان اعلام شیوع کرونا در ایران در تاریخ 31 بهمن 1398 تا 31 فروردین ماه 1399، گونه شناسی، منشأ انتشار، سطح شیوع و میزان فراگیری شایعه ها را در جامعه ایرانی مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد. طبق بررسی ها نیمی از شایعات کرونایی به شایعات تحریک کننده احساسات افکار عمومی، شایعه پراکنی علیه حاکمیت و بزرگ نمایی از آمار مبتلایان و جان باختگان کرونا اختصاص داشت. دیگر مقولاتی همچون شایعه سازی علیه نیروهای مسلح و شایعه پراکنی پیرامون روش های انتقال، پیشگیری و درمان کرونا در رده های بعدی قرار گرفته اند. با توجه به تأثیرگذاری شایعات فضای مجازی بر تحریک کاذب احساسات و افکار عمومی و عواقب سوء روانی و اجتماعی آن، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با کمک گرفتن از مفهوم سواد خبری که در حقیقت زیرمجموعه ای از مفهوم سواد رسانه ای دانسته می شود و از رهگذر گفت وگو با کارشناسان حوزه خبر و رسانه های نوین خبری، به علل فراگیری نسبی و تعدد بالای شایعات فضای مجازی در ایران و سیاست ها و شیوه های برون رفت از وضعیت فعلی نیز اشاره شود.Typology of False News and Corona Rumours from Iranian Social Media
Since its creation, media coverage has always struggled with a category known as rumors. But with the spread of social media, a new and, of course, more prone place for spreading rumors has been created, which in some countries, including Iran is more aggressive for reasons such as the lack of official information. The present study intends to determine the typology, origin, level of prevalence, and prevalence of rumors through the human observation of news agencies, telegram messengers, Instagram social network, and Twitter, from the time of announcing the outbreak of corona in Iran on February 22, 2017, to April 20, 2016. Analyze Iranian society. According to investigations, half of the Corona rumours were devoted to rumours that provoke public sentiment, spread rumours against the government, and exaggerate the number of Corona patients and victims. Other categories, such as gossip against the armed forces and gossip about methods of transmitting, preventing, and treating coronas, are in the next category. Considering the effect of cyberspace rumors on false arousal of emotions and public opinion and its psychological and social consequences, in the present study, an attempt has been made to use the concept of news literacy, which is in fact a subset of the concept of media literacy. Talking to experts in the field of news and modern news media, the reasons for the relative prevalence and high number of cyberspace rumors in Iran and policies and ways out of the current situation should also be mentioned.
تبلیغات
