ندا سیدین

دکتر مرتضی فرهادی استاد تمام حوزه مردم شناسی و جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی است که وی را به سبب پژوهش های متعدد در حوزه مردم شناسی، فرهنگ و علوم انسانی به ویژه در حوزه روستایی ایران و همچنین در حوزه مردم شناسی آینده می شناسند. فرهادی تنها محقق ایرانی است که صاحب نظریه در زمینه توسعه بومی است. ایشان تحقیقات بسیار زیادی در زمینه فرهنگ بومی و سنتی ایران داشته اند و در تحقیقات خود نقش زنان در امر توسعه کشورمان را امری واضح و مبرهن می دانند و بر آن بسیار تاکید دارند لذا بدلیل اهمیت موضوع بر آن شدیم تا مطالعه ای انجام دهیم و جایگاه و پایگاه زن را در آثار دکتر فرهادی مورد مطالعه قرار داده و مقایسه و تحلیلی انجام دهیم بین نظرات ایشان با نظرات برخی از مردم شناسان و فمنیست ها، و پاسخی داشته باشیم برای این سوالات که: علت شکل گیری نظرات فمنیستی چیست ؟ این نظرات که منشا آن در غرب است آیا در کشور ما هم کاربرد دارد ؟ رجوع به فرهنگ سنتی چه کمکی به ما می کند؟ چرا باید به فرهنگ سنتی خودمان برگردیم؟پرداختن به تعاونی های روستایی تا چه اندازه در رشد و توسعه اقتصادی کشورمان تاثیر دارد؟ آثاری که از ایشان مورد بررسی قرار داده ایم عبارتند از: مردم شناسی قالیچه های گل برجسته دره جوزان ملایر- مازنجیل نگاهی مردم شناسی در گلیمینه های کورکی- ترانه های کار- کتاب انسان شناسی یاریگری- کتاب صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن- کمره نامه- کار و زمان در منشور شعر و کار کارستان پروین اعتصامی- ترانه های کار مشک زنی در روستاهای کمره.

در ادبیات جامعه شناختی غالبا از بی تفاوتی به عنوان پدیده ای آسیب شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است  که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیرش مسئولیت اشاره می نماید. هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال می باشد که در زمان انجام پژوهش جامعه آماری کل برابر 85000 دانشجو مشغول به تحصیل در این دو واحد دانشگاهی بودند که تعداد 380 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده مورد مطالعه قرار گرفتند. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. و برای آزمون فرضیه ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و چندگانه، آزمون تفاوت میانگین مستقل T-Test و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه آنوا استفاده شد.برای سنجش متغیر بی هنجاری چهار بُعد در نظر گرفته شد و یافته های حاصل نشان داد که بین متغیر بی معنایی(267/0=r)، بی اعتمادی (245/0=r) ، بی قدرتی (397/0=r) و فردگرایی(265/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد. بعبارت دیگر، هرچه بی هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی تفاوتی اجتماعی در دانشجویان افزایش خواهد یافت.

در مطالعات اجتماعی از مفهومی چون بی تفاوتی به عنوان یکی از آسیب های مهم در روابط انسانی، مانعی برای رسیدن به توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد شده است و بروز چنین پدیده ای به ویژه در نسل جوان دانشگاهی مسأله ای است که می تواند به پویایی و نشاط جامعه صدمه وارد کند. از این رو بررسی این مسأله در یک منطقه یا شهر می تواند به روشن شدن آن کمک کند و از این رو از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این پژوهش شناخت تأثیر بی هنجاری با تأکید بر سه بُعد (بی معنایی، بی اعتمادی و بی قدرتی) بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال است. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. یافته ها نشان دادند که؛ میزان بی معنایی با مقدار همبستگی (267/0=r)، بی اعتمادی با مقدار همبستگی (245/0=r) و بی قدرتی با مقدار همبستگی (397/0=r) است و با توجه به نتایج همبستگی میان متغیرهای تحقیق مشاهده شد که رابطه مثبت و معناداری بین ابعاد سه گانه بی هنجاری اجتماعی با بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان وجود دارد. به عبارت دیگر، هرچه میزان ابعاد سه گانه بی هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان افزایش می یابد.