مرجان جوانبخش

هدف بررسی چالش های پیش رو و راه کارهای تحقق دانشگاه اسلامی به عنوان دانشگاه تمدن ساز اسلامی است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و اسنادی براساس دیدگاه ها و نقطه نظرات اندیشمندان حوزه آموزش عالی، دانشگاه اسلامی و تمدن سازی است. نتایج نشان داد: دانشگاه ها امروز به عنوان ستون های نگه دارنده تمدن ها تلقی می شوند، آنها مستقیم و غیرمستقیم بر کلیه مسائل جامعه تأثیر دارند و دانشگاه محل انباشت علم برای تمدن سازی است. برای رسیدن به دانشگاه تمدن ساز اسلامی راه برون رفت از چالش های موجود، رسیدن به فهمی مشترک در خصوص دانشگاه تمدن ساز اسلامی است و بهترین مسیر رسیدن به دانشگاه تمدن ساز اسلامی، بالا بردن آگاهی های قرآنی و معرفتی برای تمامی دست اندرکاران حوزه دانشگاه هاست. برنامه ریزی، سیاست گذاری، تدوین استراتژی مناسب و تدارک زیرساخت های لازم در یک فرایند طولی مستمر، زمان بندی شده، واقعی، مستقل، غیرشعاری، خدامحور، با رویکردی آینده نگر و داشتن آموزش های کاربردی برای ارتقای شناخت رهبران و مدیران آموزش عالی از لوازم تحقق دانشگاه تمدن ساز اسلامی است.

مقدمه: آموزش به عنوان مهم ترین عامل، کم هزینه ترین و کوتاه ترین زمان و مسیر برای پرورش نیروی انسانی در مدیریت مؤثر و بهینه سوانح است. هدف از پژوهش حاضر تطبیق برنامه درسی رشته مدیریت سوانح طبیعی و انسان ساخت در ایران و مدیریت اضطراری و بلایا در ایالات متحده است. روش: این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی براساس شیوه بردی انجام گرفته، داده ها از پایگاه های اطلاع رسانی رسمی ملّی و بین المللی و مستندات آموزش عالی کشور گردآوری شده است. برنامه ریزی درسی رشته های فوق در مقطع کار شناسی در مؤسسه آموزش عالی هلال ایران و دو دانشگاه Upper Iowa وAmerican Public در ایالات متحده مقایسه، تحلیل و بر مبنای آن پیشنهاداتی ارائه شد. یافته ها: با توجه به نتایج، موضوعات برنامه ریزی درسی در حیطه های علوم پایه، مدیریت عمومی، علوم اجتماعی و ارتباطات، علوم طبیعی و سوانح، علوم مدیریت بحران در ایران در مقاطع کاردانی و کارشناسی و گرایش های طبیعی وانسان ساخت برای تمامی مراکز ارائه دهنده و فراگیران ثابت و بدون تغییر و مبتنی بر نیاز بومی است. در دو دانشگاه مورد مطالعه ایالات متحده در هر دو گرایش هنر و علوم، موضوعات برنامه ریزی درسی در حیطه های فوق، متفاوت، اختیاری واز قابلیت انعطاف بالایی برخوردارست. نتیجه گیری: موضوعات برنامه ریزی و محتوای دروس در هر دو مقطع و دو گرایش مذکور، مطابق با الگوی جهانی مدیریت بحران و با تأکید بر نیاز های بومی سوانح طبیعی و انسان ساخت ایران است. برای پوشش کامل نیاز های کشور استفاده از دروس اختیاری متنوع، منعطف، متناسب با نیاز فراگیران شاغل در نهاد های گوناگون و طراحی رشته های جدید با توجه به تنوع سوانح کشور پیشنهاد می شود.