یاور بابایی

رضایت مصرف کننده در گردشگری به شدت تحت تأثیر ارائه خدمات، ظاهر محصول و شخصیت و وجهه مقصد گردشگری قرار دارد. در این راستا، نوشتار حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی الزامات رضایتمندی گردشگران از امکانات و خدمات شهری و به روش توصیفی- تحلیلی تدوین گردید. جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای و به روش میدانی از طریق پرسشنامه انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش شامل گردشگران شهر شاهرود بود که با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری پژوهش، تعداد 114 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامه ها به روش تصادفی در میان آن ها توزیع گردید. ضریب آلفای کرونباخ برای سؤالات مثبت برابر با 81/0 و برای سؤالات منفی برابر با 72/0 محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از مدل کانو استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که در میان الزامات اساسی، مؤلفه ایمنی محیط های گردشگری بیشترین نارضایتی و مؤلفه پارک ها و فضاهای طبیعی کمترین نارضایتی را در صورت برآورده نشدن به دنبال دارد. همچنین در میان الزامات عملکردی، مؤلفه نظافت و پاکیزگی فضاهای شهری و گردشگری بیشترین نارضایتی و مؤلفه نورپردازی فضاهای شهری و گردشگری کمترین نارضایتی را در صورت برآورده نشدن در پی دارد. در همین خصوص، در میان الزامات انگیزشی، مؤلفه خدمات و تسهیلات فرهنگی بیشترین رضایت و مؤلفه شرکت های گردشگری و راهنمایان تور کمترین رضایت را در صورت برآورده شدن به همراه دارد.

این مطالعه با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های توسعه مکمل گرای گردشگری و بررسی نقش آن در توسعه منطقه ای انجام گرفته است. برای این منظور، روش پژوهش، آمیخته اکتشافی و دارای دو مرحله متوالی کیفی و سپس کمی است. روش تحقیق این مطالعه به گونه ای است که ابتدا در بخش کیفی از روش فراترکیب و تحلیل مضمون استفاده شد و الگوی تحقیق براساس آن طراحی گردید و سپس در بخش کمی با استفاده روش معادلات ساختاری به بررسی ساختاری مدل تحقیق، تعیین روایی و پایایی و ارتباط بین سازه ها پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق شامل مطالعات داخلی و خارجی مرتبط با موضوع تحقیق با تعداد نمونه 59 مطالعه و خبرگان دانشگاهی، اجرایی و مدیران کسب و کارهای گردشگری با تعداد نمونه 18 نفر در بخش کیفی و 110 نفر در بخش کمی می باشد. براساس نتایج تحقیق، براساس رویکرد کیفی، دو مفهوم فراگیر شامل دستاوردهای توسعه منطقه ای و توسعه مکمل گرای گردشگری با ابعاد مکمل گرایی سیاستی، مکمل گرایی همکارانه، مکمل گرایی فرهنگی، مکمل گرایی پویا، مکمل گرایی فنی و مکمل گرایی سایت های گردشگری شناسایی شد. همچنین نتایج حاصل از معادلات ساختاری و با تاکید بر استان اردبیل به عنوان منطقه مورد مطالعه، نشان داد که توسعه مکمل گرای گردشگری با ضریب مسیر 406/0 و معناداری 893/4 تاثیر مثبت و معناداری بر دستاوردهای توسعه منطقه ای در استان اردبیل دارد. نتایج این تحقیق می تواند به توسعه ادبیات تحقیق در حوزه مکمل گرایی در گردشگری و نیز بکارگیری گردشگری در دستیابی به دستاوردهای توسعه منطقه ای کمک کند.

این مطالعه با هدف ارائه مدلی برای توسعه مکمل گرای گردشگری انجام گرفته و شامل دو بخش کیفی و کمی است. بخش کیفی با روش فراترکیب، یافته های پژوهش های مرتبط ترکیب و الگوی تحقیق طراحی شد. بر این اساس تعداد 316 پژوهش حوزه مکمل گرایی ارزیابی و 51 پژوهش انتخاب شد و با تحلیل آنها، ابعاد و کدهای مربوطه استخراج گردید. بخش کمی با استفاده از روش توصیفی به بررسی مطلوبیت مدل، تعیین اهمیت ابعاد با کمک آزمون فریدمن و بررسی ساختاری مدل تحقیق با روش معادلات ساختاری انجام گرفت. جامعه بخش کمی، خبرگان و مطلعین حوزه مدیریت و گردشگری بود که 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. نتایج با استفاده از فراترکیب نشان داد که ابعاد توسعه مکمل گرای گردشگری شامل مکمل گرایی سیاستی، مکمل گرایی همکارانه، مکمل گرایی نهادی، مکمل گرایی فرهنگی و ارزشی، مکمل گرایی پویا، مکمل گرایی فنی می باشد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که مدل از نظر شاخص های هفت گانه، کیفیت لازم را دارد. براساس آزمون فریدمن، مکملگرایی همکارانه و سیاستی دارای بالاترین اهمیت و مکمل گرایی فنی و پویا دارای پایین ترین اهمیت می باشند. در نهایت، بررسی ساختاری مدل تحقیق نشان داد که کلیه ابعاد اصلی و فرعی دارای ضرایب معناداری بیش از 96/1 بوده و در سطح اطمینان 99 درصد مورد تایید می باشد.

امروزه صنعت گردشگری علاوه بر وجه تجاری خود، به عنوان صنعتی شناخته شده که حامی بهبود وضعیت معیشت جوامع محلی در مقصدهای گردشگری است؛ بنابراین، درگیر بودن با مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی و شهروندی شرکتی در صنعت گردشگری با تعهد سازمان های فعال، در فرآیند سفر، از ابتدای آن تا انتهای آن مرتبط است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر پذیرش شهروندی شرکتی در کسب و کارهای صنعت گردشگری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع آمیخته اکتشافی مبتنی بر تحلیل مضمون از طریق مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر با استفاده از نرم افزار MAXQDA-12 و ساختاردهی و تعیین ارتباط متقابل عوامل از طریق تصمیم گیری چندمعیاره با استفاده از تکنیک دیمتل است. جامعه آماری در بخش کیفی، اسناد و مدارک آرشیوی و در بخش کمی، خبرگان دانشگاهی و مدیران کسب و کارهای گردشگری شهر تهران است که تعداد 7 منبع آرشیوی در بخش کیفی و 16 نفر از خبرگان به عنوان نمونه در بخش کمی انتخاب شدند. یافته های تحقیق بیانگر آن است که 21 عامل شناسایی شده در 3 بخش عوامل مربوط به محیط صنعت، عوامل مربوط به سازمان و عوامل مربوط به محیط کلان قابل تفکیک است که از این میان در کسب و کارهای گردشگری به ترتیب عوامل مربوط به محیط صنعت، عوامل مربوط به سازمان و عوامل مربوط به محیط کلان دارای بیشترین اهمیت هستند. همچنین، عوامل مربوط به محیط صنعت به عنوان یک محرک و معیار علّی در تمام سیستم تأثیرگذارتر از بقیه عوامل است.

هدف: هدف این مطالعه، بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروندی زیست محبطی و رفتارهای حامی محیط زیست در صنعت هتلداری می باشد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی است که جامعه آماری آن، مدیران و کارکنان هتل های 4 و 5 ستاره یزد و کرمان بوده و نمونه گیری به روش نمونه گیری خوشه ای است و تعداد 203 نفر از کارکنان و مدیران این هتل ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها پرسشنامه بود و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از معادلات ساختاری انجام گردیده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که مدیریت منابع انسانی سبز تاثیر مثبت و معناداری بر مشارکت زیست محیطی کارکنان، رفتار شهروندی زیست محیطی و رفتارهای حامی محیط زیست کارکنان دارد. همچنین مشارکت زیست محیطی و رفتار شهروندی زیست محیطی کارکنان تاثیر معناداری بر رفتارهای حامی محیط زیست کارکنان دارد.

هدف پژوهش حاضر تبیین نقش مسئولیت اجتماعی در پشتیبانی از گردشگری پایدار با نقش میانجی منافع و هزینه های گردشگری از دیدگاه جامعه میزبان در شهر سرعین است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش، پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنان شهر سرعین تشکیل می دهند که تعداد 384 نفر آنان به عنوان نمونه (به روش نمونه گیری در دسترس) انتخاب شدند. تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها با روش تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی (OLS) به کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شد. نتایج تحقیق حاکی از وجود تاثیر مثبت و معنادار مسئولیت اجتماعی بر منافع ادراک شده و پشتیبانی از گردشگری پایدار و نیز منافع ادراک شده بر پشتیبانی از گردشگری پایدار است. همچنین مسئولیت اجتماعی بر هزینه های ادراک شده تاثیر معنادار و منفی دارد. در نهایت، منافع ادراک شده، نقش میانجی در تاثیر مسئولیت اجتماعی بر پشتیبانی از گردشگری پایدار دارد؛ اما نقش میانجی هزینه های اداراک شده بر تاثیر مسئولیت اجتماعی بر پشتیبانی از گردشگری پایدار مورد تایید قرار نگرفت.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش بازاریابی سبز در تعیین رفتار خرید و وفاداری مشتریان به محصولات غذایی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. جامعه آماری این مطالعه، مشتریان محصولات غذایی اردبیل است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تعیین و با استفاده از نمونه گیری در دسترس توزیع و جمع آوری شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه که روایی و پایایی آن با استفاده از شاخص های معادلات ساختناری مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است. ابزار تحلیل اطلاعات در نرم افزار SMARTPLS-3 و با استفاده از معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بازاریابی سبز به ترتیب با ضریب 63/0 و 69/0 تأثیر مثبت و معنی داری بر رفتار خرید و وفاداری مشتریان به محصول دارد. همچنین ضریب R2 نشان داد که بازاریابی سبز به ترتیب 38 و 21 درصد تغییرات رفتار خرید و وفاداری مشتریان به محصول را تبیین می کند.

امروزه صنعت گردشگری یکی از مهمترین بخش هایی است که در اقتصاد هر کشور در زمینه اشتغال زایی و کسب درآمد می تواند تاثیرگذار باشد. یکی از بخش های موثر در اقتصاد گردشگری، کسب و کارهای کوچک و متوسط است که از مشخصه های بارز این کسب و کارها تاکید آنها بر کارآفرینی و توانمندی و ارائه مداوم نوآوری است. در این راستا، این پژوهش به بررسی تاثیر خودکارآمدی کارآفرینی و قابلیت نوآوری بر عملکرد کسب و کارهای گردشگری می پردازد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان کسب و کارهای گردشگری و مهمان نوازی شهر تبریز است که تعداد 200 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری طبقه ای استفاده شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بود و تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که خودکارآمدی کارآفرینی تاثیر معناداری بر قابلیت نوآوری (49/0) و عملکرد کسب و کارهای گردشگری ( 32/0 ) دارد و نیز قابلیت نوآوری تاثیر معناداری بر عملکرد کسب و کارهای گردشگری (57/0) دارد. بنابراین، نتایج نشان داد که خودکارآمدی کارآفرینی و قابلیت نوآوری امری حیاتی در موفقیت و بهبود فعالیت های کسب و کارهای گردشگری دارد و عملکرد آنها را می توان از طریق این عوامل ارتقا داد.

پژوهش حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناسایی و اولویت بندی ریسک های گردشگری انجام شده است. داده های پژوهش به صورت کتابخانه ای و هم چنین به روش میدانی از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. سنجش روایی پرسشنامه با استفاده  از روایی محتوایی انجام شده و نیز ، برای سنجش پایایی نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است که میزان آن با 76/0 دارای ضریب قابل قبولی می باشد. در این زمینه، برای شناسایی ریسک های استنباط شده از تحلیل عاملی اکتشافی و جهت اولویت بندی ریسک های شناسایی شده، از آزمون آماری فریدمن استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شاخص اقتصادی و مالی با رتبه میانگین 85/2، بیش ترین احتمال وقوع را دارا می باشد و در رتبه یک قرارگرفته است. سپس، شاخص امکانات و خدمات با رتبه میانگین 48/2 در رتبه دوم می باشد و پس از آن شاخص ایمنی و امنیت با رتبه میانگین 08/2 در رتبه سوم قرارگرفته است. هم چنین، شاخص بهداشت و سلامت با رتبه میانگین 77/1 در رتبه چهارم، شاخص بلایای طبیعی با رتبه میانگین 74/1 در رتبه پنجم قرار گرفته اند. شاخص فرهنگی و اجتماعی با رتبه میانگین 26/1، کم ترین احتمال وقوع را دارد و در رتبه ششم قرار می گیرد. در پایان مقاله نیز اولویت بندی ریسک های استنباط شده از دیدگاه گردشگران صورت گرفته شده است.

این پژوهش به بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار با نقش میانجی اثرات اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی درک شده به وسیله جامعه میزبان در شهر سرعین انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و از نظر روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه می باشد. نمونه آماری به دست آمده با استفاده از فرمول کوکران تعداد 385 نفر از ساکنین شهر سرعین و روش نمونه گیری از نوع تصادفی در دسترس می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری و با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و SMARTPLS انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار سرمایه اجتماعی با سه متغیر اثرات اقتصادی گردشگری (0.382)، اثرات اجتماعی- فرهنگی گردشگری (0.517) و متغیر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار (0.348) می باشد. همچنین رابطه اثرات اقتصادی درک شده بر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار با توجه به ضریب مسیر (0.189) و مقدار t به دست آمده (2.467)، مورد تایید قرار گرفت. اما رابطه اثرات اجتماعی- فرهنگی درک شده بر مشار کت در توسعه گردشگری پایدار تایید نشد که این امر حاکی از آن است که توسعه گردشگری در حوزه اثرات اجتماعی- فرهنگی گردشگری، به گونه ای نبوده که بتواند سرمایه اجتماعی جامعه محلی سرعین را با خود همراه کند . همچنین نتایج نشان داد که سرمایه اجتماعی به صورت غیرمستقیم و با نقش میانجی اثرات اقتصادی گردشگری بر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار تاثیر مثبت و معناداری دارد. اما رابطه سرمایه اجتماعی با نقش میانجی اثرات اجتماعی- فرهنگی گردشگری بر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار در شهر سرعین مورد تایید قرار نگرفت.