شهرزاد شریف جاهد

توسعه شهرنشینی، پیامدهای ناگواری را برای سکونتگاه ها در پی داشته است. هسته های قدیمی شهرها از آن پس در فرایند پالایش جمعیت و فعالیت، دچار فرسودگی شده اند و مداخلات بهسازی، بازسازی و نوسازی را با غلبه بعد کالبدی و رویه غیر مشارکتی تجربه کرده اند. در قرن بیستم، رویکرد بازآفرینی با راه حل جامع نگر و با تأکید بر رویه مشارکتی برای حل مشکلات بافت های فرسوده شهری مطرح شد. در کنار نقاط قوت رویکرد بازآفرینی، نقاط ضعفی نیز وجود دارد که مهم ترین آن، عدم توجه به یکپارچگی فضایی است. هدف این مقاله، بررسی جایگاه یکپارچگی فضایی در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری تهران است. داده های این تحقیق، کیفی و کمی بوده و به روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان برنامه ریزی شهر تهران تشکیل می دهند. تکنیک مورد استفاده در این راستا "دلفی" می باشد. اطلاعات به دست آمده، با استفاده از روش "تحلیل تم" و تکنیک "تاپسیس" تحلیل شده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که برنامه های بازآفرینی مناطق شهری تهران اجرا نشده و در حد سند باقی مانده و اقداماتی که با عنوان بازآفرینی اجراشده اند فقط در حد بهسازی و بازسازی و نوسازی می باشند. همچنین، در این اسناد، به پیوند فضایی محدوده های هدف بازآفرینی، توجه نشده است.

پدیده آشنای توسعه شهرنشینی و گسترش مهار ناپذیر شهرها که در مقاطع مختلف تاریخی بروز کرده، پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بافتهای بسیاری از شهرها دچار چالشهای اساسی شده است و به دنبال خود نابه سامانی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی را به وجود آورده. رویکرد حاکم بر این پژوهش (توصیفی- تحلیلی) است و جامعه آماری محلات فرسوده منطقه 12 شهر تهران بر اساس طرح تفصیلی منطقه و مصاحبه با کارشناسان این حیطه می باشد. در این پژوهش با استفاده ار تکنیک swot به تحلیل و بررسی بافت فرسوده منطقه 12 تهران به عنوان میراث دار پیشینه تهران و قلب اقتصادی کشو پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که این محدوده از نقاط ضعف و تهدید بالایی برخوردار است و در عین حال نیز از نقاط قوت و فرصتهای بهینه ای جهت بهره گیری و رسیدن به حد مطلوب برخودار می باشد

تحقیق حاضر با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی راهبردی، درصدد تدوین راهبردهای اجرایی و مؤثر به منظور توسعه پایدار صنعت گردشگری منطقه کویر شهداد می باشد. این منطقه به دلیل دارا بودن قابلیت ها و منابع ارزشمند خود، توانایی تبدیل به جاذبه های گردشگری را دارد و با برنامه ریزی دقیق و کارآمد می تواند به عنوان قطب گردشگری در کشور معرفی شود. در این راستا، رویکرد برنامه ریزی راهبردی قادر به تبدیل منابع منطقه به جاذبه ها و فعالیت های گردشگری است و در نتیجه اثرات بالقوه مثبتی از جمله افزایش اشتغال، افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم منطقه، حفظ و توسعه منابع موجود، منابع تاریخی و طبیعی منطقه را خواهد داشت. در گام نخست، مصاحبه و نظرخواهی از طریق پرسشنامه از کارشناسان، مسئولین و مدیران حوزه گردشگری در منطقه کویر شهداد انجام شد. در گام دوم با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و تحلیل SWOT که یک جهت گیری راهبردی است، داده ها و اطلاعات تحلیل می شود، سپس با استفاده از ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی IE جهت شناسایی اثرات مورد انتظار منطقه و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPM راهبردهای توسعه صنعت گردشگری منطقه کویر شهداد طبقه بندی و اولویت بندی می شود. نتایج حاصل از بررسی ها و محاسبات نمایانگر آن است که این منطقه در بخش گردشگری در محیط خارجی با فرصت و در محیط داخلی با قدرت روبرو است. بنابراین این قابلیت بسیار بالایی را جهت توسعه و ارتقای ظرفیت های گردشگری خود برای تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری توسعه یافته دارد.