طراحی مدل دانشگاه کارآفرین با رویکرد یادگیری سازمانی در آموزش عالی (مورد مطالعه: واحدها و مراکزآموزشی دانشگاه آزاد خراسان رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
چشم انداز مدیریت دولتی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱
167 - 186
هدف : در قرن 21 رسالت دانشگاه، تربیت نیروی انسانی و نسل آینده ای متعهد، مبتکر و کارآفرین است و بنابراین ایجاد تفکر کارآفرینی و ورود به کسب وکار در میان دانش آموختگان دانشگاهی باعث می شود که آنها با بهره گیری از استعدادهای بالقوه خود، افرادی خلاق، نوآور و کارآفرین شوند و خود را باور نمایند. بنابراین هدف از مطالعه حاضر، طراحی الگوی دانشگاه کارآفرین با رویکرد سازمانی در آموزش عالی بود. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نظر هدف کاربردی-توسعه ای، از نظر ماهیت توصیفی و از لحاظ روش، ترکیبی (آمیخته) است. جامعه آماری در بخش کیفی20 نفر شامل افراد خبره در حوزه آموزش کارآفرینی و اعضای مراکز کارآفرینی و در بخش کمی اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد خراسان رضوی به تعداد 967 نفر بود که 258 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش نمونه گیری در بخش کیفی روش هدفمند و گلوله برفی و در بخش کمی روش نمونه گیری سهمیه ای بود. روش جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی و ابزار اندازه گیری در بخش کیفی استفاده از تکنیک دلفی و در بخش کمی با توجه به شرایط کرونا، پرسشنامه محقق ساخته آنلاین بود که سوالات آن برگرفته از داده های حاصل از مصاحبه بود. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد و بدین جهت از نرم افزار آماری AMOS نسخه 24 استفاده گردید. یافته های پژوهش : در بخش کیفی در دور اول دلفی و با توجه به نظر صاحب نظران برای متغیر دانشگاه کارآفرین 154 بعد و 597 مولفه و برای متغیر یادگیری سازمانی 37 بعد و 14 مولفه طراحی گردید. در نهایت و پس از پایان دور سوم، مدل مفهومی تحقیق شامل 21 بعد و 34 مولفه برای متغیر دانشگاه کارآفرین و 6 بعد و 6 مولفه برای متغیر یادگیری سازمانی شد که پرسشنامه بخش کمی را تشکیل می داد. نتایج این تحقیق، ابعاد دانشگاه کارآفرین و یادگیری سازمانی و اولویت هر کدام از آنها را مشخص نمود و نشان داد که هر 21 بعد دانشگاه کارآفرین از عوامل موثر بر مدل دانشگاه کارآفرین بود. با توجه به میزان تاثیر (بار عاملی) مشاهده شد که ابعاد عوامل محیطی، ایجاد کسب و کار جدید و رهبری کارآفرینانه به ترتیب دارای اثر بیشتری در دانشگاه کارآفرین بودند. همچنین نتایج نشان داد که هر شش بعد کار گروهی، ایجاد فرهنگ حمایتی در سازمان، سبک رهبری، استراتژی سازمان، ساختار سازمانی و نقش مدیریت عالی از عوامل مؤثر بر سنجش یادگیری سازمانی محسوب می شوند و مشاهده گردید که ابعاد استراتژی سازمان، ساختار سازمانی و سبک رهبری به ترتیب دارای اثر بیشتری در سنجش یادگیری سازمانی بودند. یافته ها حاکی از آن است که یادگیری سازمانی با ضریب تاثیر 79/0 در کارآفرین شدن دانشگاه نقش دارد و موثر است. چهارچوب حاصل از این بررسی منجر به ارائه مدل دانشگاه کارآفرین با رویکرد یادگیری سازمانی در آموزش عالی شد و زمینه توجه به اولویت عوامل دانشگاه کارآفرین را در دانشگاه های آزاد خراسان رضوی فراهم آورد. محدودیت ها و پیامدها : این تحقیق به علت کمبود زمان و هزینه بر بودن در دانشگاه های سطح کشور صورت نپذیرفت. همچنین به دلیل وجود شرایط کرونا و به دلیل عدم استفاده از مشاهده از روش مثلث سازی استفاده نگردید و به همین دلیل، نمونه گیری در بخش کمی از نوع نمونه گیری سهمیه ای انجام شد. پیامدهای عملی : چهارچوب حاصل از این پژوهش می تواند منجر به ارائه مدل دانشگاه کارآفرین با رویکرد یادگیری سازمانی در آموزش عالی گردد و زمینه توجه به اولویت عوامل دانشگاه کارآفرین را در آموزش عالی فراهم آورد. ابتکار یا ارزش مقاله : پژوهش حاضر تنها تحقیق در زمینه طراحی مدل دانشگاه کارآفرین در آموزش عالی بوده که با توجه به رویکرد یادگیری سازمانی صورت پذیرفته است. نوع مقاله: مقاله پژوهشی