مهناز شریف الحسینی

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش گروه افزارها بر افزایش قابلیت یادگیری سازمانی در دانشگاه فرهنگیان می باشد. بدین منظور به واکاویِ تاثیراتِ بازدارندگی (موانع) یا پیش برندگی (تسهیل کنندگی) گروه افزارها و فناوری اطلاعات در قابلیت یادگیری سازمانی پرداخته شد. روش کار: مطالعه حاضر، به روش آمیخته، انجام شد. در «روش کیفی» با «مراجعه به نظر خبرگان دلفی» و «تحلیل اسنادی» این حوزه صورت گرفت. مولفه های اثرگذار بر قابلیت یادگیری دانشگاه فرهنگیان، بر اساس مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته «با متخصصان علمی و اجرایی»، شناسایی و در بخش کمی با روش هایِ سنجش نسبت روایی محتواییِ ( Content validity ratio:CVR ) و شاخص رواییِ محتواییِ (Content validity index :CVI) 9 مولفه شناسایی و پایاییِ آن نیز از طریق یک پیش مطالعه دریک نمونه 30 نفره با استفاده از روش آلفای کرانباخ، مورد تایید قرار گرفت. این مطالعه در بازه زمانی سال تحصیلی 1398- 1399 انجام گرفت و یکی از مهمترین های شناسایی شده، فناوری سازمانی (گروه افزارها) بود که در این پژوهش به آن پرداخته شد. نتایج : در بخش کیفی، با مراجعه به پانل تخصصی، مولفه یابی صورت گرفت و در بخش کمی، بعد از اعتباریابی و سنجش روایی، نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که از میان 6گویه "استفاده از تجارب قبلی "روایی کافی را به دست نیاورد و از دور مطالعه حذف شد. محاسبات در نرم افزار SPSS22 انجام و گویه های "داشتن پایگاه اطلاعاتی مناسب"،"مهارت واهتمام مدیران"،"ساختار وارتباط شبکه ای "،"سرعت وکیفیت "و"اشتراک گذاری دانش" مورد تحلیل و بررسی و همسوسازی با نتایج سایر پژوهش ها قرار گرفتند.نتیجه گیری :نتایج نشان داددردانشگاه فرهنگیان، به کمک گروه افزارها گام های خوبی برداشته شده است. گروه افزارها، نقش واسطه گری و میانجیگری را تا حدودی در اجرای فرآیندهای آموزشی، پژوهشی، اداری و توسعه سرمایه فکری در دانشگاه فرهنگیان ایفا کرده اند اما نیاز به شتاب بخشیدن به روند موجود دارد.در نهایت راهکارهای موثر در راستای ارتقا قابلیت یادگیری سازمانی به کمک گروه ا فزارها پیشنهاد گردید.

با توجه به کمبود ابزار سنجش قابلیت یادگیری سازمانی در تربیت معلم، هدف پژوهش حاضر ساخت و رواسازی پرسشنامه قابلیت یادگیری سازمانی در دانشگاه فرهنگیان بود. مطالعه حاضر با رویکرد تحلیلی از نوع ابزارسازی انجام گرفت و جامعه آماری آن، گروه نخبگان علمی و اجرایی آگاه به موضوع بودند. شناسایی عامل ها با روش دلفی انجام شد، مطابق با جدول مورگان، برای توزیع تصادفی پرسشنامه، از بین 318 نفر اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشگاه فرهنگیان، 196 پرسشنامه تحلیل شد. ابتدا 153 گویه شناسایی شد و با حذف موارد اضافی و یکسان، تبدیل به 83 گویه شد. سپس، با تعیین ضریب CVR و CVI، 25 گویه دیگر حذف و در نهایت، 58 گویه مورد تحلیل عاملی اکتشافی قرار گرفت. 9 عامل، شامل «مدیریت سازمانی»، «استراتژی سازمانی»، «محیط سازمانی»، «ساختار سازمانی»، «فرهنگ سازمانی»، «نوآوری سازمانی»، «فناوری سازمانی»، «جو سازمانی»، «سبک رهبری» شناسایی شد، که در مجموع، 69/71 درصد از کل پرسشنامه را تببین کردند. سپس، تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت و نتایج نشان داد بار عاملی همه گویه ها برای اندازه گیری عامل های خود مناسب بود. به منظور بررسی پایایی بیرونی و درونی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی، و برای بررسی روایی همگرا، شاخص AVE به کار گرفته شد. به منظور بررسی روایی واگرا روش فورنل و لارکر به کار گرفته شد که همه موارد تأیید شد. نوآوری پژوهش در آن است که برای اولین بار پرسشنامه یادگیری سازمانی اختصاصاً برای دانشگاه فرهنگیان به عنوان یک دانشگاه حاکمیتی و مأموریت گرا فراهم شد.