آیدا علمدار باغینی

زمینه و هدف: رهاسازی هیجانی، فنی جدید و بر پایه طب سوزنی و شناخت درمانی است که نقش اساسی در برطرف نمودن اختلال های انرژی در بدن و کمک به بهبود فردی ایفا می کند؛ هدف پژوهش تعیین اثربخشی فن رهاسازی هیجانی در کاهش اضطراب بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش و گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 486 بیماری بود که به بیمارستان اعصاب و روان نوریه کرمان در سال 1397 مراجعه کرده و به تشخیص روان پزشک بیمارستان به علت اختلال استرس پس از سانحه در بیمارستان بستری شده بودند؛ از میان آن ها 30 مرد که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند؛ با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در گروه آزمایش (15 مرد) و گروه گواه (15 مرد) گمارش تصادفی شدند. افراد گروه آزمایش طی شش جلسه یک ساعته و به صورت فردی فن رهاسازی هیجانی چورچ (2014) را دریافت کردند؛ همه آزمودنی ها در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به وسیله سیاهه اضطراب اشپیل برگر (1983) ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری تکراری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه آزمایشی اضطراب حالت (14/23= F ، 0/008= P ) و اضطراب صفت (3/07= F ، 0/031 = P ) کاهش یافته و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار مانده است . نتیجه گیری: از آنجا که مداخله فن رهاسازی هیجانی با هدف قرار دادن رهاسازی هیجان ها باعث کاهش اضطراب در افراد دچار استرس پس از ضربه می شوند؛ بنابراین پیشنهاد می شود که بالینی گران از فن رهاسازی هیجانی یاد شده برای کاهش اضطراب افراد استفاده کنند.

هدف: هدف پژوهش تعیین و مقایسه اثربخشی سه روش حساسیت زدایی حرکت چشم و بازپردازش، شناختی-رفتاری و رهاسازی هیجانی در کاهش اضطراب بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با سه گروه آزمایش، یک گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 486 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان اعصاب و روان نوریه کرمان در سال 1397 بود. با روش نمونه گیری هدفمند 60 مرد انتخاب و در چهار گروه 15 نفری گمارش تصادفی شد. گروه 1 در 6 جلسه 45 دقیقه ای انفرادی حساسیت زدایی با حرکت چشم و بازپردازش شاپیرو (2014) را، گروه 2 در 6 جلسه 1 ساعته گروهی درمان شناختی-رفتاری داگاس و رابیچوود (2007) را و گروه 3 در 6 جلسه 1 ساعته انفرادی فن رهاسازی هیجانی چورچ (2014) را دریافت و هر چهار در سه مرحله سیاهه اضطراب اشپیلبرگر، کروسوچ، لاشن، وَگ و جاکوبز (1983) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در سطح 99 درصد اطمینان در گروه 1 اضطراب حالت (36/42 =F،) و صفت (66/12 =F)، در گروه 2 اضطراب حالت (38/5 =F،) و صفت (30/11 =F) و در گروه 3 اضطراب حالت (23/15 =F) و صفت (50/18 =F) کاهش یافته و این تأثیر در پیگیری پایدار مانده و از بین سه روش فقط درمان حساسیت زدایی منظم حرکت های چشم و بازپردازش در اضطراب حالت مؤثرتر از دو مداخله دیگر است (015/0=P). نتیجه گیری: از آنجا که هر سه روش با تأتیر بر افکار غیرمنطقی و رهاسازی هیجان ها منجر به بهبود راهبردهای رفتاری شدند؛ بنابراین روش هایی موثری برای کاهش اضطراب افراد دچار استرس پس از سانحه محسوب می شوند.