مجید ارجی

پژوهش ها نشان می دهند که مدل های محدودی برای اندازه گیری بهره وری پژوهشی مراکز آموزش عالی طراحی شده اند؛ ولی تاکنون  ابزار معتبر و پایایی برای اندازه گیری بهره وری پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها ارائه نشده است. شناسایی عوامل مؤثر در بهره وری پژوهشی در ارتقای کیفیت علمی اساتید و مؤسسه موردنظر از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی ابزاری برای تعیین عوامل مؤثر در بهره وری پژوهشی اعضای هیئت علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. 831 نفر از اعضای هیئت علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی، جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. نمونه آماری برای بررسی شاخص های روان سنجی به تعداد 150 نفر و 300 نفر نیز برای نمونه اصلی پژوهش به روش خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. پرسش نامه پژوهش با 29 سؤال براساس مبانی نظری، پیشینه پژوهش و دریافت نظرهای خبرگان درطی یک مطالعه ترکیبی (کیفی و کمی) و براساس مدل معادله ساختاری ساخته شد که دارای سه عامل اصلی (دانش پژوهی، پژوهش، مؤسسه ای) و نُه زیرعامل است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از نرم افزار آموس نسخه 23 نشان داد که ابزار از اعتبار لازم برخوردار بود؛ بنابراین، براساس یافته های پژوهش می توان پیشنهاد کرد که مدیران دانشگاه ها می توانند در برنامه ریزی ها برای اندازه گیری و بهبود بهره وری پژوهشی اعضای هیئت علمی خود از پرسش نامه طراحی شده در این پژوهش استفاده کنند.