پدرام بهیار

امروزه به دلیل نقش شایان توجه جوامع مجازی در جنبه های مختلف کسب وکار، رقابت زیادی بین آنها برای جذب کاربر وجود دارد، بنابراین مطالعاتی که بتواند عوامل مؤثر بر مشارکت مصرف کنندگان در این محیط ها را مشخص کند، بیش از پیش در کانون توجه متخصصان و فعالان این بخش قرار گرفته است. هدف از نگارش این مقاله، بررسی تأثیر عوامل فردی و اجتماعی بر مشارکت مصرف کنندگان جوامع مجازی است. به همین منظور در این پژوهش تلفیقی (کیفی و کمی) ابتدا در بخش کیفی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای با خبرگان انجام گرفت و به کمک تکنیک تحلیل محتوا عوامل مؤثر بر مشارکت مصرف کنندگان در جوامع مجازی شناسایی شد و در مرحله بعد، به آزمون کمی مدل طراحی شده اقدام گردید. نتایج کمی پژوهش نشان داد عوامل فردی و اجتماعی به خصوص مواردی که به صورت اکتشافی شناسایی شده اند، اهمیت ویژه ای در مشارکت دارند. عوامل فردی اکتشافی شامل نوع شخصیت، تخصص شغل و کمبودهای فضای حقیقی هستند و عوامل اجتماعی شناسایی شده از تأثیر هنجارهای ذهنی، هنجارهای گروهی و هویت اجتماعی بر مشارکت مصرف کنندگان جوامع مجازی حکایت دارد.

vجوامع مجازی با توجه به امکانات فراهم شده در محیط وب و دسترسی وسیعی که به مصرف کننده دارد بر فعالیت های مرتبط با کسب وکار بسیار تأثیرگذار هستند، بنابراین بررسی پیش زمینه ها و پیامدهای مشارکت مصرف کنندگان در جوامع مجازی می تواند از جنبه های شناختی رفتار مصرف کننده، در این محیط رقابتی حائز اهمیت باشد. هدف این تحقیق بررسی پیش زمینه ها و پیامدهای مشارکت مصرف کنندگان در جوامع مجازی است. روش انجام این تحقیق به صورت تلفیقی بوده به این ترتیب که در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان انجام پذیرفت و پس از تحلیل نتایج به کمک تکنیک تحلیل محتوا مدل طراحی شده در حجم نمونه 384 نفر مورد آزمون کمی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد پیش زمینه های فردی و اجتماعی، خدمات ارائه شده توسط وب سایت، تمایل، نگرش و نیات ما در مشارکت تأثیر بسزایی دارند، در مورد پیامدهای مشارکت نشان داد نیات ما برای مشارکت در جوامع مجازی تأثیر منفی بر ارتباطات با خانواده و دوستان، همچنین استفاده کمتر از سایر رسانه ها می شود اما اطلاعات مصرف کنندگان را افزایش می دهد.