نیکو فرحزادی

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر دانش هیجانی و همدلی کودکان دارای خودکنترلی پایین انجام گرفت. پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان دوره ابتدایی دارای خودکنترلی پایین شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود. در این پژوهش تعداد 26 کودک دارای خودکنترلی پایین با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با روش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش آموزش کارکردهای اجرایی را طی دو ماه در 8 جلسه 75 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودکنترلی کودکان (CSQ) (کندال و ویلکاکس، 1979)، پرسشنامه دانش هیجانی (EKQ) (ریفی و همکاران، 2007) و مقیاس همدلی (ES) (جولیف و فارینگتون، 2006) بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش کارکردهای اجرایی بر دانش هیجانی و همدلی کودکان دارای خودکنترلی پایین تأثیر معنادار دارد (001/0>p). بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که آموزش کارکردهای اجرایی با بهره گیری از فنونی همانند افزایش توجه، تمرکز و دقت، سازماندهی فعالیت ها بازداری پاسخ و کنترل تکانشگری می تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش دانش هیجانی و همدلی کودکان دارای خودکنترلی پایین مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: اختلال های درون نمود آثار طولانی مدتی بر سطوح کنش وری رفتاری، جسمانی، شناختی، و هیجانی کودکان برجای می گذارند . بدین ترتیب پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر نمایش خلاق بر کاهش اختلال های درون نمود کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. بر این اساس از بین تمامی کودکان دختر پیش دبستانی که در سال تحصیلی 94-1393 در مراکز پیش دبستانی غرب تهران مشغول به تحصیل بودند 30 کودک با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. سپس کودکان گروه آزمایش طی 10 جلسه 45 دقیقه ای تحت تأثیر آموزش بوسیله نمایش خلاق قرار گرفتند. سیاهه رفتاری کودکان آخنباخ (2001) به عنوان ابزار پژوهش در مراحل غربالگری و اجرای پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. در پایان داده های جمع آوری شده با روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که نمایش خلاق بر کاهش اختلال های درون نمود کودکان در مؤلفه های انزوا/ افسردگی و اضطراب/ افسردگی تأثیر معناداری دارد (05/0) اما در مؤلفه شکایات جسمانی تأثیری نداشته است. نتیجه گیری: نمایش خلاق از طریق فعال سازی و پویایی ذهن و برون ریزی احساساتی که زمینه بروز آن وجود نداشته است، موجب کاهش اختلال های درون نمود کودکان می شود بنابراین روان شناسان و درمانگران کودک می توانند نمایش خلاق را به عنوان یک روش درمانی در کنار سایر روش ها مورد توجه قرار دهند.