حسین امیرلی

کیفرگزینی برای جرایم سایبری پاسخ رسمی و قهری به مجرمان سایبری و مهم ترین راهکار رویارویی با این جرایم است. کیفرگزینی به معنای اختیارات قاضی در تعیین کیفر برای محکومان به ارتکاب جرایم رایانه ای است که در سه قالب تغییر مجازات قانونی، اجرای ناقص مجازات و عدم اجرای مجازات نمود می یابد. در بادی امر، کیفر گزینی یا تعیین قضایی کیفر نسبت به مرتکبان جرایم رایانه ای همانند دیگر مرتکبان است؛ ولی وقتی قانون گذار در کیفرگذاری برای این جرایم، برخی رویکردهای افتراقی را اتخاذ کرده است، در کیفرگزینی نیز همین رویکردهای افتراقی مطرح می شود. رویکرد افتراقی به کیفرگزینی نسبت به جرایم رایانه ای مبتنی بر رابطه عکس مجرم رایانه ای و جرم رایانه ای است. به همان اندازه که مجرمان رایانه ای به جهت ویژگی های سنی، جنسیتی، مکان و شرایط ارتکاب جرم، استعداد و قابلیت های بالا و مانند اینها ممکن است از جهت اعمال نهادهای مساعد به حال محکوم، مورد توجه قرار بگیرند، به همان اندازه نیز جرم رایانه ای به جهت خسارت های گسترده، تحقق آسان تعدد جرم، تحقق در مکان های مختلف، ایجاد مشکلات متعدد نهادهای تعقیب برای کشف و حفظ آثار و علایم و جمع آوری ادله وقوع جرم و مانند اینها مستحق نگاه سخت گیرانه قضایی است. این وضعیت تعارض گونه سبب می شود تا کیفرگزینی مجرم محور از کیفرگزینی جرم محور فاصله بگیرد و اهمیت کیفرگزینی برای رویارویی با جرایم رایانه ای نیز در درک و اعمال درست همین وضعیت تعارض گونه است.

زمینه و هدف:  این پژوهش با هدف تحلیل تجربه خبرگان درباره انواع تهدیدهای متوجه کارکنان فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در استفاده از فضای مجازی انجام شده است. این کارکنان که به دلیل شرح وظایف خارج از حیطه شغلی از این فضا بهره می برند، بخشی از کاربران فضای سایبر شناخته می شوند و انواع تهدیدهای امنیتی و غیرامنیتی این فضای نوظهور متوجه کارکنان پلیس نیز هست. روش: این تحقیق از نوع کیفی است. نمونه گیری به صورت هدفمند انتخاب، و شرکت کنندگان با تکیه بر قاعده اشباع نظری ده نفر از خبرگان و متخصصان فضای مجازی و دارای نقش نظارتی در پلیس انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل محتوا استفاده شد. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته شامل پرسش های باز پاسخ است که برای سنجش اعتبار روایی و پایایی، محتوای آ ن در اختیار سه نفر از متخصصان قرار گرفت و نظر های آنان در مورد مصاحبه اعمال و از شرکت کنندگان در تحلیل و تفسیر داده ها کمک گرفته شد. یافته ها :یافته ها شامل 87 مفهوم ساده بود که از این تعداد، 53 مفهوم با تهدیدهای فضای مجازی مرتبط بود که در مراحل بعدی این مفاهیم در قالب 12 مفهوم کلی (تم) دسته بندی شد.  نتیجه گیری : نتایج نشان داد تهدید های متوجه کارکنان شامل خطر نفوذ جلبی و جذبی، شکست و افشای اطلاعات،کاربر بودن در فضای مجازی، رواج فساد اخلاقی، گسست عاطفی و طلاق، تحمیل ارزشها و الگوهای اخلاقی و رفتاری جوامع غربی، دگرگونی هویت ملی و دینی و پیدایش هویتهای فرهنگی غربی، ترغیب کارکنان به دخالت در امور سیاسی، انزوا و دوری از خانواده، قانونگریزی در کارکنان، نارضایتی کارکنان و بی اعتنایی نسبت به وظایف خود و بی اعتمادی نسبت به فرماندهان می باشد.