آزیتا حاجی زاده

در شرایط متحول و متغیر امروزی، یکی از مسائلی که به مخاطرات سازمانی دامن می زند، نداشتن رویکرد استراتژیک و بلند مدت و ابتلا به نقیصه نزدیک بینی است. نزدیک بینی مدیران یک عارضه فراگیر است که مجموعه گزینه های مورد توجه تصمیم گیرندگان را محدود می کند و افق دید مدیران و تصمیم گیرندگان را به مسائل عادی و روزمره معطوف می سازد. این پدیده به جهت مشکلات و مسائلی که برای سازمان ها به وجود آورده است، به یک ضرورت پژوهشی پر اهمیت بدل گشته است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی نزدیک بینی مدیران در سازمان های دولتی انجام پذیرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، رویکرد آن کیفی و استراتژی مورداستفاده داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده می باشد. جامعه مورد مطالعه پژوهش، مدیران سازمان های دولتی هستند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اشباع نظری اعضای نمونه انتخاب شدند. همچنین ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد. نتایج تحلیل داده ها با کمک نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA و فرآیند های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. نتایج پژوهش مشتمل بر ارائه مدلی است که عوامل و مؤلفه های مربوط به علل، عوامل همبسته، عوامل میانجی، اقتضائات و نتایج مربوط به مقوله محوری پژوهش را شناسایی نموده است. در مجموع این پژوهش با تبیین نظریه نزدیک بینی مدیران، زمینه لازم برای فهم و شناخت این رفتار و همچنین کنترل و پیشگیری آن را در سازمان فراهم آورده است.

در چنددهه ی گذشته رفتارهای انحرافی از جمله طفره روی اجتماعی در کانون توجه محققین مطالعات سازمانی قرارگرفته است. طفره روی سازمانی به تمایل فرد برای کاهش عامدانه تلاش ذهنی و جسمی خود در حین فعالیت اشاره دارد. نظر به اهمیت نقش این رفتارها در عملکرد سازمان، این تحقیق به بررسی دو متغیر سازمانی مؤثر بر آن در سطح بیمارستان های دولتی اهواز می پردازد. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان درمانی به تعداد 822 نفر بودند که از بین آنها 265 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب و اطلاعات موردنیاز با بهره گیری از پرسشنامه های عدالت ادراک شده نیهوف و مورمان(1993)، مبادله ی رهبر-عضو لادن و مث لیدن(1998)، مبادله ی عضو-تیم سیرز(1989) و طفره روی اجتماعی جورج(1992) در بازه زمانی زمستان 97 جمع آوری شدند. ضریب آلفای ترکیبی بدست آمده برای پرسشنامه های مذکور به ترتیب برابر با 876/0، 948/0، 939/0 و 925/0 بودند. داده ها با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS21 و Smart PLS2 تحلیل شدند. تحقیق نشان داد که روابط مبادله ای (رابطه رهبر-عضو و عضو-تیم) تاثیر معناداری بر ادراک از عدالت توزیعی و مراوده ای و طفره روی اجتماعی دارند. اما صرفاً عدالت توزیعی قادر است اثر رابطه رهبر-عضو بر طفره روی اجتماعی را بطور معناداری میانجی گری کند. این امر نشان می دهد که اعضای درگیر روابط مبادله ای چنانچه احساس کنند از نظر مادی و اقتصادی کمتر منتفع شده اند، بیش از سایر اعضاء مبادرت به طفره روی خواهند نمود.

هدف مطالعه حاضر ارزیابی کارایی نسبی بنادرکانتینری عمده خاورمیانه و شناسایی بنادرکارا برای سال های2011 تا 2013 می باشد. روش تحقیق حاضر از نوع تحلیلی-کاربردی بوده و برای جمع آوری داده های تحقیق از سایت اینترنتی سازمان بنادر و دریانوردی، مجله بین المللی مدیریت کانتینر و سایت رسمی هر بندر استفاده گردیده است. در این تحقیق ابتدا با استفاده از دو مدل اساسی تکنیک تحلیل پوششی داده ها، سی سی آرو بی سی سیخروجی محور،کارایی نسبی بنادرکانتینری عمده منطقه خاورمیانه، در بازه زمانی2013-2011 ارزیابی گردید و سپس براساس نتایج حاصل، بنادرکارا با استفاده از روش اندرسون-پیترسون رتبه بندی شدند. براساس نتایج مدل سی سی آر خروجی محور، بندرخورفکان بالاترین ضریب کارایی را داشته و بندرامام خمینی(ره)،در طول سه سال ضعیف ترین بندر از این حیث بوده است. براساس نتایج مدل بی سی سی خروجی محور، بنادر بوشهر، جبل علی، خورفکان و اسکندریه، بالاترین ضریب کارایی را داشتند و بندر امام خمینی(ره)،در طول سه سال ضعیف ترین بندر از این حیث بوده است. بنادر در بازه زمانی موردنظر، دارای بازده نسبت به مقیاس متغیر بوده اند و تنها بندر خورفکان و اسکندریه تحت بازدهی به مقیاس ثابت عمل کرده اند. میانگین کارایی تکنیکی سراسری بنادر مورد کاوی در بازه زمانی مدنظر،54.3 درصد و میانگین کارایی تکنیکی موضعی 73 درصد محاسبه شده است.  

پژوهش حاضر ازنوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از رویکرد کیو الگوهای ذهنی مدیران درراستای چابک سازی سرمایه انسانی در سازمان های ورزشی شناسایی و تبیین شده است. در این پژوهش، از مصاحبه عمیق به عنوان ابزار اصلی جمع آوری داده ها استفاده شده است که روایی آن با استفاده از رویکرد نسبت روایی محتوا و پایایی آن با استفاده از روش کاپای کوهن تأیید شده است. به علاوه برای انتخاب نمونه، از نمونه گیری هدفمند استفاده شده است که از روش های نمونه برداری غیراحتمالی است. در پژوهش حاضر، با استفاده از 23 مصاحبه فضای گفتمان حاصل شد و با استفاده از نظرهای آن ها نمونه و گزینه های کیو و در ادامه آن، مجموعه کیو به دست آمد. نتایج پژوهش مشتمل بر شناسایی عوامل تشکیل دهنده ذهنیت مدیران درراستای چابک سازی سرمایه های انسانی و همچنین، تبیین ذهنیت های مدیران دراین رابطه است. نتایج نشان داد که حامی شایستگی، پشتیبان یادگیری و هوشمندی، مروج ظرفیت سازی و انعطاف پذیری، توانمندساز و مشوق، اشاعه دهنده انگیزه و جو مثبت و آینده نگر و توسعه دهنده، شش الگوی ذهنی مدیران درراستای چابک سازی سرمایه های انسانی هستند. پیشنهادهای پژوهش نیز در دو حیطه کاربردی و پژوهشی برای اقدامی عملی تر و کارآمدتر در عرصه چابک سازی سرمایه های انسانی ارائه شده اند.