گسل ها و چالش یکپارچگی عراق: آثار و پیامدهای امنیتی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸)
107 - 138
عراق پس از صدام از مهم ترین حوزه های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود. در حالی که شکاف های داخلی، رقابت های سیاسی و چالش های امنیتی در عراق جدید افزایش یافته، تشکیل کشور کردی در مرزهای غربی ایران و تجزیه عراق به عنوان یکی از سناریوهای محتمل در مورد آینده این کشور بیش از پیش تقویت شده است. هدف از این پژوهش بررسی این مسأله است که تجزیه عراق چگونه می تواند بر امنیت ملی ج.ا.ایران تأثیر بگذارد؟ برای سنجش این موضوع از لحاظ نظری، از رهیافت ترکیبی امنیت ملی لی نور جی مارتین بهره گرفته شده و از لحاظ روشی، برای فهم رابطه بین متغیرها، از روش علّی، استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، گسل های حاصل از تجزیه ی عراق با فعال ساختن موضوع اقلیت ها و دامن زدن به شکاف های قومی-مذهبی مختلف، ایجاد دولت های جدید در مجاورت ایران و تقویت جریان های معارض و بازیگران رقیب، منجر به شکل گیری تهدیدات امنیتی گسترده ای علیه تمامیت ارضی، انسجام اجتماعی و نظام سیاسی ایران می گردد. لذا به رغم اینکه ایران سیاست ها و کنش های موثری برای حمایت از وحدت و ثبات عراق اتخاذ کرده است، کاهش تهدیدات ناشی از تجریه عراق، نیازمند تمرکز بیشتر بر ابعاد و جوانب احتمالی چنین سناریویی است.