زهرا کیان راد

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی خدمات جنبی کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی شهر تبریز و نقش آن در توسعه فرهنگ مطالعه کاربران (کودکان و نوجوانان) انجام شد. روش : این پژوهش کاربردی است و با رویکرد ترکیبی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، بیست کتابخانه عمومی در شهر تبریز است که طبق آمار اداره کل نهاد کتابخانه های عمومی شهر تبریز در سال 1395، در این شهر وجود داشت. به دلیل محدود بودن جامعه، همه کتابخانه های عمومی شهر تبریز مطالعه شدند و به دلیل مشخص نبودن شمار کاربران (کودکان و نوجوانان) استفاده کننده از خدمات جنبی، نمونه گیری از نوع نمونه در دسترس بود. در بخش کمی پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن طبق نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، آموزش قرآن، داستان نویسی، مسابقات کتاب خوانی و نقاشی، جشن و مراسم مذهبی، مطالعه در تابستان، کانون ادبی، نمایشگاه کتاب، قصه گویی و تازه های کتاب برنامه های جنبی اجراشده در کتابخانه های عمومی هستند. نمایش فیلم، موسیقی و گروه های کتاب خوانی در هیچکدام از کتابخانه ها ارائه ند. بیشترین اطلاع رسانی خدمات از طریق مدرسه بوده و هدف بیشتر شرکت کنندگان سرگرمی بود. رضایت از برنامه آموزش قرآن بسیار و مسابقات کتاب خوانی و نقاشی درحدمتوسط است. بحث و نتیجه گیری: طبق یافته های به دست آمده از دیدگاه کاربران (کودکان و نوجوانان)، خدمات جنبی کتابخانه های عمومی با میانگین 51/3درصد تقریباً بالاتر ازحدمتوسط است که درحدخوب قرار گرفته و در توسعه لایه قواعد مؤثر است. به همین ترتیب، خدمات جنبی کتابخانه های عمومی با میانگین 44/3 درصد درحد متوسط قرار گرفته که موجب بهبود لایه جلوه ها می شود. خدمات جنبی کتابخانه های عمومی نیز با میانگین 58/3 درصد بالاتر ازحدمتوسط یعنی درحدخوب قرار دارد و در جهت دادن باورهای کاربران (کودکان و نوجوانان) از مطالعه و عناصر مرتبط با آن و نشاندادن ارزش های مطالعه مؤثرند. به طورکلی، از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که خدمات جنبی کتابخانه های عمومی شهر تبریز در توسعه فرهنگ مطالعه کاربران (کودکان و نوجوانان) درحدمتوسط اجرا شده است. این کتابخانه ها می توانند با وضع قواعد و راهکارهای بهتر به بهبود فرهنگ مطالعه کمک کنند.

مقدمه: مدیریت دانش یکی از موضوعات علم مدیریت در هزاره جدید است. نهاد کتابخانه های عمومی با داشتن کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از مستعدترین سازمان ها برای پیاده سازی برنامه های مدیریت دانش است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش و سنجش وضعیت بلوغ و میزان آمادگی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و ارائه الگوی استقرار مدیریت دانش در آن سازمان است.روش شناسی: در پژوهش حاضر از رویکرد آمیخته استفاده شده است و ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش مدیران، کارکنان اداری، رؤسای شهرستان ها در نهاد کتابخانه های عمومی کشور بوده و نمونه پژوهش شامل 21 خبره است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند.یافته ها: نتایج فراترکیب منجر به شناسایی 107 کد، 15 شاخص و 4 بعد اصلی فناوری، فرایند، فرهنگ سازمانی و نیروی انسانی در استقرار مدیریت دانش شد.نتیجه: نتایج نشان داد که فناوری بیشترین تأثیر و فرهنگ سازمانی کمترین تأثیر را در استقرار مدیریت دانش در نهاد کتابخانه های عمومی کشور دارد. وضعیت بلوغ مدیریت دانش با کسب نمره ارزیابی 101 در مرحله آغاز قرار داشت. در نهایت الگوی استقرار مدیریت دانش در 6 سطح، که شاخص های فناوری اطلاعات و سامانه های اطلاعات تأثیرگذارترین سطوح و شاخص های فرایندهای کسب اطلاعات و فرایندهای انتقال دانش تأثیرپذیرترین سطوح می باشند. 

 هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان پذیری استقرار مدیریت دانش در نهاد کتابخانه های عمومی ایران بر اساس الگوی کوان یو وانگ انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود. پایایی پرسشنامه نیز با توجه به مقدار ضریب آلفای کرونباخ، 9/. محاسبه شد. جامعه پژوهش 115 نفر بودند که از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل و اس پی اس اس 19 استفاده شد. برای سنجش میانگین گروه های یازده گانه مدیریت دانش از آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای، و آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و برای رتبه بندی گروه های معیار از آزمون غیرپارامتریک فریدمن بهره گرفته شد. یافته ها: وضعیت استقرار مدیریت دانش در نهادکتابخانه های عمومی ایران براساس گروه های یازده گانه کوان یو وانگ درگروه متوسط قرار داشت. همچنین میزان آمادگی نهاد برای استقرار مدیریت دانش در سطح متوسط ارزیابی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش با استفاده از آزمون t تک نمونه ای در سطح معنی داری 001/0 نشان داد که امکان استقرار مدیریت دانش در نهادکتابخانه های عمومی ایران وجود دارد.

مقدمه: تسهیم دانش در میان کارکنان، یک مؤلفه ای کلیدی در راستای کسب مزیت رقابتی برای سازمان ها در محیط پویای امروز است. تسهیم دانش برای سازمان ها یک امر حیاتی است بنابراین هدف این مقاله شناسایی و دسته بندی موانع تسهیم دانش و نیز رتبه بندی این موانع و ارائه راهکار برای رفع این موانع در سازمان است.روش شناسی: در پژوهش حاضر از رویکرد آمیخته(کمی- کیفی) استفاده شده است و ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش مدیران، کارکنان اداری، رؤسای شهرستان ها در نهاد کتابخانه های عمومی کشور بوده و نمونه پژوهش شامل 39 نفر بوده است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند.یافته ها: نتایج فراترکیب منجر به شناسایی 72 شاخص در 4 بعد اصلی که شامل موانع فناوری، موانع سازمانی، موانع فرهنگی و موانع فردی در تسهیم دانش شد. بُعد موانع فناوری شامل 12 شاخص ، بُعد موانع سازمانی شامل 21 شاخص، بُعد موانع فرهنگی شامل 15 شاخص، و درنهایت بُعد موانع فردی شامل 21 شاخص است.نتیجه: نتایج نشان داد که "موانع سازمانی" بیشترین تأثیر و "موانع فرهنگی" کمترین تأثیر را در تسهیم دانش در نهاد کتابخانه های عمومی کشور دارد. در نهایت راهکارهای لازم برای رفع موانع پیشنهاد شد.