مرضیه حسنی

پرسشنامه پنج بزرگ(BFI) یکی از پرسشنامه های پرکاربرد شخصیت است، اما درباره ویژگیهای روانسنجی آن در جامعه ایران، مطالعات بسیار اندکی صورت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه BFI به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 390 نفر از دانشجویان دانشگاههای شهر تهران(210 دختر و 180 پسر) با دامنه سنی 18 تا 56 سال(52/27=M؛ 79/8=SD) به روش در دسترس انتخاب و پرسشنامه BFI و NEO-FFI را تکمیل کردند. برای برآورد ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه از آلفای کرونباخ، ماتریس چند صفتی- چند روشی، و تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. نتیجه تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که 15 سوال از 44 سوال، روی عاملهای متناظر از بار عاملی قوی(بالاتر از 40/0) برخوردار نبودند و بنابراین از پرسشنامه حذف شدند. شاخص های برازش نشان داد که نسخه فارسی 29 سوالی(BFI-29) با 5 عامل از برازش خوب با داده ها برخوردار است. تحلیل های اعتبار نیز نشان داد که دامنه ضرایب آلفای کرونباخ عاملها از 70/0 تا 79/0 است. کمترین ضریب آلفای کرونباخ مربوط به عامل توافق پذیری و بیشترین آن مربوط به وظیفه شناسی بود. یافته های مربوط به ماتریس چند صفتی- چند روشی نشان داد که پرسشنامه BFI-29 از روایی همگرا و واگرای خوب با پرسشنامه NEO-FFI برخوردار است. در مجموع، با استناد به نتایج پژوهش حاضر می توان چنین گفت که پرسشنامه BFI-29 از ویژگیهای روانسنجی مطلوب برخوردار است و هر زمان که به ابزاری کوتاه برای اندازه-گیری شخصیت مورد نیاز باشد از این پرسشنامه می توان استفاده کرد.

پرسشنامه پنج بزرگ(BFI) یکی از پرسشنامه های پرکاربرد شخصیت است، اما درباره ویژگیهای روانسنجی آن در جامعه ایران، مطالعات بسیار اندکی صورت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه BFI به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 390 نفر از دانشجویان دانشگاههای شهر تهران(210 دختر و 180 پسر) با دامنه سنی 18 تا 56 سال(52/27=M؛ 79/8=SD) به روش در دسترس انتخاب و پرسشنامه BFI و NEO-FFI را تکمیل کردند. برای برآورد ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه از آلفای کرونباخ، ماتریس چند صفتی- چند روشی، و تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. نتیجه تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که 15 سوال از 44 سوال، روی عاملهای متناظر از بار عاملی قوی(بالاتر از 40/0) برخوردار نبودند و بنابراین از پرسشنامه حذف شدند. شاخص های برازش نشان داد که نسخه فارسی 29 سوالی(BFI-29) با 5 عامل از برازش خوب با داده ها برخوردار است. تحلیل های اعتبار نیز نشان داد که دامنه ضرایب آلفای کرونباخ عاملها از 70/0 تا 79/0 است. کمترین ضریب آلفای کرونباخ مربوط به عامل توافق پذیری و بیشترین آن مربوط به وظیفه شناسی بود. یافته های مربوط به ماتریس چند صفتی- چند روشی نشان داد که پرسشنامه BFI-29 از روایی همگرا و واگرای خوب با پرسشنامه NEO-FFI برخوردار است. در مجموع، با استناد به نتایج پژوهش حاضر می توان چنین گفت که پرسشنامه BFI-29 از ویژگیهای روانسنجی مطلوب برخوردار است و هر زمان که به ابزاری کوتاه برای اندازه-گیری شخصیت مورد نیاز باشد از این پرسشنامه می توان استفاده کرد.

پرسشنامه شادکامی آکسفورد(OHQ) یکی از ابزارهای پرکاربرد برای سنجش شادکامی و بهزیستی ذهنی افراد است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و بهبود کیفیت اندازه گیری این پرسشنامه با استفاده از مدل اندازه گیری راش به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 212 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی تعدادی از دانشگاههای سطح شهر تهران(139 دختر و 78 پسر) به شیوه در دسترس انتخاب و پرسشنامه مذکور را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از مدل امتیاز پاره ای(PCM) که جزو مدلهای خانواده راش محسوب می شود و با استفاده از برنامه RUMM2030 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد با انجام نمره گذاری مجدد(تبدیل تعداد مقوله های پاسخ از 6 گزینه به 4 گزینه) و حذف سوالهای شماره 18، 19، و 25، برازش داده ها با مدل راش بطور معناداری بهبود یافت. همچنین جدولی برای تبدیل داده های خام افراد به داده های مقیاس فاصله ای ارائه شد. با استفاده از این جدول می توان داده های خام را به داده های سطح فاصله ای تبدیل کرد و به این ترتیب توان آماری تحلیلهای آماری را افزایش داد. در مجموع نتایج نشان می دهد که با انجام این اصلاحات جزئی در پرسشنامه OHQ دقت و کیفیت اندازه گیری پرسشنامه مذکور را می توان افزایش داد.