سارا فیض اللهی

اعتیاد به عنوان یکی از مشکلات بهداشتی، روانی، اجتماعی قرن حاضر است که علاوه بر این که ابعاد جسمی، عاطفی و اجتماعی فرد معتاد را تحت تأثیر قرار می دهد، موجب مشکلات روانی اجتماعی برای جامعه و همچنین خانواده های آنان شده است. در عین حال به نظر می رسد حمایت اجتماعی برای خانواده ها در این وضعیت، سبب بهبود سلامتی و سازگاری آن ها با شرایط می شود. مسئله بازگشت بیماران وابسته به مواد بزرگترین واقعه طی فرایند درمان است که عامل اساسی بیشتر شکست ها در درمان بیماری اعتیاد و ازدیاد شمار این بیماران در جامعه محسوب می شود. هدف از مقاله حاضر مروری بر نقش حمایت اجتماعی در پیش بینی بازگشت به اعتیاد بود. روش پژوهش حاضر، مروری می باشد و کلیه منابع در دسترس با استفاده از کلمات کلیدی مناسب در این مقاله آورده شده است. در مجموع می توان گفت که حمایت اجتماعی نقش مؤثری در پیشگیری از بازگشت به اعتیاد افراد وابسته به مصرف مواد تحت درمان دارد. با بهبود حمایت اجتماعی و استفاده از تکنیک ها و آموزش هایی که بتوان کمیت و کیفیت حمایت اجتماعی را ارتقاء داد می توان از بازگشت به اعتیاد این گونه افراد جلوگیری کرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر میزان افکار خودکشی، خودنهان­سازی و تنظیم شناختی هیجان در زنان دارای افکار خودکشی بود. این پژوهش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام زنان دارای افکار خودکشی مراجعه‌کننده به مراکز جامع سلامت شهر اردبیل در سال 1398 بودند. 40 نفر از زنان جامعه مذکور به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر ). به منظور گردآوری داده­ها از مقیا ‎‎‎ س ا ‎‎‎ فکا ‎‎‎ ر ‎‎‎ خو ‎‎ د ‎‎‎‎ کشی ( بک و ستیر، 1991 )، مقیاس خودنهان‌سازی ( لا ‎‎‎ ر ‎‎‎ سو ‎‎ ن و جا ‎‎‎ ستین ، 1990 ) و فر ‎‎‎ م کو ‎‎ تا ‎‎‎ ه پر ‎‎‎ سشنا ‎‎‎ مه تنظیم شنا ‎‎‎ ختی هیجا ‎‎‎ ن ( گا ‎‎‎ ر ‎‎‎ نفسکی و ‎‎ کرایج، 2006 ) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره ( MANCOVA ) صورت گرفت. یافته­ها نشان داد که درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش تأثیر معناداری بر کاهش خودنهان­سازی و افکار خودکشی و افزایش تنظیم شناختی هیجان در زنان دارای افکار خودکشی دارد (001/0 P< ). این نتایج نشان می­دهند که درمان پذیرش و تعهد احتمالا می­تواند با بهبود تنظیم و ابراز هیجان در کاهش میزان افکار خودکشی موثر باشد

هد ف پژو هش حاضر، مقا یسه ا ثر بخشی طرحو اره د ر ما نی و د ر ما ن مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شنا ختی هیجا ن و طرحواره ها ی نا سا ز گا ر ا و لیه د ر ز نا ن د ا ر ا ی ا فکا ر خو د کشی با تأکید بر فرهنگ می باشد. جا معه ی آماری شا مل ز نا ن د ا ر ا ی ا فکا ر خو د کشی شناسایی شده توسط مراکز بهداشتی شهر ا ر د بیل بو د . نمو نه پژو هش 60 نفر بو د که به ر و ش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی د ر دو گر و ه آزمایش و گروه کنتر ل (هر گروه20 نفر ) جایگزین شدند . روش پژو هش نیمه آزمایشی ا ز نو ع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه طرح واره ها ی نا سا ز گا ر اولیه یانگ (2003) و پرسشنامه تنظیم شنا ختی هیجا نی گا ر نفسکی و گراچ (2004) استفاده شد. گروه های آزمایش روش های مداخله ای طرحو اره د ر ما نی و د ر ما ن مبتنی بر پذیرش و تعهد هرکدام 8 جلسه 90 دقیقه ای را دریافت کردند و بعد از دو ماه مرحله پیگیری اجرا شد وگروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها ا ز آزمون تحلیل کووارانس چند متغیره ، تک متغیره و آزمون بونفرنی استفاده شد . تحلیل داده ها نشا ن د ا د که طرحواره د ر ما نی و د ر ما ن مبتنی بر تعهد و پذیر ش بر تنظیم شناختی هیجان و بهبود طرحواره های ناسازگار ز نا ن د ا ر ا ی ا فکا ر خو د کشی موثر هستند(001/0P=). هم چنین نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که بین ا ثر بخشی طرحواره د ر ما نی و د ر ما ن مبتنی بر پذیرش و تعهد بین دو گروه درمانی تفاوت معنی داری وجود ندارد. هم چنین نتایج در مرحله پیگیری پایدار بود.