محمدمهدی قوچانی خراسانی

تغییر و تحولات سریع در حوزه فناوری، افزایش هزینه های نوآوری و رقابت روزافزون در محصولات و خدمات جدید منجر به افزایش نیاز سازمان به تعامل با محیط و ذینفعان خارجی شان شده است که این امر منجر به باز شدن مرزهای سازمان و استفاده از پارادایم نوآوری باز در توسعه روندهای داخلی نوآوری و گسترش بازار برای استفاده خارجی از نوآوری شده است؛ از متغیرترین فناوری های روز، فناوری های مربوط به فضای سایبری و امنیت آن است؛ که حفظ امنیت سایبری از مسائل مهم در امنیت ملی کشور محسوب می شود و دستیابی به محصولات بومی امنیت سایبری در کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مقاله با هدف شناسایی عوامل توسعه نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری، به دنبال شناسایی آن ها با توجه به شرایط محیطی ایران و ارائه راه حل هایی برای توسعه این عوامل در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری است.در این تحقیق با استفاده از روش نظریه داده بنیاد این عوامل شناسایی شده است. بدین منظور 16 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان این موضوع صورت گرفته است. با تحلیل داده ها در فرایند کدگذاری باز با کمک نرم افزار مکس کیو دی ای 10 منجر به تولید 11 مقوله فرعی در قالب 3 مقوله اصلی شده است. مدل ارائه شده در این مقاله با رویکرد خود ظهور به دست آمده است و نتایج آن به صورت گزاره های تئوریک تبیین می شود.

نظام های سیاسی به فراخور فضای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، نوع حاکمیت خود را تغییر می دهند؛ یکی از مهم ترین دانش های بشری، دانش خط مشی گذاری عمومی است. با توجه به اهمیت این موضوع، در این پژوهش مفهوم حاکمیت و حاکمیت شبکه ای و عناصر آن تشریح می گردد؛ همچنین، از پر تغییرترین محیط های حاکم بر فعالیت های امروزی، فضای مجازی و سایبر است؛ امنیت فضای سایبر، پیروِ فضای سایبر، تحت تأثیر تغییرات مستمر است و به دلیل این که حفظ امنیت در این فضا از مسائل مهم در امنیت ملی کشور محسوب می شود و همچنین به علت نبودِ هم افزایی نهادهای پژوهشیِ امنیت سایبری در ایران، بهره مندی از مدلی برای حاکمیت این فضا به منظور استفاده متناسب از همه ظرفیت ها، راه حلی مناسب برای حاکمیت محسوب می شود. این پژوهش با هدف دست یابی به حاکمیت شبکه ای در نهادهای پژوهشی امنیت سایبری، به دنبال شناسایی عناصر حاکمیت با توجه به شرایط محیطی حاکم بر آن در ایران است. بدین منظور، با استفاده از روش نظریه داده بنیاد و مصاحبه با خبرگان این حوزه و با ارائه یک مدل، سعی در تبیین آن با گزاره های نظری دارد. از مهم ترین گزاره های موجود می توان به ارائه سیاست های یکپارچه از طریق ایجاد نقشه راه فناوری و محصولات بومی امنیت سایبر، نهادینه شده دغدغه امنیت در کشور و مدیریت متعهد به بخش خصوصی اشاره نمود.

حکومت ها به فراخور فضای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نوع حکمرانی خود را تغییر می دهند. تغییر و تحولات سریع در حوزه فناوری، افزایش هزینه های نوآوری و رقابت روزافزون در محصولات و خدمات جدید منجر به افزایش نیاز سازمان به تعامل با محیط و ذینفعان خارجی شان شده است که از این طریق سبب باز شدن مرزهای سازمان و استفاده از پارادایم نوآوری باز در توسعه روندهای داخلی نوآوری و گسترش بازار برای استفاده خارجی از نوآوری شده است. از پرتغییرترین فناوری های روز، فناوری های مربوط به فضای سایبری و امنیت آن است؛ حفظ امنیت در این فضا از مسائل مهم در امنیت ملی کشور محسوب می شود. به علت پراکندگی، عدم همسویی و عدم هم افزایی نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری در ایران، بهره مندی از مدلی برای حکمرانی این فضا جهت استفاده متناسب از تمام ظرفیت ها برای تولید محصول بومی، راه حل مناسبی برای حاکمیت محسوب می شود. این مقاله باهدف دستیابی به مدل حکمرانی شبکه ای و با تأکید بر توسعه فرآیندهای نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری به دنبال شناسایی عناصر حکمرانی و عوامل توسعه فرآیندهای نوآوری باز با توجه به شرایط محیطی حاکم بر آن در ایران است. این عوامل با استفاده از روش نظریه داده بنیاد شناسایی شده اند. بدین منظور، 16 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان این موضوع صورت گرفته است. تحلیل داده ها در فرآیند کدگذاری باز با کمک نرم افزار MAXQDA10 منجر به تولید 16 مقوله فرعی در قالب 4 مقولۀ اصلی شده است. مدل ارائه شده در این مقاله با رویکرد خودظهور به دست آمده است و نتایج آن به صورت گزاره های نظری تبیین می شود.

با توجه به تغییرات مستمر بازار و لزوم ایجاد مزیت رقابتی پایدار در صنایع دانشبنیان ایجاد روابط شبکهای در نوآوری و تحقیق و توسعه اهمیت پیدا میکند؛ بدین علت که نوآوری بهطور فزایندهای به اتحادهای راهبردی وابسته شده است؛ بنابراینایجاد شبکههای نوآوری به معنای تعاملاتی که منجر به ایجاد نوآوری میشود از مهمترین رویکردها در صنایع دانشبنیان محسوب میشود. هدف این مقاله شناسایی شبکههای نوآوری یک شرکت تحقیقاتی در صنعت الکترونیک است، بدین منظور با توجه به اینکه شبکههای نوآوری در بسترهایی نظیر دانشگاهها، سازمانها، شرکتهای فناور و غیره ایجاد میشود، در این مقاله انواع شبکههای نوآوری در این شرکت احصاء میشود. این تحقیق به لحاظ روشاز استراتژی مطالعه موردی و شیوه تحلیل اسناد با روش هرمنوتیک بهره گرفته است؛ بدین منظور از طریق مصاحبههای نیمه ساختاریافته کیفی و تحلیل محتوای اسناد به شناسایی انواع شبکههای نوآوری در این صنعت میپردازد و همچنین با شناخت حوزههای فناوری این شرکت از طریق فرایند شناسایی و اولویتبندی فناوری، نقش هر نوع از شبکه در تولید نوآوری مشخص میشود. ابزار جمعآوری داده مصاحبههای اکتشافی کیفی و بررسی اسناد و مدارک است. جامعه آماری مدیران ارشد و کارشناسان تحقیقاتی مرتبط با موضوع تحقیق هستند که با روش نمونهگیری قضاوتی انتخابشدهاند. با توجه به اینکه هدف اصلی مقاله شناسایی انواع شبکههای نوآوری با توجه به تغییرات مستمر بازار و لزوم ایجاد مزیت رقابتی پایدار در صنایع دانشبنیان ایجاد روابط شبکهای در نوآوری و تحقیق و توسعه اهمیت پیدا میکند؛ بدین علت که نوآوری بهطور فزایندهای به اتحادهای راهبردی وابسته شده است؛ بنابراینایجاد شبکههای نوآوری به معنای تعاملاتی که منجر به ایجاد نوآوری میشود از مهمترین رویکردها در صنایع دانشبنیان محسوب میشود. هدف این مقاله شناسایی شبکههای نوآوری یک شرکت تحقیقاتی در صنعت الکترونیک است، بدین منظور با توجه به اینکه شبکههای نوآوری در بسترهایی نظیر دانشگاهها، سازمانها، شرکتهای فناور و غیره ایجاد میشود، در این مقاله انواع شبکههای نوآوری در این شرکت احصاء میشود. این تحقیق به لحاظ روشاز استراتژی مطالعه موردی و شیوه تحلیل اسناد با روش هرمنوتیک بهره گرفته است؛ بدین منظور از طریق مصاحبههای نیمه ساختاریافته کیفی و تحلیل محتوای اسناد به شناسایی انواع شبکههای نوآوری در این صنعت میپردازد و همچنین با شناخت حوزههای فناوری این شرکت از طریق فرایند شناسایی و اولویتبندی فناوری، نقش هر نوع از شبکه در تولید نوآوری مشخص میشود. ابزار جمعآوری داده مصاحبههای اکتشافی کیفی و بررسی اسناد و مدارک است. جامعه آماری مدیران ارشد و کارشناسان تحقیقاتی مرتبط با موضوع تحقیق هستند که با روش نمونهگیری قضاوتی انتخابشدهاند. با توجه به اینکه هدف اصلی مقاله شناسایی انواع شبکههای نوآور در حوزههای فناوری این شرکت است، نقش هرکدام از شبکهها در پیشبرد هدفهای شرکت مشخص میشود و همچنین گلوگاهها و خلأ شبکههای نوآوری در تعاملات با نهادهای دیگر در خصوص دستیابی به مزیت رقابتی پایدار و تولید نوآوری نیز شناسایی میشود. با توجه به تشابه شبکههای نوآوری در شرکتهای تحقیقاتی نتایج این تحقیق را میتوان در شرکتهای مشابه نیز تعمیم داد .