عبدالکریم ویسی

عبدالکریم ویسی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۵ مورد از کل ۱۵ مورد.
۱.

آمایش ژئومورفولوژیکی به منظور توسعه سکونتگاهی با استفاده از مدل AHP-Fuzzy، مطالعه موردی شهرستان تفرش(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۸۱) 41 - 55

کلید واژه ها: ژئومورفولوژی آمایش سرزمین توسعه سکونتگاهی مدل AHP-Fuzzy

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۱
توسعه و ایجاد سکونتگاه در ارتباط مستقیم با بستر طبیعی و پدیده های ژئومورفولوژیکی است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت توان ها و تنگناهای ژئومورفولوژیکی منطقه جهت ایجاد و توسعه سکونتگاه های انسانی در سطح شهرستان تفرش می باشد. در همین راستا از مدل تلفیقی AHP-Fuzzy در ارتباط با روش آمایش ژئومورفولوژیکی بهره گرفته شده است. در این تحقیق جهت شناسایی مناطق مستعد توسعه و ایجاد سکونتگاه ها بر اساس واحدهای ژئومورفولوژیکی، از 14 پارامتر شیب، جهت شیب، ارتفاع، زمین شناسی، خاک، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از راه ارتباطی، فاصله از سکونتگاه، ژئومورفولوژی، خاک، فاصله از نقاط زمین لغزش و فرسایش به عنوان عوامل مؤثر در مسئله تحقیق انتخاب گردیدند. درنهایت پس از استانداردسازی، تلفیق و پهنه بندی بر اساس مدل فازی و آمایش ژئومورفولوژیکی نتایج نشان داد که 68 درصد از منطقه معادل 1861 کیلومترمربع برای توسعه سکونتگاهی نامناسب می باشد که این نشان از محدود بودن مکان های مناسب با توجه به شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه جهت توسعه و ایجاد سکونتگاه های جدید است. واحدهای ژئومورفولوژیکی از قبیل کوهستان، دشت رسی، دشت نمکی، تپه ماهور، تپه های ماسه ای، تپه سنگی و بدلند دارای محدودیت برای ایجاد و توسعه سکونتگاه های انسانی بوده و واحدهای مخروط افکنه ای و دشت های آبرفتی مناسب تری برای ایجاد و توسعه سکونتگاه می باشند.
۲.

ارزیابی تطبیقی آسیب پذیری توده های کارستی شاهو و مانشت با استفاده از روش COP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 273 - 286

کلید واژه ها: آسیب پذیری کارست روش COP تحلیل آماری آبخوان های کارستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۱
  ارزیابی آسیب پذیری امری مهم برای مدیریت پایدار منابع آب کارست و برنامه ریزی استفاده از زمین است. آبخوان های کارستی شاهو و مانشت نقش حیاتی در تامین آب شرب و کشاورزی جوامع محلی اطراف خود دارند. هدف این پژوهش ارزیابی آسیب پذیری در دو منطقه کارستی با استفاده از روش COP است. از پارامترهای هیدروژئولوژیکی از جمله ضریب آلفا و حجم ذخیره دینامیکی برای مشخص کردن نوع سیستم کارستی استفاده گردید. همچنین با استفاده ضریب تعیین بمنظور تعیین فاکتورهای مهم در آسیب پذیری این مناطق مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که آبخوان های کربناته دارای سیستم جریان افشان آسیب پذیری کمتری نسبت به آبخوان های کارستی دارای سیستم جریان مجرایی دارند. در کارست های مجرایی فاکتورC  همبستگی مثبت بالایی را با شاخص آسیب پذیری دارد در حالی که در کارست های افشان فاکتور O همبستگی بیشتری با این شاخص دارد. عامل C به علت وسعت زیاد پهنه های کارست تکامل یافته در منطقه شاهو نقش اصلی را در بالابودن میزان آسیب پذیری این منطقه نسبت به توده کارستی مانشت دارا می باشد. همچنین نتایج طبقات آسیب پذیری نشان می دهد که 43 درصد توده کارستی شاهو در طبقه آسیب پذیری زیاد و متوسط واقع شده است و در مقابل مساحت این طبقات در منطقه مانشت به مراتب کمتر (27 درصد) است. وجود اشکال کارستی توسعه یافته از جمله دولین ها، مگاکارن ها، غارهای عمیق و درزه و شکاف فراوان در منطقه شاهو دال بر توسعه یافتگی بیشتر این منطقه نسبت به توده کارستی مانشت می باشد. در نهایت می توان گفت ارزیابی آسیب پذیری آبخوان های کارستی چنانچه با مطالعات ژئوفیزیکی آبخوان ها و همچنین اجرای صحیح سیاست های برنامه ریزی استفاده از زمین همراه باشد، نتایج قابل توجهی را ارائه می دهند.
۳.

ارزیابی حساسیت مخاطره زمین لغزش با استفاده از مدل انتروپی شانون در زاگرس چین خورده، مطالعه موردی: حوضه آبخیز ورن سرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ ۱۴۲-۱۲۷

کلید واژه ها: مخاطرات طبیعی زمین لغزش انتروپی زاگرس چین خورده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۷۷
مخاطره زمین لغزش خسارات قابل توجهی به اموال، موجودات زنده و پروژه های مهندسی در همه مناطق کوهستانی وارد می کند. هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش و تهیه نقشه حساسیت آن در حوضه آبخیز ورن سرا می باشد. به منظور پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از شاخص انتروپی، ابتدا محدوده های لغزش مشخص گردید، سپس عوامل مؤثر در وقوع حرکات دامنه ای در محیط نرم افزار ArcGIS تهیه و نقشه حساسیت زمین لغزش منطقه موردمطالعه تهیه گردید. اولویت بندی عوامل مؤثر با استفاده از شاخص انتروپی شانون نشان داد که لایه های شیب، کاربری اراضی، انحنای سطح، شاخص رطوبت توپوگرافی و شاخص موقعیت توپوگرافی بیشترین تأثیر را در وقوع زمین لغزش منطقه داشته اند. همچنین پهنه بندی حساسیت زمین لغزش با مدل مذکور و ارزیابی دقت آن با استفاده از منحنی ROC بیانگر دقت خیلی خوب مدل (6/79 درصد) با انحراف استاندارد 0228/0 برای منطقه موردمطالعه است. نقشه پهنه بندی گویای آن است که پهنه های کم خطر فقط 13 درصد از منطقه را در برمی گیرند و بیش از 56 درصد منطقه در پهنه با خطر زیاد زمین لغزش قرار دارد که حاکی از پتانسیل بالای منطقه در رخداد زمین لغزش است. ساخت و ساز با فاصله از خطوط گسلی، آبراهه ها و سازند آسماری پرشیب و ایمنی مسیرهای ارتباطی مهم ترین اقدامات برای کاهش میزان خسارات ناشی از زمین لغزش در حوضه آبخیز ورن سرا است.
۴.

ارزیابی تحول یافتگی توده کارستی شاهو با استفاده از روش داده کاوی تعمیم یافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 39 - 56

کلید واژه ها: تحول کارست دولین داده کاوی شاهو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۷
توده کارستی شاهو در شمال غرب استان کرمانشاه به واسطه گستردگی سازندهای آهکی و وجود گسل ها و درزه های زمین شناختی از پتانسیل زیادی برای کارست زایی برخوردار است. هدف از این پژوهش مدل سازی مکانی تحول کارست در این منطقه است. در این پژوهش 10 عامل محیطی تأثیرگذار در تحول کارست استفاده گردیده است. دولین های کارستی منطقه با استفاده از روش CLC استخراج گردید. برای بررسی ارتباط میان دولین ها و عوامل مؤثر بر تحول کارست از نظریه تابع اطمینان شهودی استفاده شد و وزن طبقه های هر عامل مشخص شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان تحول کارست در شیب های 5-0 درصد، جهت شیب های شمالی و هموار، ارتفاع بالاتر از 2500 متر، فاصله نسبتاً کم از آبراهه ها (200-100 متر)، فاصله کم از گسل (کمتر از 1000متر)، سازند توده-ای بیستون، زمین های مرتعی و جنگل های نیمه انبوه، دامنه های مقعر و مناطق پربارش قرار دارد. نقشه پهنه بندی تحول کارست با استفاده از مدل جمعی تعمیم یافته در نرم افزار آماری R برای منطقه تهیه شد. نتایج قابلیت بالای تحول کارست این منطقه را نشان می دهد به طوری که 27درصد منطقه در طبقه با تحول زیاد و 37 درصد آن در منطقه با تحول متوسط واقع شده است درحالی که تنها 17 درصد از کل منطقه در پهنه با تحول کارست خیلی کم واقع شده است. مطابقت بالای نتایج به دست آمده با واقعیت منطقه موردمطالعه، بیانگر کارایی بالای مدل است.
۵.

ارزیابی مخاطره زمین لغزش در ارتباط با توسعه شهری پاوه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 172 - 191

کلید واژه ها: توسعه شهری مخاطرات ژئومورفیک نقشه های ژئومورفولوژی زمین لغزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۲۵۳
رشد شتابان جمعیت شهری پاوه و توسعه شهری آن در سال های اخیر از موضوعات مورد توجه برنامه ریزان شهری منطقه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیرات فرم و فرایندهای ژئومورفولوژیکی در توسعه شهری و تحلیل مخاطرات محیطی پاوه است. در این راستا با مطالعات میدانی فرم ها و فرایندهای ژئومورفولوژیک منطقه شناسایی و نقشه ژئومورفولوژی منطقه در مقیاس 25000/1 تهیه گردید. مهم ترین محدودیت های ژئومورفیک توسعه فیزیکی شناسایی شد و وضعیت بخش های مختلف شهر پاوه در ارتباط با این محدودیت ها مورد تحلیل قرار گرفت. مخاطره زمین لغزش به عنوان عامل محدودکننده مهم با استفاده از مدل ویکور بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که محدودیت های توپوگرافی و در راس آن ها شیب زیاد، دره های یالی، آبراهه ها و مخاطره زمین لغزش مهم ترین موانع در راه توسعه فیزیکی پایدار شهر پاوه هست. پهنه بندی مخاطره زمین لغزش نشان داد که بیش از 43 کیلومتر مربع از منطقه مورد مطالعه در محدوده خطر زیاد واقع شده است و این در حالی است که 41 درصد از سطح کنونی شهر پاوه بر روی مناطق ناپایدار واقع شده است. شیب زیاد، وجود رسوبات منفصل و هوازده، نزدیکی به خطوط گسلی و جاده، توان بالای آبراهه و از بین رفتن پوشش گیاهی احتمال وقوع ناپایداری های دامنه ای را در بخش های شمالی شهر پاوه، دامنه شرقی دوریسان و نوریاب افزایش داده است. تخطی از مقررات ساخت و ساز شهری و خروج فرایندهای ساخت و توسعه از قیود برنامه ریزی شهری، مانعی برای تحقق توسعه پایدار شهری در پاوه خواهد بود و در نتیجه ضریب ریسک مخاطرات دامنه ای را در این منطقه بالا برده است.
۶.

بررسی مقایسه ای ژئومورفوسایت های کارستی استان کرمانشاه با استفاده از مدل های GAM و M-GAM(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ ۳۳-۵۰

کلید واژه ها: ژئوتوریسم ژئومورفوسایت مدل اصلاح شده GAM استان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۳۲۸
هدف از این مقاله بررسی مقایسه ای ژئومورفوسایت های کارستی استان کرمانشاه است که بر پایه دو شاخص کلیدی ارزش های اصلی و ارزش های مکمل مدل ارزیابی ژئوسایت (GAM) ووجیسیچ 2011 و همچنین مدل اصلاح شده (M-GAM) تامیک و بوزیچ 2014 انجام گرفته است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی تحلیلی (با فن پیمایش میدانی) انجام شده است. محدوده مورد مطالعه شامل 6 ژئوسایت استان کرمانشاه (آبشار ریجاب، سراب بیستون، سراب طاقبستان، سراب گیلانغرب، سراب صحنه و غار قوری قلعه) است که دارای بنیان های غنی محیطی برای توسعه ژئوتوریسم می باشند. یافته ها نشان داد ژئومورفوسایت ها از ارزش علمی/آموزشی و زیبایی شناختی تقریباً مناسبی برخوردارند، اما به لحاظ ارزش های گردشگری ژئومورفوسایت های منطقه مورد مطالعه وضعیت مطلوبی ندارند. سراب طاق بستان وضعیت مناسبی را از منظر ارزش های اصلی و ارزش های مکمل دارد، هم چنین ژئومورفوسایت های سراب بیستون و غار قوری قلعه نیز از این منظر دارای وضعیت نسبتاً مناسبی هستند، این در حالی است که به طورکلی اکثر ژئومورفوسایت های منطقه مورد مطالعه دارای ارزش اصلی بالاتر و ارزش مکمل کمتر است. به عبارتی این ژئومورفوسایت ها تنها می توانند به عنوان جاذبه های گردشگری بالقوه از منظر ارزش های علمی/آموزشی، زیبایی شناختی در نظر گرفته شوند و نیازمند ارتقای گردشگری پایدار هستند. درمجموع نتایج ارزیابی مدل ها یک تصویر کاملاً مبهم و فریبنده از وضعیت فعلی را نشان می دهد. یافته ها حاکی از آن است که گنجاندن نظر گردشگران در مدل اصلاح شده ژئومورفوسایت ها یک تصویر واقع بینانه و روشن تر به دست می دهد که می تواند در بهبود و برنامه ریزی فعالیت های گردشگری ژئوسایت های استان مفید واقع شود.
۷.

تأثیر توسعه شهری بر وضعیت هیدرولوژی حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه تجریش، شمال تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 96-110

کلید واژه ها: رودخانه ی دربند پوشش و کاربری زمین نمودار پایپر SCS-CN

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۵۶۶
در طول نیم قرن گذشته، وضعیت هیدرولوژیکی رودخانه ی دربند به دلیل افزایش جمعیت و توسعه ی شهری تهران، تحت تأثیر قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از عکس های هوایی سالهای 1345 ، 1358 و تصاویر〖ETM〗^+ و IKONOS سال1390، میزان تغییرات پوشش و کاربری اراضی در دو حوضه آبریز بالادست ایستگاه هیدرومتری پس قلعه (به عنوان حوضه مرجع) و بالادست ایستگاه تجریش برای سه دوره ی زمانی شناسایی شده و با به کارگیری نقشه های مذکور، با روشSCS-CN به تخمین کمی تغییرات نگهداشت سطحی آب و حجم رواناب اقدام و از آماره ی من کندال به عنوان روشی برای بررسی روند داده های داده های کمی و کیفی آب رودخانه استفاده شده است. در طول این سه دوره شماره ی منحنی و ضریب رواناب بالادست ایستگاه تجریش از سال 1345 تا 1390 افزایش یافته و ضریب نگهداشت سطحی و تلفات اولیه در مقایسه با حوضه مرجع کاهش یافته است. این تغییرات منجر به برهم خوردن رابطه بین بارش-شماره منحنی (CN-P) و بارش-تلفات اولیه (P-λ) و افزایش غلظت پارامترهای شیمایی آب در حوضه تجریش شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مدل های هیدرولوژیک مرسوم به منظور مدلسازی و پیش بینی وضعیت هیدرولوژیک حوضه هایی که دستخوش تغییرات شدید کاربری و توسعه شهری می باشند، می تواند همراه با خطاهای زیادی باشد
۸.

ارزیابی توسعه یافتگی آبخوان های کارستی در ارتباط با ژئومورفولوژی دولین ها و ویژگی های هیدرودینامیکی (مطالعه ی موردی: توده ی کارستی شاهو)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هیدروژئومورفولوژی سال ۶ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 101 - 123

کلید واژه ها: ژئومورفولوژی کارست دولین آبخوان کارستی شاهو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۴
توده ی کارستی شاهو واقع در زاگرس مرتفع، دارای اشکال کارستی در مقیاس های مختلف است. بررسی و تحلیل لندفرم های کارستی در ارتباط با ویژگی های هیدروژئولوژیکی آبخوان ها اطلاعات جامعی را در زمینه ی مدیریت این مناطق ارائه می دهد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش منحنی های بسته دولین های منطقه ی مورد مطالعه شناسایی شد. در ادامه ی ویژگی های مورفومتریک از جمله مساحت، عمق، شیب، محور کوچک و بزرگ دولین و شاخص های نسبت کشیدگی، نسبت D/H و شاخص سینوسیته برای هریک از دولین ها محاسبه شد. ویژگی های هیدرودینامیکی و عوامل مؤثر در آبخوان های روانسر و هولی با استفاده از توابع همبستگی خودکار و چگالی طیفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که بیش از 90 درصد دولین های منطقه را دولین های کشیده دربر می گیرد که دارای منشأ انحلالی هستند. تعدد دولین های کشیده، تراکم نسبتاً بالا و منشأ انحلالی این اشکال در من طقه ی مورد مطالعه نشان دهنده ی توسعه یافته بودن ژئومورفولوژی کارست شاهو است. ارزیابی ویژگی های هیدرودینامیکی آبخوان های مورد مطالعه نشان داد که سیستم کارستی در این آبخوان ها توسعه یافته است به گونه ای که دارای رفتار هیدرودینامیکی چندگانه و اینرسی کم می باشند؛ و همچنین معادله ی منحنی هیدروگراف در آبخوان های مورد مطالعه چندگانگی رفتار سیستم کارستی را نشان داده و نتایج حاصل از بررسی ژئومورفولوژی کارست و توابع سری زمانی را تأیید می کند. در نهایت می توان گفت که توسعه ی ژئومورفولوژی کارست سطحی و وجود دولین ها، عامل اصلی رف تار هیدرودی نامیکی چ ندگانه در آبخوان های روانسر و هولی است.
۹.

پتانسیل سنجی قابلیت های ژئوسایت های توده کوهستانی شاهو با بکارگیری مدل GAM(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۸

کلید واژه ها: ژئوپارک ژئوسایت کوهستان شاهو مدل GAM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۲ تعداد دانلود : ۷۵۶
در این پژوهش با استفاده از مدل ارزیابی فیزیکی ژئوسایت ها (GAM) که پتانسیل ایجاد برنامه ریزی پایدار و مدیریت میراث های طبیعی و تبدیل آن ها به مقاصد گردشگری را مدنظر قرار می دهد، ژئوسایت های توده کوهستانی شاهو مورد ارزیابی قرار گرفت. این مدل بر پایه مدل های ارزیابی که قبلا ارائه شده و از طریق دو گروه ارزش های اصلی و ارزش های مکمل به ارزیابی ژئوسایت ها می پردازد. در ارزیابی کلی ژئوسایت های کوهستان شاهو، ژئوسایت های غار قوری قلعه، دره سیروان و سراب روانسر به ترتیب امتیاز 5/20، 75/16 و 5/16 را کسب کردند و به عنوان برترین ژئوسایت ها برای کاربری های ژئوتوریستی تعیین شدند. بر مبنای نتایج پژوهش ژئوسایت ها از ارزش علمی- آموزشی و زیبایی شناختی تقریباً مناسبی برخوردارند، اما به لحاظ ارزش های گردشگری ژئوسایت های منطقه مورد مطالعه وضعیت مطلوبی ندارند. همچنین از دید حفاظتی، حفاظت از ژئوسایت ها به صورت بالفعل صورت نمی گیرد و دلیل سالم ماندن این سایت ها، ناشناخته بودن آن ها می باشد. در نهایت می توان گفت که علاوه بر سایر ارزش های طبیعی و فرهنگی کوهستان شاهو، این منطقه می تواند چشم انداز مناسبی برای توسعه پایدار ژئوتوریسم فراهم کند.
۱۰.

تحلیل مقایسه ای ویژگی های اکوژئومورفولوژیکی نبکاهای سیرجان و شهربابک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۲ 104 - 120

کلید واژه ها: نبکا گز درختچه ای آب زیرزمینی سیرجان شهربابک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۰
در این پژوهش با توجّه به روش های آماری و مطالعات میدانی نبکاهای مناطق سیرجان و شهربابک مورد مقایسه و تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. در این راستا خصوصیات مورفومتری 51 نبکا در سیرجان و 55 نبکا در شهربابک در امتداد 5 ترانسکت 500 متری اندازه گیری و آنالیز شدند. جهت تعیین نوع رسوبات نبکاها و بازسازی قدرت گذشته باد به وسیله ی اندازه گیری قطر ذرات رسوبات نبکاها، یک پروفیل عمودی بر روی نبکاها حفر گردید و نمونه برداری لازم انجام شد. در مرحله ی بعد نوع پوشش گیاهی در هر منطقه مشخص گردید و با توجّه به نقش مهمّی که جهت و سرعت باد و سطح آب زیرزمینی در تشکیل نبکا دارند، گلباد مناطق مورد مطالعه ترسیم و سپس داده های سطح آب زیرزمینی در بازه ی زمانی 10 ساله مورد پایش قرار گرفتند. در نهایت نیز مرحله ی تکاملی نبکاها در هر منطقه مشخص شد. نتایج نشان می دهد که بین اغلب پارامترهای مورفومتری نبکاها همبستگی معنی داری وجود دارد. همچنین پوشش غالب نبکاها در هر دو منطقه گز درختچه ای (Tamarix macatensis) است. آنالیز گلباد ایستگاه ها به همراه جهت یافتگی خاص نبکاها نشان داد که عمده ترین بادهایی که باعث تشکیل نبکاها شده اند، در سیرجان دارای جهت جنوب غرب و غرب و در شهربابک دارای جهت جنوب غرب هستند. تجزیه وتحلیل رسوبات نبکاها مؤیّد آن است که رسوبات نبکاهای شهربابک در جهت ارتفاعی از نظر بافت هیچ تفاوتی ندارند، درصورتی که رسوبات نبکاهای سیرجان در یک دوره (دوره ای که ماسه ریز رسوب کرده) با بقیه ی دوره ها متفاوت است که نشان دهنده ی کاهش سرعت باد در دوره ی موردنظر است. هم چنین پایش آب زیرزمینی نشان داد که در محدوده ی نبکاها در هر دو منطقه آب زیرزمینی در هر سال 25 الی 30 سانتیمتر افت داشته است. از نظر مراحل تکاملی نیز نبکاهای سیرجان در مرحله ی در حال رشد و نبکاهای شهربابک در مرحله ی تخریبی قرار دارند.
۱۱.

مورفومتری و مقایسه تغییرات عرضی رودخانه ارس طی سه دهه اخیر مطالعه موردی : پایین دست سد میل مغان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال سوم بهار ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: رودخانه ارس پیچان رود مورفولوژی رودخانه تغییرات جانبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۳ تعداد دانلود : ۵۴۹
تغییرات و جابجایی های کلی و حتی جزئی الگوی رودخانه از عمده ترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانه ای به شمار می رود. به همین علت تحقیقات و مطالعات زیادی توسط ژئومورفولوژیست ها در این زمینه انجام گرفته است. با بررسی الگوی یک رودخانه می توان شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن را در آینده بهتر درک کرد و همچنین می توان پاسخ رودخانه را نسبت به تغییرات طبیعی و انسانی پیش بینی کرد. رودخانه ارس یکی از مهم ترین رودخانه های مرزی ایران در حوضه آبریز دریای خزر می باشد که بنا به دلایل مختلف زمین های ساحلی خود را به واسطه تغییرات جانبی موردتهاجم قرار داده و نهایتاً موجب تخریب اراضی زراعی و مسکونی و جاده ساحلی شده است که خصوصاً در مناطق دشتی حمله رودخانه به سواحل تشدید یافته و باعث تغییرات عرضی شدید شده است. وجود تأسیسات زیربنایی مهم کشاورزی، پروژه های عمرانی و صنعتی در حاشیه رودخانه ارس موجب شده که تغییر مسیر این رودخانه از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این مطالعه به منظور بررسی تغییرات زمانی و مکانی بستر رودخانه ارس از تصاویر ماهواره ای Landsatسنجنده OLIو TMدر بازه ی زمانی 1987 الی 2013 و همچنین از تصاویر ماهواره IRS سنجندهP5 هم برای تفسیر دقیق تر عوارض کناره های رودخانه استفاده گردید. ضرایب هندسی رودخانه برای دو دوره زمانی فوق مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله تغییرات و جابجایی عرضی زیادی را طی 26 سال اخیر (در بعضی نقاط 7/1 کیلومتر) نشان داد. بیش ترین میزان این تغییرات در قسمت پایین دست بازه انتخابی صورت گرفته است. مطالعه عوامل مؤثر در تغییرات عرضی رودخانه ارس نیز نشان داد که پایین بودن شیب رودخانه و همچنین جریان رودخانه بر روی بستر آبرفتی جوان فرسایش پذیر از مهم ترین عوامل تغییرات عرضی این رودخانه بوده است و سایر عوامل تأثیرگذار در مرتبه بعدی قرارگرفته اند.
۱۲.

بررسی نقش نو زمین ساخت در شکل گیری پادگانه های رودخانه ای- مطالعه موردی رودخانه گیلان غرب - محدوده شمالی شهر گیلان غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 199 - 209

کلید واژه ها: نو زمین ساخت پادگانه های رودخانه ای راندگی گیلانغرب رودخانه گیلانغرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۲
نوزمین ساخت یکی از عوامل موثر در شکل گیری پادگانه های رودخانه ای در زاگرس شمال غربی می باشد. این پژوهش به بررسی نقش و تاثیرات زمین ساخت بر شکل گیری پادگانه های رودخانه ای در امتداد رودخانه گیلانغرب می پردازد. مسئله اصلی این تحقیق یکسان نبودن تعداد پادگانه ها و ارتفاع آنها در دو طرف رودخانه گیلانغرب می باشد. در این راستا ابتدا به ارزیابی فعالیت نوزمین ساخت منطقه با استفاده از شاخص های ژئومورفیک((SL,S,smf,…. و شواهد ئومورفولویکی فعالیت نوزمین ساخت در منطقه پرداخته شد.برای بررسی تاثیر نوزمین ساخت بر شکل گیری پادگانه های رودخانه ای سه نیمرخ توپوگرافی در ابتدا، وسط و انتهای بازه مورد بررسی از رودخانه با فوصل متفاوت از راندگی گیلانغرب تهیه و مورد تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش از DEM ده متر، عکسهای هوائی 1:20000 سال 1347 و تصاویر ماهواره IRS به عنوان داده های تحقیق استفاده شده و از بازدیدهای میدانی برا شناسایی شواهد ژئومورفولوژیکی بهره گرفته شده است.نتایج کمی بدست آمده از شاخص های ژئومورفیک و بررسی شواهدژئومورفولوژیکی حاکی از شدت فعالیت های نوزمین ساختی در منطقه می باشد. بررسی نیمرخ پادگانه ها نشان دهنده ایعدم تقارن پادگانه ها در دو طرف رودخانه بوده بطوریکه در ساحل چپ سه پادگانه و در ساحل راست به موازات نزدیک شدن رودخانه به راندگی گیلانغرب به ترتیب 3، 4 و 5 پادگانه شکل گرفته که ارتفاع این پادگانه ها از سطح بستر رودخانه یکسان نمی باشد. بنابراین با توجه به عدم یکسان بودن تعداد و ارتفاع پادگانه ها و افزایش تعداد پادگانه ها در نزدیکی راندگی گیلانغرب می توان نتیجه گرفت که نوزمین ساخت عامل اصلی شکل گیری و ناهنجاریهای موجود در تعداد و ارتفاع پادگانه ها می باشد.
۱۳.

پتانسیل سنجی خطر زمین لغزش با استفاده از مدل آنتروپی، مطالعه موردی: (منطقه کوهستانی شیرپناه در جنوب غرب استان کرمانشاه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال یازدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 89 - 103

کلید واژه ها: پهنه بندی خطر زمین لغزش مدل آنتروپی کوهستان شیرپناه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۱
هدف اصلی از این مطالعه تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش در کوهستان شیرپناه ، با استفاده از مدل آنتروپی و ارزیابی این مدل در پهنه بندی وقوع زمین لغزش های کوهستان شیرپناه و شناخت میزان تاثیر هریک از عوامل پنج گانه در وقوع زمین لغزش می باشد.  در این پژوهش از عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای، نقشه توپوگرافی 50000، نقشه زمین شناسی 100000/1 و همچنین تحقیقات میدانی به منظور شناخت منطقه و عکسبرداری از لغزش های رخ داده استفاده گردید. به منظور تهیه نقشه خطر زمین لغزش در منطقه از مدل آنتروپی در محیط GIS استفاده گردید.نتایج نشان می دهد که عوامل فاصله از گسل، شیب، ارتفاع، لیتولوژی و جهت شیب، به ترتیب بیشترین تأثیر را در وقوع زمین لغزش در منطقه دارند. از مجموع مساحت منطقه، 249 کیلومترمربع (32 درصد) در محدوده خطر زیاد و 380کیلومتر مربع (84/48درصد) در پهنه خطر متوسط قرار دارد. این امر حاکی از آن است که پتانسیل خطر وقع زمین لغزش در منطقه بالا است. همچنین نتایج نشان می دهد 60 درصد لغزش های رخ داده در این منطقه، در پهنه حساس که توسط مدل آنتروپی مشخص شده بود، قرار گرفته اند، بنابراین صحت مدل پیشنهادی مورد تأیید قرار گرفته و نقشه حساسیت تهیه شده می تواند به عنوان مرجعی در برنامه ریزی ها مورد استفاده قرار گیرد.
۱۴.

مدل سازی بار رسوب زیرحوضه دو حوضه آبخیز زاینده رود علیا با استفاده از روش رگرسیون کمترین مربعات فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۴

کلید واژه ها: فرسایش و رسوب روش رگرسیون کمترین مربعات فازی تنگ گزی و واحد همگن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
تعداد بازدید : ۷۶۳ تعداد دانلود : ۴۲۲
برآورد تولید رسوب حوضه های آبخیز، یک امر مهم در طراحی سازه های آبی، مسائل زیست محیطی و کیفیت آب رودخانه ها است. یکی از متداول ترین روش ها برای برآورد میزان رسوب، روش های تجربی است. با توجه به عدم قطعیت ارتباط بین تولید رسوب و عوامل مؤثر بر آن، روابط تجربی ارائه شده در این زمینه کارایی چندانی در این امر ندارند. این پژوهش به مدل سازی بار رسوب یکی از زیر حوضه های (زیرحوضه 2) حوضه آبخیز زاینده رود علیا پرداخته است. روش آن از نوع توصیفی تحلیلی مبتنی بر روش های آماری، میدانی و کتابخانه ای است؛ بدین گونه که ابتدا منطقه به واحدهای همگن ژئومورفولوژی بخش شد، سپس نمونه برداری خاک از عمق 30-15 سانتی متری انجام گرفت و عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک در هر واحد همگن، تعیین و مدل سازی بار رسوب با استفاده از مدل رگرسیون کمترین مربعات فازی انجام گرفت. نتایج نشان داد که رسوب برآورد شده کل زیرحوضه با روش رگرسیون کمترین مربعات فازی سالانه 625/2 تن در هکتار است که واحد همگن 10 حساس ترین واحد همگن به فرسایش و تولید رسوب است. همچنین نسبت نیکویی برازش بین رسوب برآوردی مدل مذکور و رسوب مشاهده ای 73/0 است.
۱۵.

بررسی تأثیرات شکل جغرافیایی استان ایلام بر توسعه نیافتگی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت)سال دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۸

کلید واژه ها: توسعه استان ایلام سازماندهی سیاسی فضا شکل هندسی شکل طویل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
توسعه و ارتقای واحد های سیاسی تا اندازه ی زیادی به نحوه سازماندهی سیاسی فضا و آرایش بهینه سرزمین بستگی دارد. یکی از مهم ترین مؤلفه های مؤثر در سازماندهی بهینه فضا شکل گزینی مناسب برای واحدهای سیاسی است، چرا که شکل هندسی نقش بسیار مهمی در اداره و توسعه، شکل گیری هویت جمعی، مشارکت مردم در امور و تعلق و وابستگی به یک واحد سیاسی دارد. هدف این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، بررسی شکل هندسی استان ایلام و چگونگی تأثیرگذاری آن بر توسعه این استان می باشد. داده های پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. جامعه آماری مردم و مسئولین ساکن استان ایلام و حجم نمونه321 نفر می باشد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از هر دو روش کیفی و کمی (نرم افزار Spss وGIS ) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که استان ایلام دارای شکلی طویل و کشیده و دارای یک زائده در شمال شرقی است که آن را در زمره شکل های دنباله دار قرار داده است. به عبارت دیگر این استان از معایب دو شکل طویل و دنباله دار برخوردار می باشد. این شکل منحصر به فرد وحدت ساختاری و کارکردی، توسعه متناسب با ظرفیت های استان، شکل گیری هویت جمعی در میان مردم استان و حس تعلق مردم به استان و در نتیجه مشارکت مردمی جهت توسعه در استان، را با چالش مواجه کرده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان