فاطمه عیوضی

در تصمیمات بین-زمانی، پیامدها در زمان های مختلفی ارائه می شوند. افراد در این تصمیمات پاداش های همراه با تأخیر را کم ارزش تر از پاداش های آنی و فوری می دانند. این رفتار با مفهوم کاهش ارزش تأخیری شناخته می شود که با مفاهیم تکانشگری و خود کنترلی مرتبط است و از این رو به موضوع مهمی در حوزه های مختلف بدل شده است. نرخ کاهش ارزش تأخیری در افراد مختلف مقدار متفاوتی دارد. هدف این پژوهش بررسی رابطه ی وضعیت اجتماعی-اقتصادی به همراه ویژگی های جمعیت شناختی با کاهش ارزش تأخیری افراد در دوره ای از کشور است که نرخ تورم بالایی تجربه می شود. بدین منظور از پرسشنامه انتخاب پولی(MCQ) برای سنجش نرخ کاهش ارزش تأخیر افراد استفاده شده است. تحصیلات و درآمد به عنوان شاخص های وضعیت اجتماعی-اقتصادی به همراه سن، جنسیت و وضعیت تأهل در نظر گرفته شدند. نتایج نشان می دهد افرادی با تحصیلات بالاتر کمتر پاداش های آینده را بی ارزش می دانند و رفتار تکانشی کمتری دارند. با این حال، درآمد رابطه ی معناداری با نرخ کاهش ارزش تأخیری نشان نداد. بالا بودن درآمد در زمینه ی تورمی، برخلاف سایر مطالعات با تکانشگری کمتر رابطه ندارد. در کل، وضعیت اجتماعی-اقتصادی با نرخ کاهش ارزش تأخیری رابطه ای منفی دارد. در مدل رگرسیون چندگانه، با کنترل جنسیت و وضعیت تأهل، سطح تحصیلات می تواند نرخ کاهش ارزش تأخیریِ کمتر را پیش بینی کند. (R 2 =0.123, Adjusted R 2 =0.098, F=5.026, p-value=0.003)

با ورود نظریه هویت در حوزه کارآفرینی، این ایده مطرح شد که شاید افرادی خاص و نه همه افراد، دارای هویتی به نام هویت کارآفرینانه باشند که سبب بروز رفتارهای کارآفرینانه می شود. همچنین اشتی اق کارآفرینانه از طریق ه دف گذاری های کارآفرینانه بر رفتارهای کارآفرینانه تأثیر می گذارد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی نحوه شکل گیری رفتارهای کارآفرینانه است. نمونه آماری این پژوهش شام ل هفتاد نفر از کارآفرینان پارک های علم و فناوری استان تهران است که به طور تصادفی س اده انتخ اب ش ده اند. همچنی ن برای تحلی ل داده ها از نرم افزار Partial Least Squares استف اده شده است. مط ابق نت ایج م دل ی ابی مع ادلات ساختاری هویت کارآفرینانه ایده آل فردی باعث شکل گیری اشتیاق کارآفرینانه کارآفرینان مستقر در پارک های علم و فناوری و مراکز رشد استان تهران می شود. اعتبار پرسشنامه استفاده شده برای گردآوری داده ها دارای پایایی با آلفای کرونباخ 73 است.

نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز با رویکردی نو نسبت به ارتباط میان عامل و ساختار، تحولی در حوزه جامعه شناسی ایجاد نمود. ساراسون و همکاران (2006 ,Sarason,Dean,Dillard) با به کارگیری این نظریه در حوزه کارآفرینی، ساماندهی نوینی از رابطه میان کارآفرین و فرصت معرفی نمودند که در آن، کارآفرین و زمینه فرصت در یک موقعیت هم ساخت یابی با یکدیگر قرار می گیرند. با وجود این، در نظریه آن ها و نقدهای مرتبط با آن، بر ضرورت تبیین ماهیت این ساخت یابی و فرآیند آن تأکید شده است. این مقاله در پی آن است که با به کارگیری پارادایم پژوهشی-انتقادی در ترکیب رویکرد علومِ شناختی با جامعه شناسی و روان شناسی، درکی از ماهیت و فرآیندِ ساخت یابیِ میان کارآفرین و فرصت ارائه دهد. آها! کارآفرینانه بیان می کند که کارآفرین با درک نمودها در دنیای بیرون، بازنمودهای ذهنی را ایجاد می نماید و سپس به وسیله همگشت  بازنمودهای ذهنی، پیش نمودِ (ایده) واقعیتِ اجتماعیِ مطلوب را خلق و برای بیرونی سازی آن، تلاش می کند. به بیان دیگر به واسطه مقوله بازنمود اجتماعی است که کارآفرین از فرصت تاثیر می گیرد و با پیاده سازی ایده اش، بر آن تاثیر می گذارد. در واقع آها! کارآفرینانه به دنبال آن است که علاوه بر توسعه نظری، پژوهش های تجربی، شیوه آموزش و سیاست گذاری در حوزه کارآفرینی را نیز متحول کند.

اشتیاق، قلب کارآفرینی است. اشتیاق کارآفرینانه، احساسات مثبت شدیدی است که کاملاً آگاهانه بوده و از طریق مشارکت در فعالیت های کارآفرینانه تجربه می شوند. این فعالیت های کارآفرینانه مرتبط با هویت شخصی کارآفرین هستند. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر انواع اشتیاق کارآفرینانه (اشتیاق ابداعی، اشتیاق تأسیسی و اشتیاق توسعه ای) بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه در میان کارآفرینان مستقر در پارک های علم و فناوری دانشگاه های دولتی شهر تهران می باشد. با توجه به اینکه اشتیاق کارآفرینانه بیانگر حالات احساسی و هیجانی است، هیجانات افراد می تواند رابطه بین اشتیاق کارآفرینانه و بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه را تحت تأثیر قرار دهد و تعدیل نماید. بر این اساس، اثر تعدیل کنندگی هیجانات افراد بر رابطه بین اشتیاق کارآفرینانه و تصمیم به بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه نیز بررسی می شود. اعتبار (آلفای کرونباخ) پرسشنامه اشتیاق کارآفرینانه برابر 805/0 بوده، اما برای سنجش تصمیم گیری به بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه از سناریوهای تصمیم گیری استفاده شده است. به منظور ایجاد هیجان در مشارکت کنندگان در طی فرآیند پاسخ به سناریو های تصمیم به بهره برداری از فرصت، از سیستم تصاویر احساسی بین المللی (IAPS) در قالب پروتکل آزمایشی استفاده شده است. نتایج تکنیک رگرسیون سلسله مراتبی (HLM) ، نشان می دهند اشتیاق تأسیسی و توسعه ای در تصمیم به بهره برداری از فرصت ها تأثیر مثبت معناداری دارند، اما این رابطه توسط هیجان تعدیل نمی شود.