فاطمه نوربالا

ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و رواﻧﯽ، روز ﺑﻪ روز اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ایﻦ ﺣﯿﻄﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﺪف ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯿﮕﺮ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ در راﺑﻄه ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧه ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ 253 داﻧﺸﺠﻮ (149 زن و 104 ﻣﺮد) ﺑﻮده اﺳﺖ و اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣه ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ (اﻧﺪروز و ﻫﻤﮑﺎران1993)، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣه ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ (ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ و ﻫﻤﮑﺎران، 2008) و ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ ﻋﻼیم ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی( ریﻒ و ﻫﯿﻠﺮ، 1998) ﺑﻮدﻧﺪ. داده ﻫﺎ ﺑﺎ روش ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺮﺳﻮن و ﺗﺤﻠﯿﻞ رگرﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﻣﺘﻐﯿﺮه، ﻣﻮرد ﺗﺠﺰیﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ رشد ﻧﺎیﺎﻓﺘﻪ و روان آزرده ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒﺖ و ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ دﻓﺎﻋﯽ رﺷﺪیﺎﻓﺘه و ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد دارد (0/01<P). ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯿﮕﺮ در راﺑﻄه ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ رﺷﺪﻧﺎیﺎﻓﺘﻪ و روان آزرده ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی دارد (0/01<P). یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎیﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی و ﺳﻼﻣﺖ اﻓﺮاد، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ایﺠﺎد و ﻋﻮد اﺧﺘﻼﻻت روان ﺗﻨﯽ و اﻓﺰایﺶ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و رواﻧﯽ ﻣﺆﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ.

هدف: طبق مدل طرحواره درمانی یانگ، سه سبک مقابله ای اجتناب، تسلیم و جبران افراطی در مقابل فعال شدن طرحواره ها بکار می روند. نوع سبک مقابله ای غالب در مواجهه با رویدادها، بر میزان سلامت عمومی افراد موثر است. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی وضعیت سلامت عمومی (جسم و روان) افراد براساس نوع سبک مقابله ای غالب (اجتناب و جبران افراطی) می باشد. روش: به این منظور فرم کوتاه پرسشنامه زمینه یابی سلامت، پرسشنامه جبران افراطی یانگ-رای و پرسشنامه اجتناب یانگ-رای توسط 120 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران که با نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند، تکمیل گردید. تحلیل نتایج با روش همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از نسخه ۱8 نرم افزار spss صورت گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر رابطه ی معنادار سبک های مقابله ای اجتناب و جبران افراطی با وضعیت سلامت عمومی افراد بود (05/0p≤). هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک مقابله ی جبران افراطی بیشترین نقش را در پیش بینی میزان سلامت عمومی افراد دارد. نتیجه گیری: هر دو سبک مقابله ای اجتناب و جبران افراطی تاثیر منفی بر سلامت عمومی دارند، اما درصورت غلبه ی سبک مقابله ای جبران افراطی در مواجهه با مشکلات، آسیب بیشتری از نظر جسمانی و روانی به افراد وارد می شود.

افسردگی در زمره شایعترین بیماریهای دنیای امروز قرار دارد. یکی از رویکردهای پژوهشی در دنیای معاصر، استفاده از تجربیات طب سنتی در پیشگیری و درمان بیماری ها است. در طب سنتی ایران، غلبه خلط سودا در مغز سبب بروز علایمی مشابه افسردگی اساسی می گردد. یکی از راهکارهای طب سنتی در پیشگیری و درمان افسردگی استفاده از تغذیه است. نتایج بررسی کتب طب سنتی نشان می دهد با توجه به ماهیت سوداوی بیماری افسردگی، غذاهای مولد سودا که سبب افزایش سودا و به تبع آن افزایش شدت یا وسعت بیماری می شوند منع مصرف دارند. همچنین غذاهایی که تولید حرارت زیاد در بدن می نمایند، غذاهای نمک سود و غذا های ترش منع شده اند. بسیاری از این نتایج توسط پژوهشهای جدید پشتیبانی می شوند. پیشنهاد می شود رژیم غذایی طب سنتی در پیشگیری و درمان افسردگی مورد مطالعه بیشتر قرار گیرد.