سید ناصر حجازی

دوران گذار از سنت به مدرنیته همراه با تحولات بزرگ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. یکی از مهمترین تغییرات حاصل از جامعه نوگرا را می توان در آنچه به تفاوت نسل امروز و گذشته یا شکاف نسل ها مشهور شده است، مشاهده نمود. در این مقاله سعی بر آن است که تغییرات فرهنگی ارزش های مذهبی و ارزش های خانوادگی در ارزش های دو نسل والدین و فرزندان مورد شناسایی قرار گرفته و راهکارهایی در جهت زدودن آثار منفی آن در خانواده ها و در جامعه ارائه نماید. این مقاله با تکیه بر مهمترین نظریه های جامعه شناسی همچون نظریه تغییرات فرهنگی اینگلهارت و نظریه کنش پارسونز به بررسی هنجارها و ارزش های مذهبی و هنجارها و ارزش های خانوادگی پرداخته است. کار میدانی تحقیق در شهر اصفهان با روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه صورت گرفت. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از دو نوع اعتبار محتوا و صوری و برای محاسبه پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. حجم نمونه 590 نفر و جامعه آماری شامل والدین(بالاتر از 35 سال)و جوانان (15 تا 30 سال) بوده اند. حجم نمونه در مناطق ۱۵ گانه شهر اصفهان به تفکیک سن و جنس و منطقه محل سکونت پر می شود. نمونه گیری به شیوه سهمیه ای متناسب انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل از روش های آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و در سطح آمار استنباطی از تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری و آزمون T با دو گروه مستقل استفاده شده است. بین هنجارها و ارزش های مذهبی با هنجارها و ارزش های خانوادگی در بین نسل امروز و گذشته(جوانان و والدین آن ها) رابطه وجود دارد. پس در مجموع، نتیجه می گیریم که تغییرات فرهنگی ارزش های مذهبی و ارزش های خانوادگی جوانان و والدین آن ها در شهر اصفهان متفاوت است.

این پژوهش با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی در مناطق زلزله زده مطالعه موردی زلزله زدگان غرب کرمانشاه انجام گردید. روش تحقیق پیمایشی بوده است. جامعه آماری تمامی افراد 18 سال به بالای شهرستان های سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می باشد که بیشترین آسیب را از زلزله پذیرا شدند. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ایی تعداد 600 نفر از زلزله زده غرب استان کرمانشاه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. اعتبار ابزار به شیوه اعتبار صوری بوده و با نظر اساتید، اصلاحات صورت پذیرفت. برای تعیین اعتماد پذیری پرسشنامه از نرم افزارSPSS و برای محاسبه آن از فرمول کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل پرسشنامه سطح بالایی از پایایی را به اثبات رساند سطح سنجش متغیرهای مستقل و وابسته هر دو فاصله ای و از آزمون همبستگی پیرسون و با توجه به اینکه متغیر مستقل دارای ابعاد و معّرفهایی بود برای بررسی بیشتر از آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که وقوع زلزله بر احساس امنیت اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، انطباق پذیری شهروندان، همبستگی اجتماعی با دیگران، تقدیرگرایی، احساس امنیت اقتصادی، تغییرات شغلی، تاثیر دارد. نتیجه این که جهت کاهش آسیب پذیری، علاوه بر عوامل فنی و مهندسی، باید عوامل اجتماعی- اقتصادی نیز به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

توسعه پایدار، یکی از مفاهیمی است که باچگونگی شیوه زندگی افراد یک جامعه پیوندی تنگاتنگ دارد، و در ابعاد عینی بیشتر ناظر بر بالا بردن سطح زندگی عمومی از طریق ایجاد شرایط مطلوب و بهینه در زمینه های  تغذیه، بهداشت، اشتغال، آموزش و چگونگی گذراندن اوقات فراغت می باشد. و این مبحث در مناطق مرزی اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که مناطق مرزی و از نظر سیاسی نیاز به جمعیتی مقیم و ساکن دارند و خالی شدن مناطق مرزی به دلیل عدم امکانات کافی یا نابرابری در توزیع آن علاوه بر نقصان روند توسعه کشور، برای امنیت ملی نیز مخاطره ای بزرگ می باشد، شهرستان تر بت جام هم از این قاعده مستثنی نیست. این پژوهش به بررسی بعضی از عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام می پردازد، این پژوهش بر اساس رویکرد پیمایشی به تبیین متغیرهای تأثیرگذار برتوسعه پایدار پرداخته است، جامعه آماری تمام شهروندان ساکن در شهرستان تربت جام می باشندکه.500 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و به صورت سهمیه ای از مناطق مختلف این شهرستان پرسشنامه را پر کردند. یافته ها نشان می دهد زنان بیش از مردان و شهروندان متأهل بیشتر از مجردان بر توسعه پایدار تأثیر می گذارند، پس از آن با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (عدالت اجتماعی 81 درصد، شاخص های اجتماعی 44 درصد، عدالت فضایی 36 درصد، فقرزدایی 33درصد، سرمایه اقتصادی 27/0 درصد، مشارکت اجتماعی 25 درصد، توسعه اقتصادی 16 درصد، تعهد اجتماعی 15درصد، اعتماد اجتماعی 15 درصد) تأثیر را بر توسعه پایدار داشته اند. اما توسعه پایدار در بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوت چندانی وجود نداشته است.

تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت آگاهی و نگرش جمعیتی دانشجویان منطقه چهار دانشگاه آزاد اسلامی صورت گرفته است. روش مورد استفاده در این پزوهش، روش روش پیمایشی و ابراز گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است...