تکتم پیکانی

مقالة حاضر سنجش دین داری و بررسی یکی از پیامدهای آن یعنی اجتناب از کجروی به روش فازی است. برای این منظور، دو مفهوم دین داری و کجروی در قالب مجموعه های فازی تعریف و درجات عضویت موردهای تحقیق در مجموعه های فازی تعیین شدند. با به کارگیری مجموعه های فازی و استفاده از معیارهای احتمال گرایانه، فرضیات این تحقیق که از نوع فرضیات علّی به شکل شرط لازم و شرط کافی بودند توسط نرم افزار fsQCA مورد وارسی و ارزیابی قرار گرفتند. مهم ترین یافتة این پژوهش در سطح 35 نفر از دانشجویان رشتة پزشکی که نمونة تحقیق را تشکیل می دادند آن بود که دین داری قوی شرط غالباً کافی برای اجتناب از کجروی است. علاوه بر اینکه تقید زیاد به انجام مناسک دینی نیز شرط کافی برای اجتناب از کجروی ارزیابی شد. از سویی دیگر، به جانیاوردن عبادات دینی شرطی لازم برای کجروی تشخیص داده شد. در مجموع، یافته های این تحقیق نشان داد که در بین ابعاد مختلف دین داری نقش بُعد مناسکی در اجتناب از کجروی اهمیت به سزایی دارد.

در یک دهه اخیر، پژوهشها درباره بهزیستی ذهنی کودک به عنوان موضوع مهمی در سیاست گذاری اجتماعی و سلامت، افزایش یافته و ابزارهای زیادی برای سنجش بهزیستی ذهنی کودک بر اساس برخی نظریه ها که قابلیت تبیین این مفهوم را دارند، طراحی شده است، به طوری که انتخاب ابزار مناسب در بین شمار سنجه ها امری چالشی است. هدف اصلی این پژوهش، مرور مطالعات بهزیستی ذهنی کودک و بررسی انواع تعاریف نظری و عملیاتی و ارائه یک دستهبندی منظم از تعاریف و سنجه هاست. روش: مطالعه از نوع مرور روایتی است که اطلاعات از طریق جستجوی نظام مند در پایگاهها داده های الکترونیک در تاریخ دی ماه 1396 جمع آوری شد. مرور انتقادی منابع: مفهوم بهزیستی در چارچوب سه نظریه متمایز تعریف شده است؛ نظریه لذت گرایی، نظریه خواسته ها و نظریه مبتنی بر نیاز. دراین بین، بهزیستی ذهنی کودک در چارچوب دو نظریه نخست که به جنبه های ذهنی بهزیستی اشاره دارد مفهوم سازی شده و به معنای غلبه احساسات مثبت بر عواطف منفی و رضایتمندی کودک از زندگی اش است. ابزارهای متعدد سنجش بهزیستی ذهنی کودک را در یک دسته بندی کلی می توان به دو شکل «سنجه های کلی/سنجه های خاص» و «سنجه های تک سؤالی/سنجه های چند سؤالی» تقسیم کرد. بیشتر سنجه های بهزیستی ذهنی کودک، در کشورهای توسعه یافته و ثروتمند ساخته شده اند. پرکاربردترین سنجه های بهزیستی ذهنی کودک، انواع مقیاسهای رضایت از زندگی، شادکامی، روابط با همسالان، خانواده و دیگران و عزت نفس است. یافته ها نشان داد در پژوهشهای داخلی، بهزیستی ذهنی کودکان کم سن کمتر ارزیابی شده است. بحث: مرور منابع نشان داد بهزیستی ذهنی کودک در چارچوب نظریه های بهزیستی بزرگ سالان تعریف شده و در سنجش این مفهوم عموماً کودک به مثابه بزرگ سالی نابالغ در نظر گرفته شده است. پژوهشگران از انواع شاخصهای ترکیبی جهت سنجش ابعاد عاطفی و شناختی بهزیستی ذهنی کودکان جوامع مختلف و رده های سنی متفاوت استفاده کرده اند و اطلاعات از طریق مشارکت مستقیم کودک، گزارش والدین و گزارش مربیان جمع آوری شده است. در این راستا، مناقشاتی بر سر توان شناختی کودک و مشارکت مستقیم کودک در فرایند تحقیق وجود دارد.