اعظم علیخانی فرادنبه

سطور حاضر، با توجه به اهمیت سرمایه ی اجتماعی زنان برای جامعه، برای مطالعه ی این سرمایه و عوامل تاثیرگذار بر آن به نگارش درآمده است. چهارچوب نظری این مقاله، تلفیقی از نظرات رابرت پاتنام، جیمز کلمن، پیر بوردیو و فمینیسم رادیکال است که از این نظریات، هشت فرضیه ی در پاسخ به پرسش های اصلی تحقیق استخراج گردید. این فرضیه ها با استفاده از روش پیمایشی آزمون شدند. در راستای این روش، پس از تعریف عملیاتی متغیرها، از پرسشنامه استفاده شد که آلفای کرونباخ آن برابر با89 /0 بود و سپس با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه376 نفر برآورد شد و پس از آن، پرسشنامه ها توزیع و سپس جمع آوری، پردازش و تحلیل شدند. داده های به دست آمده با استفاده از آماره های توصیفی و تحلیل رگرسیون دو متغیره و سپس چند متغیره تحلیل شدند. اهم نتایج حاصل از تحلیل توصیفی و رگرسیون دو متغیره عبارتند از: میزان سرمایه ی اجتماعی زنان در حد متوسط؛ یعنی 5/40 از کل (84) است . متغیرهای سرمایه ی اجتماعی خانواده با بتای 75/0، سرمایه ی اجتماعی خویشاوندان با بتای 65/0، دینداری با بتای 208/0، سنت گرایی با بتای 22/0، غرب گرایی با بتای 13/0- و مردسالاری با بتای 115/0- بر میزان سرمایه ی اجتماعی زنان شهر بروجن دارای تاثیر معناداری است. براساس تحلیل چند متغیره، دو متغیر دیگر؛ یعنی طبقه ی اجتماعی و مهاجرت نیز دارای تاثیر معناداری بر متغیر وابسته هستند و متغیرهای غرب گرایی و سنت گرایی- بر خلاف تحلیل دو متغیره- به دلیل تاثیرات برآیندی دارای اثر معناداری بر متغیر وابسته نیستند.

امروزه اعتماد اجتماعی، یکی از ابعاد اصلی سرمایه اجتماعی محسوب می شود. سرمایه اجتماعی سرمایه ای است که در کنار سایرسرمایه ها از جمله: سرمایه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می تواند زمینه رشد و توسعه در هر جامعه ای را فراهم نماید. با توجه به این مسأله، می توان با شناخت میزان اعتماد اجتماعی و عوامل تاثیرگذار برآن در میان گروه های مختلف جامعه، به رشد و توسعه جامعه کمک نمود. با توجه به این اهمیّت، این مقاله، نیز با هدف بررسی میزان اعتماد اجتماعی زنان شهر بروجن و عوامل تأثیرگذار بر آن، به نگارش درآمده است. در راستای این هدف، این مقاله سعی دارد به سؤالات زیر پاسخ دهد: 1- اعتماد اجتماعی زنان در شهر بروجن چه میزان است؟ 2- عوامل اجتماعی موثر بر اعتماد اجتماعی زنان کدامند؟ برای پاسخ به این سؤالات با بررسی نظریات مختلف مربوط به اعتماد اجتماعی، با تمرکز بر نظریات صاحب نظرانی چون جیمزکلمن، آنتونی گیدنز، فرانسیس فوکویاما و رابرت پاتنام 8 فرضیه در پاسخ به سؤالات مطرح شد. این فرضیه ها، با روش پیمایشی مورد آزمون واقع شدند. ابزار سنجش در این مقاله پرسشنامه محقق ساخته است. با انجام pre test میزان آلفای کرونباخ این پرسشنامه 83/0 بدست آمد که دلالت بر پایایی آن دارد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 376 نفر برآورد شد و پس از آن پرسشنامه ها توزیع، جمع آوری و پردازش شد. اهّم نتایج حاصله از این تحقیق عبارتند از: - میزان اعتماد اجتماعی با میزان 11/46 درصد، در سطح متوسطی است. بالاترین میزان اعتماد در میان پاسخگویان اعتماد غیررسمی با میزان 59درصد و پایین ترین میزان اعتماد تعمیم یافته با میزان 21درصد است. اعتماد رسمی نیز با میزان 45درصد در سطح متوسط می باشد. در آزمون رگرسیون دو متغیره، عوامل تأثیرگذار بر اعتماد اجتماعی زنان: اعتماد اجتماعی خانواده با میزان بتای713/0، اعتماد اجتماعی خویشاوندان با بتای61/0، احساس امنیّت با بتای394/0، سنت گرایی با بتای269/0، دین داری با بتای204/0، غرب گرایی با بتای 174/0- و ویژگی های شخصی با بتای 117/0، بر میزان اعتماد اجتماعی زنان دارای تاثیر معناداری هستند.