بررسی سیر علمی علامه سیدمحمدحسین طباطبایی در تاریخ علوم و معارف اسلامی با نظریه پخش یا اشاعه
منبع:
پژوهش در آموزش تاریخ دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)
73 - 106
حوزه های تخصصی:
علامه سیدمحمدحسین طباطبایی صاحب المیزان فی تفسیرالقرآن از جمله دانشمندانی است که در تاریخ علوم و معارف اسلامی در دوره معاصر مورد توجه و مراجعه اهل دانش بوده است نحوه ورود ودانش آموختگی و دانشورزی ایشان در معارف اسلامی و طی درجات و رسیدن به این جایگاه با فراز و فرودهایی همراه بوده است؛ این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی به روش کتابخانه ای با توجه به نظریه پخش یا اشاعه سامان یافته است که از نظریات رایج رشته جغرافیای انسانی بوده و به تبیین گسترش هر نوع نوآوری فکری یا فیزیکی از نظر کاهنده ها، موانع، دلایل و سرعت دهنده ها و پیش برنده ها می پردازد؛ در این تحقیق به چگونگی انتشار نوآوری ها و گسترش ایده ها و اندیشه های علمی این مفسر بزرگ مسلمان شیعی پرداخته شده است. یافته های این بررسی نشان می دهد که سیر علمی علامه طباطبایی به عنوان نمونه ای در تاریخ علوم و معارف اسلامی دارای علت های گسترش و پیشرفت در زمینه هایی مانند تفسیر، نحوه گسترش و مسیرها و مجاری پیشرفت آن و همچنین علت توقف و علل گسترش مجدد و نیز پایداری در برخی زمینه ها و کنارگذاشتن سایر زمینه های علمی دیگر بوده است؛ از نتایج این پژوهش اینکه هر فردی برای سیر علمی خود با دلایل، موانع و کاهنده هایی مواجه بوده و در کنار آن می تواند با دلایل، سرعت دهنده ها، افزاینده ها و پیش برنده هایی حرکت علمی خود را بهینه سازی و مدیریت کند و با توانی مضاعف به پیشرفت در زمینه تخصصی خود بپردازد؛ شناسایی و بررسی این موارد می تواند در بهینه سازی، ارتقا کارایی و اثربخشی هر چه بیشتر آموزشی، پژوهشی و تربیت منابع انسانی در معارف اسلامی نیز مؤثر باشد