غلامرضا جانباز قبادی

غلامرضا جانباز قبادی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۳ مورد.
۲۱.

مدیریت یکپارچه منطقه ساحلی سرخرود در راستای توسعه گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۹ ۹۰-۶۹

کلید واژه ها: مدیریت یکپارچه منطقه ساحلی گردشگری ساحلی شهر سرخ رود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۵۶
در شهر سرخرود گسترش جریان های گردشگری با برنامه ریزی نامناسب و ضعف زیرساخت ها و مدیریت گردشگری اثرات منفی زیادی از لحاظ زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی داشته است. هدف از پژوهش حاضر مدیریت یکپارچه منطقه ساحلی سرخرود با رویکرد توسعه گردشگری می باشد. تحقیق روش، توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده های تحقیق در رابطه با مبانی نظری پژوهش، شناخت و تحلیل داده ها اسنادی و کتابخانه ای و در رابطه با بررسی نمونه مورد مطالعه، مطالعات میدانی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که میان نمونه تصادفی از متخصصان شهری به تعداد 20 نفر توزیع گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه از نرم افزار Exoert Choice استفاده شده است. جهت وزن دهی و رتبه بندی معیارها در وضع موجود شهر روش تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. همچنین برای بررسی رابطه میان گردشگری و مؤلفه های اقتصادی و محیطی، پرسشنامه ای میان متخصصان و شهروندان سرخرود توزیع گردید و یافته های حاصل از آن با استفاده از آزمون تاو کندال bو همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج یافته ها بیانگر آن است که از دیدگاه نیمی از مسئولین و کارشناسان دولتی، گسترش صنعت گردشگری از یک سو سبب رونق اقتصادی منطقه و از سوی دیگر سبب کاهش امنیت منطقه و آلودگی محیط زیست است. بنابراین در شرایط کنونی انگیزشی برای گسترش صنعت توریسم برای مدیران دولتی وجود ندارد؛ بدین صورت که برای جلوگیری از خلاءها و انجام فعالیت های موازی، ارائه خدمات به گردشگران توسعه پایدار گردشگری نیازمند یکپارچگی مدیریت گردشگری و برنامه ریزی مداوم در قالب سازمان یافته، مشارکتی و مردمی است.
۲۲.

تبیین سهم عوامل اثرگذار در توسعه پایدار کلان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 20 - 37

کلید واژه ها: توسعه پایدار عوامل اثرگذار مدیریت فضایی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۷۹
در مورد توسعه پایدار شهری و منطقه ای فرمول واحدی برای تمام کشورها وجود نداشته و هر کشوری باید با شرایط اجتماعی، اقتصادی، اکولوژیکی و فضایی خود به دنبال تدوین معیارهای خاص توسعه شهری پایدار باشد.در همین ارتباط، تهران به عنوان یک کلان شهر و پایتخت ایران، از منظر جغرافیایی (کالبدی – فضایی و عملکردی) و با توجه به توسعه نامتوازن سرزمین و اقتصاد نفتی، با چالش های بیشماری روبرو است. کلان شهری که در اغلب شاخص های اجتماعی– اقتصادی و محیط زیستی، خطوط قرمز را پشت سر گذاشته و سیاست های تمرکزگرایی از گذشته تاکنون در حوزه های سیاسی، اداری، بازرگانی، صنعتی و آموزشی موجب تمرکز شدید جمعیت و فعالیت در فضای آن شده است. این پژوهش با هدف تبیین سهم عوامل اثرگذار در توسعه پایدار کلان شهر تهران انجام شده است. روش پژوهش، روش کیفی و ابزار اصلی گردآوری و تحلیل داده، تکنیک دلفی کمّی بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مهمترین عوامل اثرگذار در توسعه پایدار کلان شهر تهران به ترتیب عبارتند از: مسئولیت پذیری، راهبردی و آینده نگری، انعطاف پذیری و پاسخگویی، تصمیم گیری، ساختار قدرت و عدم موازی کاری نهادها.  
۲۳.

تأثیر الگوهای همدیدی جو برشدت جزیره گرمایی شهر رشت و تغییرات عناصر اقلیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 85 - 97

کلید واژه ها: جزیره گرمایی الگوهای همدیدی پایداری هوا شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
یکی ازپیامدهای رشد سریع شهرها، جزایر گرمایی می باشد که طی آن دمای هوای شهرها نسبت به نواحی پیرامونی آن به شدت افزایش می یابد.دراین پژوهش به منظور.تحلیل نقش جزیره حرارتی و.شهرنشینی شهر رشت برروی عناصراقلیمی ازآماربلندمدت ایستگاه سینوپتیک رشت ونیزمقایسه نتایج بانواحی پیرامون وآشکارسازی تغییرات در روند عناصراقلیمی رشت از آمار سینوپتیک ایستگاه انزلی طی بازه زمانی 1956 تا 2017 استفاده شد.روندسریهای زمانی موردمطالعه شامل میانگین درجه حرارت،میانگین حداقل وحداکثردرجه حرارت،بارش، رطوبت، تبخیر،ساعات آفتابی ومیانگین سرعت باد بودند.همچنین به منظور تأثیر پذیری شدت جزیره گرمایی شهر رشت ازالگوهای همدیدی جو وتأثیر آن بر عناصر اقلیمی، 6روزازسال 2010 انتخاب شد وشرایط سطح زمین با ترازبالای جومورد بررسی قرارگرفت.نتایج نشان دادکه دررشت از بین 8 پارامتر اقلیمی موردمطالعه میانگین حداقل دما، میانگین رطوبت، میانگین سرعت باد، ساعات آفتابی و تبخیر دارای بیشترین روند افزایشی درماههای مختلف سال وهمچنین روند سالانه بوده اند و در زمان حاکمیت سیستم پرارتفاع به علت پایداری و سکون هوا، شدت جزیره گرمایی افزایش می یابد و درزمان حاکمیت سیستم کم ارتفاع و ناپایداری هوا عکس این حالت اتفاق می افتد.پس ازمقایسه عناصر اقلیمی رشت درزمان حاکمیت سامانه های پرارتفاع و کم ارتفاع دراین شهر مشخص شد که عناصر اقلیمی به شدت تحت تأثیر الگوهای یاد شده تغییر می یابد.به طوری که اختلاف بیش از11.5 درجه سانتیگراد در حداکثر دمای هوا بین روزهای 5 اگوست 2010 با 22 اگوست 2010 و همچنین اختلاف حدود 29% درصدی رطوبت در همان روز نشان از شدت جزیره گرمایی رشت در روز 5 اگوست 2010 با حاکمیت سامانه کم ارتفاع دارد.
۲۴.

پتانسیل سنجی انرژی باد جهت تعیین مکان بهینه برای احداث توربین های بادی در استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 209 - 224

کلید واژه ها: انرژی های نو پتانسیل انرژی باد توربین های برق بادی استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۹
امروزه به کارگیری انرژی های نو، به جهت فراوانی و تجدید پذیری، پاک بودن، قدرت بازدهی بالا و اقتصادی بودن، مورد توجه کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است. انرژی باد، به دلیل جایگاه ویژه اش در بین انرژی های تجدیدپذیر جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی و حفظ آن برای نسل آینده خواهد بود. هدف از این پژوهش، تحلیل انرژی باد و برآورد پتانسیل آن و تهیه نقشه های پهنه بندی شاخص های سرعت و تولید انرژی، جهت تعیین مکان مناسب برای احداث نیروگاه ها در مناطق مستعد و بادخیز استان مازندران است. برای این منظور با جمع آوری داده های سرعت و جهت وزش باد، 5 ایستگاه سینوپتیک هواشناسی استان، در طی سال های آماری (2006-2009) میلادی که در فاصله های زمانی 3 ساعته در ارتفاع 10 متری ثبت شده اند استفاده گردید. مشخصات سرعت و جهت باد و پارامترهای تابع توزیع احتمال ویبول آن تعیین گردید و سپس پتانسیل و چگالی توان باد ایستگاه های استان محاسبه گردیدند. در این تحقیق، با استفاده از نرم افزار ویندوگرافر (windographer) به تجزیه و تحلیل انرژی باد و ترسیم گراف و نمودارها پرداخته شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار GIS، نقشه های رقومی و پهنه بندی شاخص های سرعت و انرژی باد ترسیم گردید. نتایج نشان می دهد،ایستگاه بلده نور با دارا بودن سرعت و چگالی قدرت باد تقریبا بالا، از توانی بالغ بر 300 وات بر متر مربع برخوردار است، لذا مکان مناسبی برای نصب توربین های بادی جهت استحصال انرژی، به خصوص در فصول گرم سال در استان به شمار می رود.
۲۵.

تبیین نقش فضای سبز شهرهای ساحلی در جذب گردشگر با رویکرد توسعه پایدار زیست محیطی (مطالعه موردی شهر نور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ ۳۹۰-۳۷۳
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
توسعه بی رویه و ناپایدار شهری باعث افزایش حاشیه نشینی، تخریب نواحی سبز شهری و بالا رفتن تقاضا برای زمین های شهری شده که این خود زمینه ساز از بین رفتن فضاهای سبز درون شهری و تغییر کاربری این گونه اراضی شده است و امکان دارد باعث مشکلات محیط زیستی جهانی خاصی مانند شکل گیری جزایر گرمایی شهری بشود ،چراکه فضای سبز شهری یکی از الگوهای مهم در دستیابی به پایداری در فضای شهری و تناسب فیزیکی و طبیعی شهر می باشد .این در حالی است که حفاظت از محیط زیست و فضای سبز شهری رکن اصلی توسعه پایدار است که از دهه های پیشین در کشورهای توسعه یافته مطرح بوده و در سال های اخیر نیز بسیار مورد توجه برنامه ریزان کشورهای درحال توسعه قرارگرفته است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و توسعه ای وبر حسب نحوه گردآوری داده ها، توصیفی تحلیلی و به صورت پیمایشی یا میدانی می باشد که در آن از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و نقشه های موجود فضای سبز شهری استفاده می شود. هدف از انجام این پژوهش نیز تبیین نقش فضای سبز شهرهای ساحلی در جذب گردشگر با رویکرد توسعه پایدار زیست محیطی در شهر ساحلی نور می باشد اما علاوه بر هدف اصلی اهداف فرعی نیز مد نظر محقق بوده که علاوه بر رسیدن به نتایج حاصل از فرضیات تحقیق در سطح میدانی نیز نتایج آن موجب افزایش سرانه فضای سبز شهری، افزایش تعداد گردشگران شهری، جلوگیری از خسارت زیست محیطی و افزایش درآمد شهروندان شهر ساحلی نور می شود. شماره ی مقاله: ۲۱
۲۶.

ارائه سناریوهای توسعه فضایی شهری در چارچوب الگوی رشد هوشمند با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 113 - 130

کلید واژه ها: سناریو توسعه فضایی رشد هوشمند آینده پژوهی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۴۸
رشد هوشمند یک استراتژی جامع است که جنبه های مختلف توسعه شهری را پوشش می دهد و برنامه ریزی سناریو با بهره گیری از مقوله های کمی و کیفی می کوشد آینده های بدیل را در کانون توجه قرار دهد.مقیاس و شدت مشکلات شهری حاکم بر سرتاسر جهان نشان می دهد که روند برنامه ریزی موجود نتوانسته به طور مؤثر به هدف اصلی خود عمل کند. به همین دلیل شناسایی راه حل های پایدار مدیریت رشد شهری با اتخاذ روش های برنامه ریزی آینده، از اهمیت حیاتی برخوردار است، چرا که برنامه ریزان را قادر به پیش بینی و کاهش تضادها و همچنین آماده سازی شهرها برای شوک های احتمالی خواهد نمود. لذا پژوهش حاضر به دنبال ارائه و تدوین سناریوهای توسعه فضایی شهر رشت در چارچوب الگوی رشد هوشمند شهری است. هدف پژوهش حاضر کاربردی و نوع روش توصیفی تحلیلی است. داده ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای و پیمایشی (پرسشنامه) جمع آوری شده است. فرایند تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تکنیک دلفی چند مرحله ای، مبتنی بر روش تحلیل تأثیر متقابل با استفاده از نرم افزارهای میک مک و سناریو ویزارد است. نتایج وضعیت برای 13 سناریوی با سازگاری بیشتر حاکی است، 69/7 درصد (1 حالت) از وضعیت ها داری حالت مطلوب، 61/84 درصد (11 حالت) از حالت ها دارای وضعیت ایستا و 69/7 درصد (1 حالت) دارای وضعیت بدبینانه می باشند. 2 سناریو با امتیاز بالا و احتمال وقوع بیشتر در شرایط آینده هستند که سناریوی مطلوب شماره 1 با میزان تأثیرگذاری 359 و سناریوی وضعیت بحرانی شماره 13 با میزان تاثیر گذاری 227 را نشان می دهند. بنابراین برای تحقق الگوی رشد هوشمند در شهر رشت، از میان سه وضعیت فرضی پیش رو می بایست راهبرد برنامه ریزی آینده براساس سناریوی مطلوب شماره 1 مدنظر قراربگیرد. و در صورت تاکید بر عوامل سناریوی مزبور می توان به تحقق اهداف رشد هوشمندانه در شهر رشت امیدوار بود، چرا که در وضیت های حاکم بر این سناریو تمامی 14 عامل کلیدی از وضعیتی خوش بینانه و امیدوارکننده برخوردار هستند.
۲۷.

بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی شهری با تأکید بر سیاست های ملی و محلی دانشگاه ها (منطقه 12 کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۷ 43 - 62

کلید واژه ها: بافت تاریخی بازآفرینی شهری بازآفرینی فرهنگی دانشگاه ها منطقه 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۹۹
در سال های اخیر ارتباط دانشگاه و شهر به طور فزاینده ای تبدیل به یک موضوع فراگیر شده است. از جمله حوزه های مؤثر دانشگاه، نقش آفرینی آن در ارتقاء کیفیت فرهنگی بافت تاریخی شهرهاست. برای این منظور در این پژوهش به بررسی نقش دانشگاه در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی کلان شهر تهران پرداخته شده است. هدف از این پژوهش شناسایی معیارهای عملکردی دانشگاه ها در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی است. روش پژوهش کاربردی و توصیفی-تحلیلی است. محدوده پژوهش بافت تاریخی شهر تهران منطبق بر منطقه 12 شهرداری تهران است. جامعه آماری پژوهش، متخصصان و هیأت علمی رشته های برنامه ریزی شهری، شهرسازی و معماری است. حجم نمونه 35 نفر بوده و این تعداد بر مبنای اشباع نظر نخبگان انتخاب شده است. روش جمع آوری داده ها به صورت مشاهده، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بوده است. روش تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون T-Test و روش معادلات ساختاری بوده است. یافته های حاصل نشان می دهد که دانشگاه ها با مصادیق مختلفی می توانند در بازآفرینی فرهنگی نقش مؤثری ایفا کنند. در این خصوص ضریب مسیر بین متغیر عملکرد دانشگاه ها در بازآفرینی فرهنگی به میزان 0.971 گویای این واقعیت است که سازوکارهای حاکم بر ساختار درونی دانشگاه ها در حوزه فرهنگی به صورت نمودهای بازآفرینی فرهنگی در بافت قدیم قابل پیاده کردن است. همچنین سازه تأثیر سیاست های ملی و محلی بر عملکرد دانشگاه ها نشان می دهد که این سیاست ها به خصوص در حوزه ملی بر عملکرد دانشگاه ها تأثیر مثبتی داشته و میزان این ضریب 0.978 به دست آمد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که سیاست های ملی بر عملکرد دانشگاه ها تأثیر گذاشته و این عملکرد نمودهای خود را در بازآفرینی فرهنگی می تواند نشان دهد.
۲۸.

واسنجی و اعتبارسنجی مدل برآورد میزان تابش خورشیدجهانی و پهنه بندی میزان آن ازداده های ایستگاه های هواشناسی استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 237 - 249

کلید واژه ها: تابش خورشیدی واسنجی و اعتبار سنجی مدل آنگستروم- پرسکات مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۹۰
تابش جهانی خورشید یکی ازسازه های بنیادی هرگستره اقلیمی شمرده می شود. امروزه استفاده از انرژی خورشیدی بعنوان انرژی های نو، یکی ازکارهای ریشه ای برای بهره برداری بهینه ازتوانایی های اقلیمی هرپهنه جغرافیایی است. این مطالعه با هدف واسنجی (کالیبره کردن) واعتبار سنجی مدل موجود برای برآورد میزان تابش خورشید جهانی و تهیه نقشه های پهنه بندی میزان آن در سطح استان مازندران می باشد. روش مطالعه در این تحقیق از نوع میدانی- کتابخانه ای بوده است. در این پژوهش از داده های 5 ایستگاه هواشناسی سینوپتیکی مازندران به صورت روزانه از ابتدای سال 2000 الی اول ژانویه 2010 استفاده شده است. در این مطالعه، ازطریق مدل های تابش خورشیدی آنگستروم و پرسکات، جهت واسنجی واعتبارسنجی داده های ایستگاه های هواشناسی استان استفاده شد. لذا برای این کار از مهمترین پارامترهای آماری، مانند خطای تعادلی (MBE) وحداقل مربعات خطا (RMSE)  و ضریب همبستگی (r) برای برآورد تابش وارزیابی دقت داده های برآورد شده استفاده گردید. درنهایت برای تولید نقشه اطلس میزان انرژی خورشیدی منطقه مورد مطالعه ازمدل های متعددی استفاده شد که دراین راه، ازنرم افزار Arc GIS9.2 استفاده گردید. نتایج نشان داد که براساس مدل تابش خورشیدی، آنگستروم و پرسکات، بیشترین میزان تابش در مناطق مرکزی و شرقی استان با میزان 220 تا 354 وات بر متر مربع تخمین زده شده است.
۲۹.

پتانسیل سنجی و برآورد مشخصه های نیروی باد برای تولید انرژی (ایستگاه های همدیدی استان مازندران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 6 - 23

کلید واژه ها: استان مازندران اقتصاد مقاومتی انرژی پاک توربین بادی چگالی توان باد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۰
استان مازندران در سال های اخیر نیاز بیش تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت های این استان در تولید انرژی های نوین، شناخت پتانسیل های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه های مسئولان و پژوهشگران قرار گیرد. در پژوهش حاضر، به منظور برآورد اولیه انرژی قابل حصول از جریان باد در استان مازندران و قابلیت سنجی فضایی انرژی بادی ، محاسبات لازم بر روی اطلاعات سمت و سرعت باد در یک بازه زمانی 12 ساله انجام گردید. برای جمع آوری داده های روزانه سرعت و جهت وزش باد، آمار 15 ایستگاه سینوپتیک در ارتفاع 10 متری مورد استفاده قرار گرفت. پس از محاسبه مشخصه های باد در ایستگاه های هواشناسی، با استفاده از درون یابی در ArcGIS، لایه های هر کدام از آن ها تهیه شد. نقشه پهنه بندی سرعت باد ارتفاع 50 متری، بیان گر آن است که در بین ایستگاه های مطالعاتی، ایستگاه بلده با میانگین ماهانه سرعت باد 98/5 متر بر ثانیه در ارتفاع 50 متری، از حداکثر سرعت باد 78/7 متر بر ثانیه در ماه جولای برخوردار است. این ایستگاه، با میانگین سالانه قدرت باد 4/58 کیلووات، میزان انرژی الکتریکی تولیدی سالانه حدود 511452 کیلووات ساعت در سال و ظرفیت شبکه 7/17 درصد، بالاترین مقدار انرژی الکتریکی خروجی را در استان دارد.
۳۰.

تحلیلی بر ساختمان های بلندمرتبه گرگان از مکان یابی تا بهره مندی از عدالت اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 122 - 135

کلید واژه ها: گرگان مدل AHP مکان یابی عدالت اجتماعی بلندمرتبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۶۵
بلندمرتبه سازی و توسعه فضایی در ارتفاع محصول رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی و همچنین کمبود زمین جهت ساخت وساز، در دهه های اخیر و از مهم ترین روند تحولات سکونت نوع بشر است که به فرم غالب مسکن در شهرها پس از جنگ جهانی دوم تبدیل شده و راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرهاست. شناسایی پهنه های مناسب برای احداث بلندمرتبه ها بر اساس اصول مکان یابی ضروری است زیرا عدم مکان یابی مطلوب به توزیع نامتوازن منجر شده و از عدالت اجتماعی در شهرها که دربرگیرنده مفاهیمی چون توزیع متناسب عملکردها و خدمات، دسترسی مناسب به مراکز خدمات دهی و فعالیتی است فاصله می گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 10 نفر به عنوان نمونه از کارشناسان برنامه ریزی شهری انجام گرفته که پس از بررسی، معیارهایی در چهار بعد کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، زیست محیطی و اقتصادی انتخاب و وزن دهی شاخص ها بر اساس AHP انجام شد. در بخش دیگر با نمونه آماری 322 نفره میزان بهره مندی سازه های بلندمرتبه موجود با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. محدوده پژوهش شهر گرگان با مساحت ۳5۶۷ هکتار مرکز استان گلستان است. یافته های پژوهش نشان داد که سازه های بلندمرتبه موجود در گرگان از مکان یابی مناسبی برخوردار نبوده و برخورداری از عدالت اجتماعی در آنها در سطح قابل قبولی نیست.
۳۱.

پیش نگری تغییرات بارش در سواحل جنوبی دریای خزر تا پایان قرن 21 با استفاده از سناریوهای مختلف واداشت تابشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 103 - 118

کلید واژه ها: بارش تغییر اقلیم دریای خزر LARS - WG6 RCPs

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۳۲
بارش اصلی ترین جزء چرخه هیدرولوژی است و پیش نگری آن در بسیاری از مطالعات از جمله برنامه ریزی های محیطی و آمایش سرزمین اهمیت بالایی دارد. باتوجه به این نکته، هدف این پژوهش پیش نگری تغییرات بارش در سواحل جنوبی دریای خزر به عنوان پربارش ترین منطقه کشور است. بدین منظور از داده های مدل جهانی HadGEM2 تحت تأثیر سه سناریوی واداشت تابشی (RCP2.6، RCP 4.5 و RCP 8.5) با کاربست مدل ریزمقیاس گردانی LARS-WG6 بهره گرفته شد، سپس تغییرات بارش در سه دوره زمانی مختلف (2050-2021، 2080-2051 و 2100-2081) نسبت به دوره پایه (2018-1989) مورد بررسی قرار گرفت. جهت واسنجی و صحت سنجی مدل LARS-WG نیز از آزمون های آماری T و F و همچنین شاخص های MAE، MSE، RMSE و R 2 استفاده شد. نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد مدل ریزمقیاس گردانی حاکی از دقت قابل قبول و بالای این مدل در ایستگاههای  مورد مطالعه است. نتایج پیش بینی مدل  نیز نشان داد که میزان بارش در دوره (2050-2021) به طور متوسط در سواحل جنوبی دریای خزر به میزان 2/0 درصد کاهش پیدا خواهد کرد، اما بارش در دوره های 2080-2051 و 2100-2081 به ترتیب به میزان 4/5 و 7/10 درصد افزایش خواهد یافت. در مجموع بر اساس نتایج حاصل، بارش در سواحل جنوبی دریای خزر تا پایان قرن 21 نسبت به دوره پایه به طور متوسط 7/5 درصد افزایش خواهد یافت. بیشترین افزایش مربوط به ایستگاه گرگان با 2/12 درصد و کمترین میزان نیز مربوط به ایستگاه بابلسر به 3/0 درصد است. کمترین و بیشترین تغییرات بارش نیز بر اساس سناریوهای RCP 8.5  و RCP 2.6 برآورد شده است.
۳۲.

آشکارسازی و تحلیل منطقه ای تغییرات پوشش سبز شهری در مناطق 22 گانه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 49 - 68

کلید واژه ها: پوشش سبز شهری آشکارسازی تغییرات تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
هدف اصلی این پژوهش آشکارسازی تغییرات ده ساله پوشش سبز کلانشهر تهران از سال 1389 تا 1398 با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره های لندست 5، 7 و 8 می باشد. آشکارسازی تغییرات در دو مقیاس زمانی سالانه و ده ساله انجام و تحلیل نتایج، هم در سطح کلانشهر تهران و هم به تفکیک مناطق 22 گانه آن صورت پذیرفت. آشکارسازی تغییرات با رویکرد پس از طبقه بندی انجام شد. نوآوری این تحقیق شامل تلا ش ها برای اخذ بهترین نتیجه در مرحله طبقه بندی تصاویر است که در این راستا علاوه بر باندهای اپتیکی و حرارتی، از ویژگی های مختلفی شامل شاخص های مختلف گیاهی، آب و مناطق ساخته شده، مولفه های بافت تصویر و مولفه های اصلی استفاده شد. سه روش طبقه بندی بیشترین شباهت، شبکه عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان پیاده سازی شدند. مقایسه نتایج نشان داد که روش ماشین بردار پشتیبان با میانگین دقت کل 06/91 درصد نتایج بهتری داشته است. آشکارسازی تغییرات حاکی از کاهش 58/10 درصدی  پوشش سبز در دوره مورد بررسی است. بیشترین کاهش پوشش سبز به میزان 46/7 کیلومتر مربع در دوره 91-1390 اتفاق افتاده و بیشترین افزایش در دوره 95-1394 به اندازه 61/7 کیلومتر مربع بوده است. مناطق یک و 22 بترتیب با 2/5 و 37/2 کیلومتر مربع بیشترین میزان کاهش و مناطق 2 و 19 نیز به ترتیب با 5/0 و 47/0 کیلومتر مربع بیشترین افزایش در پوشش سبز شهری را در بین مناطق داشته اند.
۳۳.

آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهرستان ارومیه با استفاده از سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۰ ۳۸۶-۳۵۹
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۶۸
این مقاله با هدف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهرستان ارومیه با استفاده از سنجش از دور تصاویر ماهواره ای لندست برای 4 دوره 8 ساله بین سالهای 1990 تا 2019 به رشته تحریر درآمد. در این پژوهش از دو دسته داده استفاده شد. دسته اول شامل داده های حاصل از تصایر ماهواره ای و دسته دوم داده های زمینی برداشت شده از ایستگاه زمینی ارومیه که شامل دما و سایر پا.رامتر های مورد استفاده دراین تحقیق میباشد. نتایج نشان داد که که کاربری اراضی شهری، در شهرستان ارومیه طی دوره آماری 30 ساله با تغییرات چشمگیری روبرو بوده که طی دوره مورد مطالعه با افزایشی 5 برابری مواجه بوده است. عرصه های باتلاقی و لجن زارهای شرق دریاچه ارومیه روند کاهشی چشمگیری داشته است. اراضی بایر شهرستان نیز که درصد کمی از مساحت شهرستان را در برگرفته اند، طی دوره 30 ساله مورد بررسی روند کاهشی داشته است. کاربری باغات طی همه دوره ها روند افزایشی داشته است. کاربری کشاورزی آبی طی همه دوره های مورد بررسی روند افزایشی داشته است. پهنه اراضی کشاورزی دیم، بعد از پهنه مراتع، وسیعترین کاربری اراضی شهرستان ارومیه است اما با شیب نسبتا ملایمی روند کاهشی داشته است. پهنه های آبی نیز روند کاهشی داشته اند. مراتع که وسیعترین پهنه پوشش اراضی شهرستان ارومیه است، طی دوره مورد بررسی سه روند متفاوت را داشته است. در طی دوره آماری کمترین وسعت مراتع مربوط به سال 2019 بوده است شماره ی مقاله: ۲۰
۳۴.

سنجش و پیش بینی پتانسیل وقوع سیلاب تحت شرایط تغییر اقلیم (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گرگانرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال چهارم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۳) 45 - 61

کلید واژه ها: تغییرات اقلیمی خطرپذیری سیلاب مدل سازی GIS SWAT گرگانرود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۷۸
مدیریت سیلاب رویکرد جامعی ا ست که شامل شاخص های متعدد ارزیابی در حوضه آبخیز رودخانه ها و یک روش مؤثر و پایدار ولی پیچیده می باشد. ارزیابی خطر سیلاب به منظور بررسی میزان آسیب پذیری و مواجهه با خطر، اطلاعات ارزشمندی را برای مدیریت سیلاب فراهم می کند. روش پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسأله و موضوع مورد بررسی، از نوع توصیفی - تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی با تأکید بر روش های کمی است، در تحقیق حاضر تغییرات منطقه ای سیلاب در حوضه آبخیز گرگانرود با کارگیری اطلاعات ایستگاه های سازمان هواشناسی (سینوپتیک) با دوره ﺁماری 30 ساله (1368 تا 1397)، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، شاخص رطوبت توپوگرافیک، شیب، ارتفاع، لیتولوژی زمین، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، فرسایش، خاک شناسی، رواناب، داده های شبیه سازی شده میانگین بارش حاصل از مدل  HadCM3 در LARS-WG تحت سناریو SRA1B بین سال های 2011 تا  2045 برﺁورد شده است. در این تحقیق در دو بخش متفاوت که در روش اول از مدل  LARS-WG برای ریز مقیاس نمائی جهت پیش بینی اقلیم آینده (نزدیک و دور) و در بخش دوم از مدل هیدرولوژیکی SWAT برای ارزیابی خطر سیل استفاده شد و با توجه به درصد خطرات احتمالی در حوضه آبریز گرگانرود در محیط نرم افزار SWAT و GIS پهنه بندی صورت گرفت. در این پژوهش بر اساس مدل SWAT مقادیر بارش روزانه و دمای روزانه ایستگاه های سینوپتیک واسنجی گردید. نتایج نشان داده اند که تغییر اقلیم و ساختار محیط طبیعی در منطقه پیامدها و اثراتی از جمله تغییر الگوی بارش، به وجود آمدن ناهمگنی در سری داده های تاریخی، تغییر سطح آب رودخانه ها و کاهش تولیدات کشاورزی، تغییر در ترکیب و تولید گیاهی مراتع، تغییر سطح آب های زیرزمینی، بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی و ... به وجود آورده است. برخی از رفتارها در سری های زمانی عناصر اقلیمی ناگهانی، شدید و ناپایدار بوده و به شکلی غیرمترقبه دیده می شوند. عوامل فیزیوگرافی همچون شیب، بافت خاک، کاربری اراضی و نفوذپذیری سنگ ها موجب پاسخ های هیدرولوژیکی متفاوت به رخداد بارش در حوضه های مختلف منطقه شده و این امر بر ایجاد و ویژگی های سیلاب ناگهانی تأثیرگذار بوده است.
۳۵.

کاربست بازآفرینی شهری در ارتقای تاب آوری شهرهای ساحلی غرب استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 55 - 72

کلید واژه ها: تاب آوری بازآفرینی آینده پژوهی شهرهای ساحلی مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۷۴
رشد فزاینده ی جمعیت کشورمان ایران، در دهه های اخیر و افزایش میل به مهاجرت از روستا به شهر باعث رشد سریع و لجام گسیخته ی شهر ها گردیده است. لذا مناطق شهری به مکان اصلی بسیاری از بلایای احتمالی تبدیل خواهد شد. در عین حال، یکی از موضوع هایی که بیشتر شهر های جهان با آن دست به گریبانند، موضوع سوانع طبیعی است. حوادث طبیعی که جزیی از فرآیند زندگی بشر به شمار می رود، به عنوان چالشی اساسی درجهت نیل به توسعه پایدارجوامع انسانی مطرح می باشند. از طرفی اجرای ناموفق طرح های بازآفرینی شهری باعث توجه به پدیده جدیدی به نام پایداری در پروژه های شهری شده است که عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، احیای بافت های شهری و تأکید بر بازآفرینی است. در این راستا شهرهای ساحلی غرب استان مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعی خود که سالانه پذیرای خیل عظیمی از گردشگران هستند، در مرکز خود دچار فرسودگی و ناکارآمدی شده و در معرض آسیب ها و بحران های متعددی هستند. لذا در این پژوهش با به کارگیری رویکرد آینده پژوهی و استفاده از تحلیل ساختاری در نرم افزار میک مک پیشران های موثر بر تاب آوری با رویکرد بازآفرینی مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کارشناسان و متخصصین (مدیران، متخصصین سازمانی و اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه ها در سطح شهرستان های مورد مطالعه) که در زمینه مباحث بازآفرینی و تاب آوری شهری از دانش و تجربه لازم و کافی برخوردار هستند. روش نمونه گیری این پژوهش به صورت غیر احتمالی به دو روش گلوله برفی و قضاوت ذهنی است. براین اساس از یک گروه اولیه که بر اساس قضاوت ذهنی و هدفمند انتخاب شدند، خواسته می شود تا خبرگان مرتبط با موضوع را معرفی کنند. براین اساس، گروه اولیه شامل ۸ نفر انتخاب شدند. سپس در چهار دور از هر یک از خبرگان معرفی شده خواسته شده تا خبرگانی را براساس تعریف جامعه آماری معرفی کنند؛در نهایت 35 خیره به عنوان نمونه آماری شناسایی و انتخاب شدندبراساس نتایج تحلیلی ماتریس تحلیل ساختاری در نرم افزار میک مک، متغیر های بخش کالبدی بیشترین تأثیر را بر بازآفرینی با رویکرد تاب آوری در محدوده مورد مطالعه و عوامل نهادی کمترین درجه تأثیرگذاری را داشته اند.
۳۶.

ارزیابی تغییرات ساختار اکولوژیک شهر بهشهر به منظور ارائه راهکارهایی جهت بهبود پیوستگی منظر و ارتقای تاب آوری زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۶۲) 239 - 256

کلید واژه ها: ساختار اکولوژیک تاب آوری زیست محیطی مدل موزائیکی شهر بهشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۰
امروزه جامعه شهری با مشکلات متعددی از جمله مسایل زیست محیطی درگیر می باشد. شهر بهشهر نیز به تبع تغییرات جمعیتی و افزایش ساخت و ساز با مسایل زیست محیطی فراوانی مانند: تغییر و تخریب اراضی طبیعی، کاهش سطوح سبز، قطعه قطعه شدن کاربریها و ... مواجه شده است. بر همین اساس هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات ساختار اکولوژیک شهر بهشهر به منظور ارایه راهکارهایی جهت پیوستگی اکولوژیکی سیمای سرزمین( منظر) و ارتقای تاب آوری زیست محیطی، با استفاده از اصول اکولوژی سیمای سرزمین به همراه مدل موزاییکی فورمن( لکه، کریدور و ماتریس) و آسیب شناسی از عناصر ساختاری سیمای سرزمین می باشد. برای این منظور ابتدا عناصر ساختار اکولوژیک شهر ، با استفاده از تصاویر ماهواره ای سالهای 1986 و 2020 آشکار سازی شد، سپس تغییرات این عناصر توسط 5 متریک سیمای منظر (MNN,LSI,MPS,LPI,NP) در برنامه Fragstats تحلیل گردید و در ادامه آسیب شناسی این عناصر با تحلیل لکه ها و کریدورهای طبیعی و مصنوعی شهر انجام شد، در نهایت با پهنه بندی میزان پیوستگی اکولوژیکی (پوشش گیاهی) در محیط نرم افزار Arc GIS، راهکارهایی جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیکی هر پهنه ارایه گردید. نتایج نشان می دهد، عناصر ساختار اکولوژیکی خصوصا لکه های زراعی، باغات و فضای سبز شهر بهشهر از نظر نحوه ترکیب و توزیع فضایی دارای شرایط مطلوبی نیست و طی دوره زمانی مورد مطالعه از لحاظ پیوستگی اکولوژیکی، خصوصا لکه های زراعی دچار تخریب شدیدی شده است، به طوری که لکه های سبز زراعی و باغی در طی 34 سال اخیر به ترتیب52 و 31 درصد کاهش یافته اند، در واقع با توجه به مقادیر حاصله از متریک) MNN میانگین متوسط فاصله دو لکه مشابه)، میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه های مشابه اکولوژیکی زیاد تر شده است. و در نهایت نیز منجر به ارایه: (1) راهکارهای عملیاتی و اجرایی "حفاظتی"، در ارتباط با کریدورها و لکه های طبیعی وسبز موجود(2) و راهکارهای عملیاتی و اجرایی "اصلاحی" مبتنی بر ایجاد شبکه های اکولوژیکی سبز و احیای لکه های تخریب شده و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید.
۳۷.

بررسی و تحلیل نقش برند در توسعۀ پایدار گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان شاهرود)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 22 - 36

کلید واژه ها: گردشگری برند شاهرود مقصد گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۸۴
گردشگری یک صنعت پیشرو در جهان است که ضمن توسعه بسیار، تأثیرات زیادی در کشورها داشته و توجه به معیارهای توسعه آن می تواند وضعیت مقصد گردشگری را بهبود بخشد، در این بین برندسازی نقشی حیاتی برای رشد گردشگری ایفا می کند. برندسازی مقصد گردشگری شامل مجموعه ای از فعالیت ها و برنامه هاست که به مقصد گردشگری ماهیت داده و آن را متمایز می سازد و ارتباط احساسی بین گردشگر و مقصد گردشگری را تقویت و مستحکم می کند. این تحقیق باهدف بررسی تأثیرگذاری معیارهای گردشگری از منظر شهروندان و تعیین برند گردشگری شاهرود از منظر نخبگان انجام شده است؛ پژوهش پیش رو از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 30 نفر به عنوان نمونه از کارشناسان گردشگری است که پس از بررسی، معیارهایی در چهار بعد نمادهای فیزیکی، اقتصادی و زیرساختی، دید و منظر و فرهنگی و اجتماعی انتخاب و وزن دهی شاخص ها بر اساس AHP انجام شد. در بخش دیگر پرسش نامه محقق ساخته که دارای آلفای کرونباخ 893/0 و نمونه آماری 384 نفره بر اساس فرمول کوکران می باشد میزان تأثیرگذاری معیارهای گردشگری طبق نظر مردم با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. محدوده پژوهش شهر شاهرود با مساحت 51419 کیلومترمربع است. یافته های پژوهش نشان می دهد که گردشگری در شاهرود از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده و در سطح قابل قبولی نیست و در بخش خبرگان شاخص های اماکن رفاهی، امنیت و مهمان نوازی به ترتیب در اولویت قرار گرفتند و معیار اماکن رفاهی و اقامتی به عنوان برند گردشگری شاهرود انتخاب گردید.
۳۸.

تحلیل فضایی تاب آوری کالبدی با تأکید بر بازآفرینی شهری؛ مطالعه موردی: شهرهای ساحلی استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۹) 17 - 34

کلید واژه ها: تاب آوری بازآفرینی شهرهای ساحلی مازندران تکنینک آیداس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۹۰
پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی تاب آوری کالبدی با تأکید بر بازآفرینی شهری در شهرهای ساحلی غرب استان مازندران انجام شده است. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی، به لحاظ هدف کاربردی می باشد. شیوه گردآوری داده های تحقیق، مبتنی بر روش کتابخانه ای و شیوه پیمایش میدانی (ابزار پرسشنامه) بوده است. جامعه آماری، 382 نفر از خانوارهای شهرهای نور، نوشهر، تنکابن، چالوس و رامسر می باشند. بدین منظور، از آزمون آماری تی یک طرفه، روش تصمیم گیری چندمعیاره ایداس و آزمون رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. یافته های نهایی تحقیق با توجه به نتیجه کلی آزمون تی یک طرفه برای تاب آوری کالبدی مبین تاب آوری ضعیف شهرهای ساحلی غرب استان مازندران در شرایط پیک سفر و وضعیت مطلوب پیش زمینه های تحقق بازآفرینی شهری در این شهرها است. براساس نتایج تکنیک ایداس از پنج شهر مورد مطالعه سه شهر در گروه های ضعیف یعنی «وضعیت تاب آوری پایین و عدم تاب آوری» قرار دارند. نتایج این تکنیک همچنین از وضعیت نامساعد بازآفرینی شهری در سه شهر نمونه حکایت دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز بیانگر تأثیر معناداری بازآفرینی شهری در ارتقای تاب آوری کالبدی شهرهای ساحلی غرب استان مازندران است. به این ترتیب با توجه به تاب آوری کالبدی پایین شهرهای نمونه و همچنین فراهم بودن زمینه های لازم جهت تحقق بازآفرینی شهری در این شهرها، در صورت تأمین هرچه بیش تر پیش زمینه های تحقق بازآفرینی یکپارچه شهری و اجرای پروژه های آن، می توان ارتقای سطح تاب آوری این شهرها را انتظار داشت.
۳۹.

شناسایی نقاط امن در برابر زلزله با رویکرد پدافند غیرعامل در راستای توسعه پایدار اجتماعی (نمونه موردی: شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 71 - 96

کلید واژه ها: نقاط امن زلزله پدافند غیرعامل توسعه پایداراجتماعی شهر بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۷۹
ایران سرزمینی با خطر نسبی بالا در برابر زلزله است. لذا مکانیابی نقاط امن دربرابر زلزله که براساس استعدادهای فضایی و غیرفضایی یک سرزمین صورت میگیرد امری اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر باهدف برنامه ریزی و مکان یابی نقاط امن و مناسب در مقابل زلزله در شهر بابل صورت گرفته است تا حتی الامکان بتوان خسارت های جانی و مالی ناشی از وقوع زلزله را کاهش داد. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است که اطلاعات آن با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی و ابزارهای متعددی چون فیش،پرسشنامه،GPS و غیره اطلاعات گردآوری شده است ،سپس داده ها درمحیط نرم افزاریspss  پرداخته شده و در نهایت با استفاده از نرم افزار ARC GIS تجزیه و تحلیل صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که نقاطی از شهر بابل که دارای فضاهای باز کافی و در عین حال سازگار با کاربری های اطراف خود دارند، دارای پتانسیل نسبتا بهتری برای استقرار آسیب دیدگان می باشند.با تلفیق لایه های مختلف کاربری های تاثیر گذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث پناهگاه های شهری در پنج دسته از بسیار خوب تا بسیار ضعیف تقسیم بندی شده اند. براساس یافته ها برای تعیین امن ترین نقاط، فضاهای سبز و پارک ها ، اراضی بایر،  مدارس، دانشگاه ها،  زمین های ورزشی بیشترین امتیاز را جهت اسکان موقت کسب کرده اند.
۴۰.

ارزیابی و تحلیل سنجه های ناهمواری برنامه ریزی شهری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP (محدوده مطالعه: شهر نور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 553 - 570

کلید واژه ها: شاخص های ناهمواری برنامه ریزی شهر نور روش تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
شهرهای واقع در کنار دریا از موقعیت ویژه ای برخوردار هستند. آن ها در خط ساحلی، یعنی خط برخورد و محل طلاقی دو محیط جغرافیایی متفاوت (خشکی و آب) استقرار پافته اند و لذا از هر نقطه متأثر از شرایط محیطی این دو فضای جفرافیایی هستند. شهرهای ساحلی از بعضی جهات مشابه شهرهای پایکوهی و پا شهرهای جلگه ای باریک می باشند. از جمله پراکنش طولی یا خطی این شهرها و تبعات آن، یکی از این وجوه تشابه به شمار می روند.سکونتگاه های شهری سواحل را با توجه به شرایط توپوگراقی و ژئومورفیک ساحلی (نوع ساحلی) می توان در دو گروه قرار داده دسته اول شهرهای مستقر در سواحل جوان و کوهستاتی را شامل می شود. گروه دوم شهرهای استقرار یافته در سواحل پست و پلاژدار (سواحل شنی و ماسه ای) می باشد. به طور کلی سمت توسعه شهرهای ساحلی از شرایط توپوگرافیک و ژئومورفیک خط ساحلی و بخش پس کرانه ای تبعیت می کندپژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و توسعه ای وبر حسب نحوه گردآوری داده ها، توصیفی تحلیلی و به صورت پیمایشی یا میدانی می باشد که در آن از ابزار پرسشنامه محقق ساخته است. ارزیابی و تحلیل سنجه های ناهمواری برنامه ریزی شهری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبیAHP می باشد که اما علاوه بر هدف اصلی، اهداف فرعی نیز مدنظر محقق بوده که نتایج آن موجب، جوگیری از خسارت زیست محیطی و توسعه شهری می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان