مهدی رازجویان

در شهر سرخرود گسترش جریان های گردشگری با برنامه ریزی نامناسب و ضعف زیرساخت ها و مدیریت گردشگری اثرات منفی زیادی از لحاظ زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی داشته است. هدف از پژوهش حاضر مدیریت یکپارچه منطقه ساحلی سرخرود با رویکرد توسعه گردشگری می باشد. تحقیق روش، توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده های تحقیق در رابطه با مبانی نظری پژوهش، شناخت و تحلیل داده ها اسنادی و کتابخانه ای و در رابطه با بررسی نمونه مورد مطالعه، مطالعات میدانی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که میان نمونه تصادفی از متخصصان شهری به تعداد 20 نفر توزیع گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه از نرم افزار Exoert Choice استفاده شده است. جهت وزن دهی و رتبه بندی معیارها در وضع موجود شهر روش تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. همچنین برای بررسی رابطه میان گردشگری و مؤلفه های اقتصادی و محیطی، پرسشنامه ای میان متخصصان و شهروندان سرخرود توزیع گردید و یافته های حاصل از آن با استفاده از آزمون تاو کندال bو همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج یافته ها بیانگر آن است که از دیدگاه نیمی از مسئولین و کارشناسان دولتی، گسترش صنعت گردشگری از یک سو سبب رونق اقتصادی منطقه و از سوی دیگر سبب کاهش امنیت منطقه و آلودگی محیط زیست است. بنابراین در شرایط کنونی انگیزشی برای گسترش صنعت توریسم برای مدیران دولتی وجود ندارد؛ بدین صورت که برای جلوگیری از خلاءها و انجام فعالیت های موازی، ارائه خدمات به گردشگران توسعه پایدار گردشگری نیازمند یکپارچگی مدیریت گردشگری و برنامه ریزی مداوم در قالب سازمان یافته، مشارکتی و مردمی است.

برنامه ریزی برای زمین به عنوان اصلی ترین عنصر محیط و اساسی ترین رکن یک سکونتگاه ، از آنرو که زمینه حیاتی توام با سلامت ، آسایش و رضایت ساکنان است حایز اهیمت شایانی است . گردشگری با طیف گسترده ای از آثار زیست محیطی ، اقتصادی ، اجتماعی و کالبدی از جمله عوامل اثر گذار بر الگوی کاربری زمین می باشد که بسته به توان منطقه در جذب گردشگر و همچنین نوع ، حجم و اشکال گردشگری ، شدت و کیفیت این اثر گذاری تغییر می یابد. از جمله عوامل گوناگون ی که م ی تواند توسعه پا ی دار شهری را تحت تأث ی ر قرار دهد، گردشگری و پ ی امدهای حاصل از آن م ی باشد، به طوری که بررس ی جامع پ ی امدهای گسترش گردشگری در ی ک منطقه شهری، مستلزم بررس ی آن در قالب توسعه پا ی دار شهری است . روش پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات میدانی که با استفاده از ابزار پرسشنامه تکمیل شده ، با استفاده از نرم افزار SPSS اطلاعات پرداخته شده سپس با استفاده از آزمونهای (( آمار توصیفی و استنباطی )) اقدام به تحلیل روابط بین متغیرها خواهد شد. و همچنین برای نمایش نتایج داده های تحلیلی و توصیفی از نرم افزار Gis و Excel استفاده شده است. در نهایتا در محیط نرم افزار GIS اطلاعات پهنه بندی بهترین مکان برای توسعه گردشگری مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. نتایج این تحقیق نشان میدهد که از دیدگاه نیمی از مسوولین و کارشناسان دولتی، گسترش صنعت گردشگری از یک سو سبب رونق اقتصادی منطقه و از سوی دیگر سبب کاهش امنیت منطقه و آلودگی محیط زیست است.

لذا پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی بوده و جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که میان نمونه تصادفی از جامعه آماری به تعداد 364 نفر بر اساس فرمول مورگان توزیع گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف (برای سنجش نرمال بودن توزیع داده ها)، آزمون رگرسیون خطی چند متغیره (برای رتبه بندی شاخص های پژوهش از نظر چهار گروه ذی نفع) و آزمون تی با دو نمونه جفتی (استخراج آماره تی ولیو) استفاده شده است. نتایج توزیع و تکمیل پرسشنامه در میان گروه های ذینفع و انجام روش تجزیه و تحلیل اهمیت - عملکرد شاخص های پژوهش نشان داد که مقدار میانگین های اهمیت و عملکرد همه شاخص های مدیریت یکپارچه گردشگری، مقادیری منفی است؛ به این معنا که عملکرد حال حاضر این شاخص ها در ارتباط با گردشگری ساحلی شهر سرخرود، مطلوب نیست و با مقدار اهمیت آنها شکاف چشم گیری دارند. در نتیجه ضروری است که ابعاد و شاخص های مدیریت یکپارچه گردشگری در ساحل سرخرود از طریق الزاماتی مانند هماهنگی بین مدیران دیگر مؤسسات مرتبط با گردشگری، مانند هماهنگی میان عوامل مدیریتی و اجرایی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و هتل داری و سازمان های مدیریت شهری مرتبط با گردشگری بیشتر مورد توجه قرار گیرد.