علیرضا تاجریان

در دور جدید مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای گروه 1+5 در دولت روحانی، دیپلمات های کشورمان «دیپلماسی رسانه ای» را در کنار دیپلماسی سیاسی برای ادامه مذاکرات هسته ای دنبال کردند و مرکز «دیپلماسی عمومی و رسانه ای» وزارت خارجه همکاری خود با رسانه ها به عنوان «مجاری دیپلماتیک» را برای ادامه مذاکرات هسته ای بیشتر کرد و روند مذاکرات هسته ایِ ایران با غرب را تغییر داد. این نوع دیپلماسی باعث تغییر رویکرد جامعه بین المللی در تعامل با دولت جدید جمهوری اسلامی ایران شد و دیدگاه جامعه بین المللی را در خصوص مسئله پرونده هسته ای ایران تغییر داد. موضوع این پژوهش بررسی نقش دیپلماسی رسانه ای در تغییر رویکرد جامعه بین المللی با جمهوری اسلامی ایران در زمان انجام مذاکرات هسته ای در دولت روحانی است. پژوهش به روش ترکیبی (تحلیل کمّی و تحلیل کیفی) انجام شده و چارچوب نظریِ آن بر اساس نظریه همگرایی رسانه ای شکل گرفته است. در پژوهش حاضر «جامعه مورد بررسی» از بین اعضای گروه مذاکره کننده و کارشناسان وزارت امور خارجه، اصحاب رسانه، استادان دانشگاه، کارشناسان رسانه، نمایندگان مجلس و کارشناسان مسائل بین المللی انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهد که دیپلماسی رسانه ایِ ایران به عنوان بازیگر اصلی مدل همگرایی رسانه ای توانسته است بر مخاطبین خود (افکار عمومی جهان) در قبال برنامه صلح آمیز هسته ای ایران تأثیر بگذارد و روند مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای گروه 1+5 را تغییر دهد. پیشنهادات این تحقیق به تقویت دیپلماسی رسانه ای در روابط بین المللی کمک خواهد کرد.

رسانه های سنتی و نوین در دور جدید مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای گروه 1+5 در دولت آقای روحانی، حضور فعال داشتند و این مسئله، روند مذاکرات هسته ای ایران با غرب را تغییر داد و به تیم مذاکره کننده ایران برای دستیابی به اهداف مورد نظر در توافق هسته ای کمک کرد. موضوع این پژوهش، بررسی عملکرد رسانه های سنتی و نوین در پیشبرد دیپلماسی رسانه ای در مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای گروه 1+5 است. پژوهش به روش، تحلیل کیفی انجام شده و چارچوب نظری آن بر اساس نظریه همگرایی رسانه ای شکل گرفته است. در پژوهش حاضر جامعه مورد بررسی از بین اعضای گروه مذاکره کننده و کارشناسان وزارت امور خارجه، اصحاب رسانه، استادان دانشگاه، کارشناسان رسانه، نمایندگان مجلس و کارشناسان مسائل سیاسی و مسائل بین المللی انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهد که عملکرد رسانه های نوین در مقایسه با رسانه های سنتی در پیشبرد دیپلماسی رسانه ای مذاکرات هسته ای بهتر بوده است.رسانه، رسانه های سنتی و نوین، دیپلماسی رسانه ای، مذاکرات هسته ای

یکی از جنبه های اصلی دیپلماسی، کمک به بهر هگیری از قدرت نرم در دستی ابی به اهداف خاص است. در مذاکرات هسته ای دستگاه دیپلماسی رسانه ای ایران، با آگاهی از این واقعیت که همزمان با گفت وگوهای دیپلماتیک، جنگ رسانه ای غرب علیه منافع ایران در مذاکرات هسته ای به راه افتاده و خبرهای رسانه های غربی، در راستای تاثیرگذاری بر افکار عمومی، زیاده خواهی ها و کسب امتیازات بیشتر در مذاکرات نشر پیدا می کند، برنامه راهبردی خود را برای خنثی کردن اهداف جنگ رسانه ای غرب در مذاکرات اتخاذ کرد. در طول انجام مذاکرات هسته ای نیز بارها جنگ رسانه ای طرفین مذاکره، گفت و گوهای هسته ای را تا آستانه شکست کشاند اما قدرت نرم جمهوری اسلامی مانع از شکست مذاکرات شد و توافق هسته ای صورت گرفت. موضوع این پژوهش تحلیل جنگ رسانه ای ایران و غرب در مذاکرات هسته ای در دولت روحانی است. پژوهش به روش، تحلیل کیفی انجام شده و چارچوب نظری آن بر اساس نظریه «برجسته سازی » شکل گرفته است. در پژوهش حاضر «جامعه مورد بررسی » از بین اعضای گروه مذاکر هکننده و کارشناسان وزارت امو ر خارجه، اصحاب رسانه، استادان دانشگاه، کارشناسان رسانه، نمایندگان مجلس و کارشناسان مسائل سیاسی و مسائل بی نالمللی انتخاب شد هاند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بخش دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه در مواجهه با جنگ رسانه ای غرب با مدیریت اطلاعات، عملکرد مناسبی داشته است اما عملکرد رسانه های داخلی در مواجهه با رسانه های خارجی در جنگ رسانه ای ایران و غرب در مذاکرات هسته ای ضعیف بوده است. این پژوهش در پایان پیشنهادهایی برای ارتقای عملکرد رسانه های داخلی در این حوزه ارائه کرده است.