بابک افقهی

امروزه بر اساس نظریاتی چون هویت اجتماعی و نظریه اسنادی و نتایج مطالعات پیشین رابطه مسئولیت پذیری سازمان و رفتار های کارکنان سازمان قابل توضیح است. لیکن چگونگی رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی با نتایج مورد انتظار چندان شفاف به نظر نمی رسد. به بیان دیگر سازوکار تاثیر پذیری رفتار های کارکنان از مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان مبهم باقی مانده است. از اینرو هدف اصلی این تحقیق علّی-ارتباطی شناسایی متغیر های تاثیر گذار بر رابطه بین ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی (CSR) و تعهد شغلی کارشناسان کشاورزی بود. بر اساس فرمول کوکران، تعداد 135 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند. روش غالب الگوریتم تقطیع پیش بینی گرا بود که به شناسایی متغیر های ناشناخته ولیکن اثر گذار بر رابطه بین دو متغیر منجر می شود. نتایج نشان داد اثر ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان بر تعهد شغلی کارکنان پدیده ای نسبتا پیچیده، تکاملی و تدریجی است. به این معنا که، جهت رسیدن به نتایج مطلوب ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان، تداوم بر تامین اهداف ابعاد آن سبب اسناد کارکنان به آن خواهد شد. همچنین مشخص شد با گذشت زمان حضور کارکنان در سازمان تعبیر و تفسیر آنها از مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان و در نتیجه اثر آن بر تعهد شغلی شان متفاوت می شود. لذا به طور غیر مستقیم می توان از نظریه هویت اجتماعی به عنوان یک متغیر حدواسط در مطالعه اثرات مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان نام برد.

مطالعه حاضر به معرفی عوامل مؤثر بر توسعه صادرات خدمات با فناوری بالا در ایران می پردازد. از آنجا که با ابلاغ سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه، سیاستگذاران کشور به تدوین برنامه توسعه صادرات خدمات با فناوری بالا در بند 29 آن فراخوانده شدند، تبیین حوزه موضوعی خدمات با فناوری بالا و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه صادرات آن در کشورمان هدف اصلی این مطالعه قرارگرفت. بر این اساس ضمن مروری جامع بر ادبیات موضوعی از میان جامعه آماری 555 عضوی مورد مطالعه، تعداد 255 نفر از طریق روشهای نمونه گیری گروه بندی شده و با انتساب متناسب انتخاب، سپس با جمع آوری داده های مورد نیاز با استفاده از ابزارهای مراجعه به اسناد و مدارک، مصاحبه، تشکیل گروه های کانونی و پرسشنامه با ضریب پایایی 79 درصد، در قالب روش پژوهشی غیرآزمایشی پیمایشی، به استخراج عوامل و شاخص های هدفگذاری شده پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری (SEM) و از نرم افزار Lisrel بهره گرفته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که الزامات پایه و عوامل مربوطه، الزامات کارآیی و رقابت پذیری و الزامات ماندگاری و عوامل مربوطه از عوامل اصلی مؤثر در توسعه صادرات با فناوری بالا در جمهوری اسلامی ایران بوده که 80 درصد تغییرات الزامات پایه، 68 درصد الزامات رقابت پذیری و 84 درصد ماندگاری توسط مدل این تحقیق قابل احصاء است. همچنین در این مطالعه با توجه به یافته ها برخی پیشنهادات کاربردی و علمی ارائه گردیده است.

این پژوهش با هدف شناسایی نقش فضای سازمانی کارآفرینانه در بهبود عملکرد نوآورانه مؤسسه های تحقیقات کشاورزی دولتی با روش تحلیل همبستگی از نوع تحلیل ماتریس کوواریانس واریانس انجام گرفته است. جامعه آماری، شامل 2768 نفر از اعضای هیئت علمی و محققان مراکز و ایستگاه های تحقیقاتی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی است که برای نمونه گیری، از هر منطقه جغرافیایی کشور یک استان انتخاب و در نهایت 320 نفر به صورت تصادفی و با رعایت انتساب متناسب و به کمک فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه ای در قالب طیف لیکرت است که برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. برای سنجش روایی پرسش نامه، از روش روایی تشخیصی با استفاده از شاخص میانگین واریانس استخراج شده و برای تعیین پایایی از روش پایایی ترکیبی استفاده شد. روش آماری غالب، مدل یابی معادلات ساختاری بوده است که تحلیل های آن با استفاده از بسته نرم افزاری لیزرل نسخه 8/8 انجام گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در شکل گیری فضای سازمانی کارآفرینانه (شامل چهار بُعد مدیریت منابع انسانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و کنترل سازمانی)، بُعد مدیریت منابع انسانی بیشترین سهم را دارد. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که چهار عامل تبیین کننده فضای سازمانی، نقش معناداری در عملکرد نوآورانه مؤسسه های تحقیقات کشاورزی دولتی کشور دارند. بنابراین فضای سازمانی کارآفرینانه، سبب بهبود اقدامات نوآورانه سازمان می شود.