کاربست شاکله ی مفهومی تریالکتیک لوفور در تحلیل چالش های توسعه ی فضاهای روستایی ایران (با تأکید بر رویکرد آینده پژوهی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این نوشتار تلاش دارد در تحلیل چالش های توسعه ی فضاهای روستایی ایران از شاکله ی نظری تریالکتیک تولید فضای بهره جسته و درنهایت آن را با روش آینده پژوهی پیوند زند. به واقع درک فضای روستایی با کاربست شاکله مفهومی تریالکتیک لوفور در سه گانه ای از کنش های فضای مادی، بازنمود فضا و فضاهای بازنمود (بازتاب دهنده ی فرم های مکانی، جریان های بیرونی، کنش های عقلانی [دانش، قدرت] و تجربیات زیسته) قادر به تجویز و پیش بینی الگوهای نوظهور برای آینده ی روستا خواهد بود. تحلیل مؤلفه های نظریه ی تولید فضای لوفور و تأمل بر چگونگی تأثیر و تأثرات آن ها در فضای سرزمینی ایران در پس گفتمان های تاریخی با تأکید بر شهرها به واقع بیانگر ازیادرفتگی فضاهای روستایی می باشند. اکنون آینده ی فضاهای روستایی ایران بیش تر از پیش با مسائل پیچیده و بغرنج مواجه است. فارغ از گرایشات مسئله محور به چالش های توسعه ی روستایی می توان گفت فضاهای روستایی تحت تأثیر تغییرات عمیق و دگرگونی های گسترده در بستر زمانی و مکانی سرزمینی ایران، تحولاتی را در ترکیب اجتماعی و فیزیکی فضایی خود تجربه کنند. بی شک دامنه و تأثیر و برد این تحولات منوط به آینده خواهد بود. آینده ای که به گونه ای فزاینده غیرمطمئن، مقاوم در برابر کشف و آشکار شدن و مبهم به نظر می رسد؛ از همین رو روش آینده پژوهی از میان آینده های ممکن به جستجوی آینده های محتمل برمی خیزد تا برای تحقق مطلوب آن ها بسترسازی نماید. هرچند در رویکرد آینده پژوهی روش های گوناگون می تواند به کار گرفته شود، اما در این پژوهش از روش سناریونویسی استفاده شده و با به کار گرفتن آن می توان سناریوهای واقع گرا و محتملِ آینده توسعه ی روستایی را تدوین نمود.