علی احمدپور

معنویّت یکی از مهم ترین بحث های امروز در جهان به ویژه غرب است که اصحاب حکمت خالده و سنّت گرایان از جمله سیدحسین نصر نیز تأکید ویژه بر آن دارند. هدف اصلی این پژوهش، تبیین معنویّت از منظر سیدحسین نصر است که با روش تحلیل محتوا در تبیین داده ها صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد ادعاهای نصر مثل وحدت متعالی ادیان، در عین اختلاف ظاهری و اذعان به حقانیت و حجیت همه مسالک معنوی و معنوی نما و رسیدن به معنویّت واحد امکان پذیر نیست و این به نوعی به معنویّت التقاطی می انجامد. در این مقاله کوشش بر آن است که ابتدا برای فهم بهتر معنویّت و عرفان مورد نظر نصر به ریشه های فکری او مثل سنّت گرایی، وحدت متعالی ادیان و حکمت خالده پرداخته شود تا تبیین معنویّت بر اساس منظومه فکری وی روشن تر و بهتر فهم شود. سپس به تحلیل و بررسی دیدگاه نصر درباره معنویّت خواهیم پرداخت.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش باورهای دینی و میزان هوش اخلاقی در پیش بینی سلامت روان دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1399 بودند. از این جامعه نمونه ای به حجم 319 دانشجو با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد و به پرسشنامه باورهای دینی، هوش اخلاقی و سلامت عمومی پاسخ دادند. داده ها نیز توسط آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی نشان می دهد که سلامت روان با باورهای دینی و مؤلفه های اعتقادی، عاطفی و مناسکی ارتباط مثبت و معناداری دارند. علاوه بر این، سلامت روان با نمره کل هوش اخلاقی و مؤلفه های آن ارتباط مثبت و معناداری دارد (01/0< p). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیّرهای پیش بین حدود 18 درصد از واریانس سلامت روان را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، از لحاظ کاربردی، برگزاری کارگاههای آموزشی توسط روان شناسان و مشاوران برای ارتقای هوش اخلاقی و باورهای دینی دانشجویان توصیه می شود.

جایگاه زن در خانواده و اجتماع، یکی از مهم ترین بحث ها در جهان امروز است. مسئله زن در هر مکتب فکری؛ محصول جهان بینی، معرفت شناسی و انسان شناسی آن مکتب است. در تمدن غرب و جوامع غیرالهی، الگوهای ارائه شده برای زن، محصول تفکر مادی گرایانه، اومانیستی و فمینیستی است که انسان را محور همه چیز می داند و اصالت را به اراده و خواست او می دهند و به زن نگاه ابزاری دارند. هدف از نگارش این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی و انتقادی انجام شده است، بررسی و تبیین آرای امام موسی صدر درباره جایگاه واقعی زنان در اسلام و تمدن غرب است. یافته ها و نتایج نشان داد که امام موسی صدر معتقد است که در تمدن و مکاتب غربی، زن به مثابه نگاره و تابلوی هنری انگاشته می شود و تمام توجه به وجه زنانگی زن است و بُعد انسانی زن انکار یا نادیده گرفته شده و از زن تحت عنوان آزادی سوءاستفاده شده است؛ اما دین اسلام با تکریم زن، جایگاه انسانی اش را به او بازگردانده و از ظلم و ستم فردی و اجتماعی علیه وی جلوگیری کرده است.

هدف: هدف از نگارش این مقاله بیان راهکار مقابله با مشکلات، مصیبت ها و آسیب های کرونا و تبیین رمز تاب آوری مؤمنانه در منطق دین اسلام با تأکید بر نهج البلاغه بود. روش: پژوهش حاضر مبتنی بر داده های کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی بود. یافته ها: امام علی(ع) در نهج البلاغه از مقوله «صبر» به عنوان یکی از مهم ترین فضایل اخلاقی نام می برد که می تواند انسان را در برابر بیماری ها، مصیبت ها و مشکلات یاری کند. از دیدگاه امام علی(ع) صبوری در مشکلات و گرفتاری ها و بیماری هایی مثل کرونا از نشانه های افراد با ایمان، شجاع، باتقوا و سبب بزرگی و درک فضایل آخرت است. همچنین می تواند انسان را به پیروزی و اجر الهی و حکمت برساند و برعکس اگر انسان بی تابی کند، باعث از دست رفتن اجر و پاداش و نابودی انسان خواهد شد. نتیجه گیری: در منطق اسلام برای غلبه بر مشکلات به چهار الگو و مؤلفه مهم «تفسیر عقلانی، صحیح و سنجیده از مشکلات و بلاها»، «حالت توانمندی و نشکستن درون»، «همبستگی و همدردی با دردمندان و مصیب دیدگان»، «ناسپاسی و پرخاشگری نکردن در مواجهه با بلاها، بیماری ها و مشکلات» توصیه شده است.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه هوش معنوی و بهزیستی با تحول و رشد اخلاقی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. روش: روش پژوهش از لحاظ روش آمار، توصیفی شامل محاسبه فراوانی ها، میانگین ها، انحراف استانداردها و برای آمار استنباطی از ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1401 بودند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 169 دانشجو با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد و به پرسشنامه هوش معنوی، بهزیستی معنوی و تحول اخلاقی پاسخ دادند. داده ها نیز توسط آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه ورود همزمان تحلیل شدند. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که ارتباط مثبت و معناداری بین مؤلفه های هوش معنوی و بهزیستی معنوی با تحول اخلاقی وجود دارد. به عبارت دیگر؛ با افزایش هوش معنوی و بهزیستی معنوی، تحول اخلاقی نیز افزایش پیدا می کند. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که حدود 50 درصد از واریانس تحول اخلاقی توسط مؤلفه های هوش معنوی و بهزیستی معنوی تبیین می شود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد تحول اخلاقی در دانشجویان منوط به افزایش هوش معنوی و بهزیستی معنوی آنان است. بر این اساس، پیشنهاد شد که برنامه و طرحی جامع از سوی خانواده ها، متولیان فرهنگی و آموزش عالی به منظور تقویت هوش معنوی و بهزیستی معنوی دانشجویان برای تحول اخلاقی آنان تدوین و اجرا شود.