غلامرضا آذری خاکستر

میدان های شهری نقشی مهم در شکل گیری تجمعات سیاسی و اجتماعی داشته اند. توسعه و مدرنیته موجب شده است تا ساختار فضاهای شهری ازجمله میدان ها به شکل بنیادین تغییر کند. شهرها از زمان شکل گیری تاکنون شاخصه های هویتیِ ویژه ای داشته اند که طی سالیان متمادی به وجود آمده اند؛ از اسامی خیابان ها گرفته تا شکل گیری میدان ها و بناها، همه نشانه هایی از هویت شهری اند. میدان شاه مشهد که پس اَز پیروزی انقلاب اسلامی به میدان شهدا تغییر نام پیدا کرد، ازجمله میدان های شهری است که از زمان ساخت تاکنون شاهد تغییرات ساختاری و هویتی فراوانی بوده است. برگزاری تجمعات و مراسم های ملی در این میدان چه قبل از انقلاب و چه پس از انقلاب سبب اهمیت ویژه این میدان شده است. ازبین رفتن هویت تاریخی این میدان براثر تغییرات انجام شده در معماری آن موجب شد تا در این مقاله به تحلیل کارکردهای هویتی این میدان و هم چنین مهم ترین وقایع تاریخی شکل گرفته در آن پرداخته شود.