شیرین بزرگمهر

طی سالهای اخیر جریاناتی بر ضد واقعگرایی در تئاتر شکل گرفته است که تا حدی از برداشت نوین از « متن » به هنگام ظهور نظریه پسا ساختار گرا مطرح شده است و ارزش های متعدد تمرکز زدایی ، واگرایی و چند گانگی معنایی را به شدت مورد توجه قرار داده است . عدم تمایل و تقاضا برای متون و نمایش هایی را که صراحتا در بر گیرنده و مشوق اعمال آمرانه و تحکم آمیزی نظیر تبیین ،‌ حکمیت ، تفسیر و خلق حضور هستند . از طریق تقابل « اجرا » با « متن » ،‌ یعنی اتخاذ مجموعه ای از فعالیت های ذهنی و نمایشی به منظور در هم شکستن پایه های عقلایی و مشخصه های تئاتر واقعگرا و تلاش برای « تغییر معانی » ، نشان داده است و ...

تئاتر بیرونی ( Outdoor Theatre ) یک فعالیت نمایشی است که خارج از قراردادهای مرسوم در تماشاخانه های متعارف و رسمی با کمترین حمایت رسانه ها و نهادهای هنری در حال گسترش است . با توجه به جذابیت و آموزنده بودن آن ، مقاله « تئاتر بیرونی ، بیگانه ای تقدیر نشده » ارایه می شود . این مقاله به روش مطالعه داده های موجود انجام گرفته و « مفاهیم و نگرشها » و « زمینه های تاریخی » آن مورد مطالعه قرار گرفته است . « مردم سالارانه شدن هنر » و « دگرگونیهای هنرهای نمایشی که با فن آوری رسانه های ارتباطی همراه شده » مبنای تکوین مفاهیم و نگرشهای تئاتر بیرونی « آیین شمنی ، سرگرمیهای پرطرفدار » ، « دادا و هنر اجرایی » ، « رویارویی هنرمند و سرگرم کننده »‌ ، سیر تطوری تئاتر خیابانی را شکل داده است ...

با توجه به اهمیت اجرای نمایش ها و عدم اطلاع از کیفیت آنها ، به منظور تعیین کیفیت نمایش ها ، این تحقیق روی تماشاگران و هنرمندان نمایش های مرکز هنرهای نمایشی و بنیاد رودکی در سال 1382 ، انجام پذیرفته است . تحقیق با طراحی (design) پیمایشی (Cross Sectional) روی کلیه نمایش ها به مرحله اجرا گذاشته شده و نمایش ها از نظر «‌ غنای موضوع و نوآوری در ساختار آن ها » ، « دقت و زیبایی حرکت بازیگران بر صحنه » ، «‌ مهارت و توانایی بازیگران در اجرای نقش ها »‌ ، « زیبایی و جذابیت صحنه پردازی » و ...

با توجه به اهمیت برگزاری جشنواره های تئاتر دانشگاهی و عدم اطلاع از کیفیت آنها و به منظور تعیین کیفیت جنبه های زیبایی شناختی نمایشها و غنای موضوع و نیز کیفیت کارگاهها ، این تحقیق روی تماشاگران و هنرمندان ششمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی فجر - سال 1381 - تهران ، انجام پذیرفته است . تحقیق با روش پیمایشی بر روی 2100 نفر انجام گرفت . کیفیت نمایشها از جنبه های « زیبایی شناختی » و « هماهنگی اجزا » یعنی صحنه پردازی ، نورپردازی ، لباس ، موسیقی و صدا و چهره پردازی با دیگر عوامل نمایش ...

در میان نویسندگان آلمانی ، گوته نخستین فردی است که زندگینامه وی ، به شکل روز به روز ، به ثبت رسیده است . در مقایسه با زندگینامه او که سال هاست در دسترس قرار دارد ، از فردریک شیللر ، تئودور فونتان ، فرانتس کافکا یا توماس مان سندی در این زمینه موجود نیست . علل آن باز می گردد به گذشته های دور ، زمانی که گوته در کانون این باور بود که شیوه زندگی و آثار نویسنده ای بزرگ باید در نظامی یکپارچه باشد . چنانکه امروزه ، در سال های آخر سده بیستم ، این نظر همچنان اعتبار دارد ...

امروزه یکی از موضوعهای مورد توجه پژوهشگران ، منتقدین و اجرا کنندگان تئاتر ، « تأویل ( interpretation ‌) » نمایشنامه است . با وجود آنکه در کشور ما ، پیدایش تئاتر به شیوه ی کلاسیک با تأویل آغاز شده و همچنان مورد نظر است ، کمتر مبانی نظری آن مورد مطالعه و بحث قرار گرفته ، در حالی که چنین مقوله ای بنا به اهمیتش سزاوار توجه بسیاری است . با توجه به این مهم ، مقاله پیش رو ا رائه شده که شامل مقدمه ، چهار بخش و نتیجه گیری است : بخش اول : تأویل انتقادی ، تأویل اجرایی ...

رویکرد پدیدارشناسی به دلیل پذیرفتن انسجام، یکپارچگی و تقسیم ناپذیری تجربه انسان و همچنین پذیرفتن این حقیقت که معانی تعریف شده توسط خواسته های انسان در مرکز تجارب ما قرار دارند. و آن چه اهمیت پیدا می کند، پدیده مکان است. مکان، هویت مند، رابطه مند و دارای تاریخ است. بر این اساس،نامکان محدوده ای است تهی از هویت و تاریخ و تحقق آن درون فضاهایی همسان شکل می گیرد. این پژوهش،کیفی، توصیفی، تحلیلی؛ با استفاده از تکنیک کتابخانه ای گرداوری شده است. اهمیت این پژوهش بر این است که رادی در نمایشنامه های خود به مفهوم مکان، اشاره دارد. او به یک باره داشتن احساس تعلق به آن را می آزماید، و شخصیت های آثارش را در رویارویی با آن ها قرار می دهد. هدف این پژوهش تفکیک و یافتن فضا ها و مکان ها و نامکان های موجود در نمایشنامه های "شب روی سنگفرش خیس" ، "پلکان" ؛ و تفکیک آن ها و نتیجه گیری در تاثیر مکان و نامکان بر فرد و نحوه واکنش فرد به آن ها و یافتن روح مکان و پی بردن داشتن حس تعلق به مکان در شخصیت های «آن ها» می باشد،. پژوهشی که در این زمینه پیشگام است.