چشم انداز تاریخی تشکیلات فراماسونری در دوره پهلوی دوم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ریشه تشکیلات ماسونی در ایران به اوایل دوره قاجار بازمی گردد. ساختار و ماهیت این تشکیلات با تحولات تاریخی فلسفه سیاسی و حاکمیت گره خورده است. لژهای فراماسونری بعد از شهریور 1320 و کودتای 28 مرداد در ایران پا گرفتند و به حوزه های نفوذ پیوستند. تشکیلات ماسونی به مثابه قدرت های پنهان و در سایه، دارای وابستگی ها و کنش های مختلفی بوده اند. دوره پهلوی دوم عصر تکوین واقعی تشکیلات ماسونی در ایران است. فراماسونری در این دوره ۳۷ ساله دارای ابعاد و زوایای پنهان و متناقضی است که در طول تاریخ مغفول مانده است. هدف از نگارش این مقاله، بررسی، رصد و تبیین تاریخی تشکیلات فراماسونری ایران در عصر پهلوی دوم است که پژوهشگر با روش توصیفی- تحلیلی و در چارچوب مطالعات تاریخی و با تکیه بر اسناد آرشیوی و کتابخانه ای درصدد پاسخ گویی به ابهامات پژوهش می باشد. یافته ها بر این است که تشکیلات فراماسونری در طول سه دهه از عمر پهلوی دوم هم به ساختار هویتی مستقل دست یافت و در مقام یکی از مؤلفه های قدرت به صورت علنی ظاهر شد. این تشکیلات در روابط و کشمکش های درباری چه در سطح داخلی و هم به عنوان عناصر وابسته قدرت های فرامحلی و جهانی دارای کارکردهای متعددی بودند. در این دوره حوزه نفوذ لژهای فراماسونری وسعتی کشوری یافته و کانون های وابسته از انفعال خارج شدند و اولیای قدرت مناسبات درون تشکیلاتی را هدفمند و سازمان دهی نمودند.The historical perspective of Freemasonry in the second Pahlavi period
The roots of Masonic organizations in Iran can be found in the early Qajar period. The structure and nature of these organizations are tied to the historical developments of political philosophy and governance. Freemasonry lodges started in Iran after September 1941 and the August 1953 coup. Masonic organizations, as hidden and shadow powers, have had various affiliations and actions. The second Pahlavi period is the era of real development of Masonic organization in Iran. Freemasonry in this 37- year period has hidden and contradictory dimensions and angles that have been neglected throughout history. The purpose of writing this article is to review, observe and explain the history of Freemasonry in Iran during the second Pahlavi era. The researcher tries to answer the ambiguities of the research with a descriptive-analytical method and in the framework of historical studies and relying on archival and library documents. The findings are that the Freemasonry organization achieved an independent identity structure during the three decades of Pahlavi II's life and appeared publicly as one of the components of power. These organizations had many functions in court relations and conflicts both at the domestic level and as dependent elements of extra-local and global powers. During this period, the sphere of influence of the freemasonry lodges expanded to a national extent and the affiliated centers became inactive and the paternities of power targeted and organized intra-organizational relations.