خوانش تطبیقی بازتاب هویت در رمان نوجوان عربی و فارسی براساس نظریه اریک اریکسون (مطالعه موردی: فاتن و هستی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این پژوهش به بررسی هویت در دو رمان نوجوان عربی و فارسی براساس نظریه رشد روانی اجتماعی اریک هامبورگر اریکسون پرداخته شده است. در این نظریه، نوجوانی در مرحله پنجم قرار دارد و چالش اصلی این دوران بحران هویت؛ البته نه به معنای مخاطره آمیز آن است. دو رمان بررسی شده عبارت اند از: « فاتن»، اثر فاطمه شرف الدین نویسنده لبنانی و « هستی»، اثر فرهاد حسن زاده نویسنده ایرانی. فاتن در فضای جنگ داخلی لبنان (1985) و هستی در اوایل جنگ ایران و عراق (1980) روایت می شود و شخصیت های اصلی در هر دو، دختران نوجوان هستند. در رمان های نوجوان شرف الدین به تحلیل و نقد اوضاع اجتماعی لبنان، پرداخته می شود و در رمان های نوجوان حسن زاده رویکرد توانمندسازی و آگاهی بخشی به دختران به صورت برجسته ای نمود دارد. پژوهش ها از یک سو بر اهمیت مرحله نوجوانی و ضرورت شکل گیری هویتِ موفق در این مرحله تأکید دارد و از سوی دیگر، غفلت پژوهشگران ادبی از این دوران را نشان می دهد؛ به همین دلیل در پژوهش حاضر، با بهره گیری از نظریه اریکسون و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد ادبیات تطبیقی، این دو اثر بررسی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، در رمان های فاتن و هستی ، ویژگی های نوجوان براساس نظریه رشد روانی اجتماعی اریکسون در سه دسته بندی قرار می گیرد: 1. بحران هویت؛ 2. هویت یابی که خود شامل زیرمجموعه های همانندسازی، دریافت حمایت از جامعه، اعتراض نوجوان به نظام ارزشی بزرگ سالان و عشق در نوجوانی است؛ 3. تعهد. از بررسی جایگاه هویت و چالش های هویتی نوجوانان در رمان های فاتن و هستی، نتیجه گیری می شود که ترغیب جدی مخاطب نوجوان به کسب هویت سالم و موفق از طریق تحصیل، مطالعه و معاشرت با افراد شایسته، هدف اصلی دو رمان است.Comparative Reading of Identity Reflection in Arabic &Persian Young Adult Novels Based on Erik Erikson''''s Theory (Case Study: Faten and Hasti)
In the present study, identity has been examined in two Arabic and Persian young adult novels based on Erik Erikson''s theory of psychosocial development. According to this theory, adolescence is the fifth stage of development, and the primary challenge of this stage is the identity crisis, although not in its critical sense. The two novels studied are "Faten" by Lebanese writer Fatima Sharafeddin and "Hasti" by Iranian writer Farhad Hassanzadeh. "Faten" is set during the Lebanese civil war, while "Hasti" takes place at the beginning of the Iran-Iraq war, with young girls as the main characters in both stories. Sharafeddin''s young adult novels primarily focus on analyzing and critiquing the social situation in Lebanon, while Hassanzadeh''s approach in young adult novels is to empower and inform girls. This study highlights the significance of the adolescent stage and stresses the importance of establishing a successful identity during this period, pointing out literary researchers'' neglect of this stage. Therefore, this study aims to explore these two literary works using Erikson''s theory, a descriptive-analytical method, and a comparative literature approach.The research findings indicate that characteristics of adolescence in both novels can be categorized into three groups based on Erikson''s theory: Identity crisis; Identity-seeking, which includes identification, societal support, adolescents'' resistance to adult value systems, and love during adolescence; and Fidelity. By examining the role of identity and challenges faced by adolescents in these novels, it can be concluded that their main objective is to encourage young readers to develop a successful identity through education, learning, and interacting with knowledgeable individuals.
تبلیغات
