جامعه شناسی اخلاق؛ ارائه مُدلی نظری برای تبیین جامعه شناختیِ زیست اخلاقی (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
«جامعه شناسی اخلاق» به عنوان یک میان رشته به دنبال تحلیل زیست اخلاقی با تکیه بر زمینه های اجتماعی و فرهنگی است. در دهه های اخیر و از سوی جامعه شناسان، تلاش های زیادی برای احیا و نهادینه کردن دوباره این حوزه شده است. پژوهش حاضر با هدف ارتقای نظری این بحث و با تکیه بر پژوهش های تجربی، می کوشد به مُدلی دست یابد که می توان از آن در تحلیل جامعه شناختی زیستِ اخلاقی بهره گرفت. روش در این پژوهش توصیفی۔تحلیلی و داده های پژوهش مبتنی بر منابعی اند که با رویکرد تجربی به دست آمده اند. بررسی پژوهش ها نشان می دهد که این مُدل، افزون بر برجسته کردن وجوه متمایز این رشته از رشته هایی نظیر روان شناسی و علوم شناختی - به جای تمرکز بر تعاریف پیشینی از اخلاق - به تغییرات اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر زیست اخلاقی توجه کرده است و در این راستا، سنخ شناسی های اخلاقی را جهت نشان دادن توسعه امر اخلاقی در جامعه به کار گرفته و با تکیه بر آنها چارچوب های مربوط به سنجش تفاوت های اخلاقی را بهبود بخشیده است. افزون بر این، پس از تحلیل تنوعات موجود در مفاهیم اخلاقی، چگونگی تأثیر اخلاق بر استراتژی های کُنش را در قالب انگیزه های اخلاقی و طرح واره های شناختی بررسی شده است.The Sociology of Morality; A Theoretical Model for Explaining the Sociology of Moral Life
The sociology of morality as an interdisciplinary study seeks to analyze moral life in terms of social and cultural contexts. Sociologists have recently made attempts to institutionalize this filed again. This study aims to promote this debate theoretically, and based on experimental research, seeks to construct a model that can be used in analyzing the sociology of moral life. The method of this research is descriptive and analytic, and its data is based on experimental findings. The study of many pieces of research shows that this model highlights the distinctive aspects of this field, and addresses the social and cultural changes which have an impact on moral life instead of focusing on a priori definitions of morality. This study uses the moral typologies to demonstrate the development of morality in the society, and thereby to improve the evaluation criteria for recognizing moral differences. It also analyzes a variety of moral concepts in terms of their social origin, and finally, considers how ethics can influence the strategies of actions, with respect to moral motives and cognitive schemes.