واکاوی رمزگان خانه های سنتی دوره قاجار یزد از دیدگاه نشانه شناسی فرهنگی (پژوهش موردی: مطالعه مجموعه حیاط های مرکزی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مجموعه ی حیاط مرکزی به مثابه یکی از مهم ترین مؤلفه های معماری خانه سنتی و موضع پدیدارهای معنایی و نشانه شناسی، حاوی مفاهیم و معانی متعدد می باشند. پژوهش حاضر درصدد است با نگاه و خوانش نشانه های خانه های قاجار و براساس عملکرد نشانه ای مجموعه ی حیاط مرکزی به واکاوی رمزگان خانه های سنتی دوره قاجار یزد از دیدگاه نشانه شناسی فرهنگی بپردازد. در پژوهش حاضر به واسطه روش تحقیق کیفی، گردآوری داده ها با راهبرد تحلیلی تطبیقی و باستناد منابع و اسناد کتابخانه ای جهت تبیین ادبیات موضوع انجام گرفته و از طریق راهبرد تفسیری تاریخی نمونه های بایسته تعیین گردیده است. از میان خانه های تاریخی دوره قاجار یزد تعداد 5 مورد بررسی شده است. با توجه به چارچوب نظری پژوهش و به واسطه ی راهبرد پژوهش موردی، مطالعات میدانی و برداشت اطلاعات نمونه های منتخب از طریق تدابیر مشاهده، عکاسی و مصاحبه انجام گردیده به نحوی که ضمن مشاهده و مطالعه ی بناهای سنتی مسکونی، ثبت و تحلیل نشانه ها انجام یافته است. درنهایت، به واسطه استدلال منطقی نتایج پژوهش تبیین یافته است. براساس یافته ها، حیاط مرکزی، موضع تکوین فرآیند های معنایی، متشکل از اجزا و عناصر متعدد و متکثری است که در عین یگانگی و براساس نظام های نشانه ای واجد رمزگان چند گانه تکنیکی، زیبایی شناختی، نحوی و معنایی به گونه ای درهم تنیده و مبتنی بر لغزش گهگاهی هر یک می باشند که معانی و مفاهیم نهفته در این موضع، منتج از دلالت های فضاها و اجزا در چارچوب رمزگان های چند گانه و تعامل مداوم متن های متکثر در گستره ی فضای فرهنگی شهر یزد تکوین یافته است. بنابراین فهم نقش و جایگاه حیاط در خانه های سنتی در چارچوب وجوه کالبدی و غیرکالبدی مبتنی بر مفاهیم و معانی مشتمل بر نظام های نشانه ای می تواند در تکوین رمزگان های آشنا جهت معنادهی خانه های امروز کارآمد باشد.Analyzing the codes of the traditional houses of the Qajar period of Yazd from the point of view of cultural semiotics (case study: study of the central courtyards collection)
As one of the most important components of traditional house architecture and the position of semantic and semiotic phenomena, the central courtyard complex contains many concepts and meanings. The present research is trying to analyze the symbols of the traditional houses of the Qajar period of Yazd from the point of view of cultural semiotics by looking and reading the signs of the Qajar houses and based on the symbolic function of the central yard complex. In the current research, through the qualitative research method, data collection was done with a comparative analytical strategy and reference to library sources and documents to explain the literature of the subject, and necessary examples were determined through the historical interpretation strategy. Among the historical houses of the Qajar period of Yazd, 5 cases have been investigated. According to the theoretical framework of the research and through the case study strategy, field studies and data collection of selected samples were conducted through observation, photography and interview measures in such a way that while observing and studying traditional residential buildings, signs were recorded and analyzed. Finally, the research results have been explained through logical reasoning. According to the findings, the central yard is the place for the development of semantic processes, consisting of multiple and multiple components and elements that are at the same time unified and based on sign systems with multiple technical, aesthetic, syntactic and semantic codes that are intertwined and based on the occasional slippage of each one. that the meanings and concepts hidden in this position are the result of the meanings of spaces and components in the framework of multiple codes and the continuous interaction of multiple texts in the cultural space of Yazd city. Therefore, understanding the role and position of the yard in traditional houses in the framework of physical and non-physical aspects based on concepts and meanings including sign systems can be effective in developing familiar codes to give meaning to today's houses.
تبلیغات
