تحلیل کیفیّت هنری صور خیال در غزل های ابوتمّام
آرشیو
چکیده
ابوتمام (متوفی228ه.ق) شاعر نام آشنای عصر عباسی است. او سخن سرایی است ممتاز و متفاوت که محتوای سروده هایش، جز با تأمّل فهمیده نمی شود. غزل هایی مستقل در دیوان این شاعر به یادگار مانده که تعداد ابیات آن ها از 2 تا 8 بیت، متغیّر است. نوشتار حاضر در صدد است که با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی و تحلیل این غزلیات بپردازد و کیفیت خیال پردازی ها و تصویرسازی های شاعر را در موضوع غزل شناسایی و ارزیابی کند. ابوتمام طرح کلی غزل هایش را از زمینه های مختلفی وام گرفته که در این میان، طبیعت، آموزه های دینی و عناصر حماسی، نقش برجسته تری دارند. آرایه های جزئی از قبیل استعارات، تشبیهات و کنایات به کار رفته در غزل شاعر نیز عمدتاً از همین سه منبع، گرفته شده اند و گاه در کارخانه خیال، تلفیق شده ضمن یک تجربه شعری به صورتی دو بُعدی، نمود یافته اند. به گواهی نوشتار، سازه های غزلی شاعر، اغلب حاصل تقلید یا نوعی تفنّن کلامی است و از بار عاطفی و شور آفرینش، کم بهره؛ به همین دلیل بسیاری از صور خیال به کار رفته در غزل های شاعر، بربَسته و کوششی است و پیوند بین دو سوی تصویر، انسجام و استواری لازم را ندارد.Explanation the artistic quality of images in Abu Tammam's Sonnets
Abu Tammam (d. 228 AH) is a famous poet of the Abbasid era. He is a deconstructive poet whose poem's concepts will not be understood except with contemplation. The main theme of his poetry is the ode and the prominent theme in his divan is eulogy. The eulogies usually begin with lyricism and sometimes end in epic. In his divan, there are some sonnets whose number of verses from 2 to 8. This paper tries to analyze these sonnets and identify artistic images and literary devices used in his poem. This research based on analytical-descriptive method, presents quantitative data along with numerous examples to shed light on the artistic status of his sonnets. Abu Tammam adopts the theme of some of his sonnets from the nature and others from religious teachings. In other instances, he has integrated emotional elements with epic. Thus, the metaphors, similes and wordplay used in his poetry is an indication of different intertwined concepts in a poetic experience, being visible in two dimensions. Except a few instances, the artistic quality of rhetorical and literary devices of these sonnets reflecta coldness of the poet's feelings and a futility of imagination,