جفت شدگی یا جداسازی رابطه انتشار CO2 مرتبط با انرژی و رشد اقتصادی: شواهدی از کشورهای منتخب خاورمیانه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف این مقاله تحلیل جفت شدگی یا جداسازی رابطه انتشار CO2 مرتبط با انرژی با رشد اقتصادی در ۶ کشور خاورمیانه در دوره 2019-1990 بود. بدین منظور ابتدا به کمک روش شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا(LMDI)، مکانیسم های پیشران انتشار CO2 کمی سازی و سپس به عوامل ضریب انتشار CO2، شدت انرژی، فعالیت اقتصادی و جمعیت تجزیه شد. در ادامه وضعیت جداسازی هر کشور با استفاده از مدل تاپیو تحلیل گردید. یافته ها نشان می دهد عوامل جمعیت و فعالیت اقتصادی پیشران های اصلی انتشار CO2در ۶ کشور منتخب خاورمیانه بوده اند. نتایج تحلیل کشش جداسازی نشان داد ایران در دوره های 1999-1990 و 2019-2015 در وضعیت جداسازی ضعیف بوده؛ یعنی افزایش همزمان رشد اقتصادی و انتشار کربن البته با رشد اقتصادی سریعتر؛ اما در دوره 2014-2000 وضعیت جفت شدگی در حال گسترش شکل گرفته که بیانگر افزایش انتشار کربن در کنار رشد اقتصادی است. امارات و عربستان در سال های اخیر به یک وضعیت ایده آل رسیده اند. این دو کشور از وضعیت جداسازی منفی و جفت شدگی در حال گسترش به حالت جداسازی قوی تغییر وضعیت داده اند که در آن رشد اقتصادی همراه با کاهش انتشار کربن بوده است. کویت و ترکیه وضعیت باثباتی داشته و در سه دهه اخیر در وضعیت های جداسازی ضعیف و منفی در حال گسترش بوده اند که در آن رشد اقتصادی با افزایش انتشار کربن همراه بوده، که در کویت رشد اقتصادی سریعتر افزایش یافته است. مصر نیز ابتدای دوره با وضعیت جداسازی ضعیف و سپس به وضعیت جداسازی منفی در حال گسترش تغییر یافته است.Coupling or Decoupling Relationship Between CO2 Emissions Related to Energy and Economic Growth: Middle East Selected Countries Evidence
The article purpose is analysis of decoupling relationship between CO2 emissions energy-related and economic growth in 6 Middle East countries in period 1990-2019. For this, CO2 emissions driving mechanisms were first quantified using Logarithmic Mean Divisia Index (LMDI) method, and then decomposed into factors of CO2 emission coefficient, energy intensity, economic activity and population. Next, the decoupling state of each country was analyzed using the Tapio model. The findings show that population and economic activities factors were main drivers of CO2 emissions in these countries. The results of decoupling elasticity showed that Iran was in a weak decoupling state in period of 1990-1999 and 2015-2019; It means the simultaneous increase of economic growth and carbon emissions, of course, by faster economic growth; Iran had also an expansive coupling state in period of 2000-2014, which indicates that CO2 emissions increase along economic growth. The UAE and Saudi Arabia have reached an ideal situation in recent years. These countries have moved from a negative decoupling and expansive coupling state to a strong decoupling state, where economic growth has been accompanied by a reduction in carbon emissions. The Kuwait and Turkey have been in a stable situation and have been in weak decoupling and negative expansive decoupling states in the last 3 decades, in which economic growth was accompanied by an increase in carbon emissions, but economic growth increased faster in Kuwait. At the beginning, the Egypt has changed to a weak decoupling state and then moved to an expansive negative decoupling state.
تبلیغات
