تحلیلی بر مراجع سبکیِ معماریِ مذهبیِ زرتشتیانِ ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
معماری مذهبی زرتشتیان از دوره ساسانی تا دوره متأخر مراجع سبکی متمایزی داشته و تحت تأثیر عوامل متعدد درونی و بیرونی، اعم از سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بوده است. پژوهشگران متعددی به معماری مذهبی دوره ساسانیان پرداخته اند اما ادوار پس از آن به دلایلی کمتر مورد توجه قرارگرفته است. معماری زرتشتیان پیش از اسلام سبک مشخص و متمایزی داشته است. این سبک که مبتنی بر پلان چهارتاقی و سقف گنبدی بود با مصالح سنگی اجرا می شد. اما زرتشتیان تا پیش از دوره ناصری به دلیل وجود محدودیت های که قانون اهل ذمه در شهرهای اسلامی فراهم می کرد با محدودیت هایی در ساخت اماکن مذهبی مواجه بودند و حتی تمایلی برای رؤیت پذیرکردن این اماکن در بافت شهرهای اسلامی نداشتند. بناهای مذهبی این دوره تا حد زیادی متأثر از معماری و بافت مسکونی در شهرهایی مانند یزد است. انقلاب مشروطه و شرایطی اجتماعی و سیاسی پس از آن همراه با حمایت های مادی و معنوی پارسیان هند چه در دوره مشروطه و چه در دوره رضا شاه، زرتشتیان را برای ساخت بناهای مذهبی با شکوه و رویت پذیر در شهرهای تهران و یزد ترغیب کرد. گفتنی ست، شرایط اجتماعی و سیاسی این دوره تأثیر مستقیمی بر ساخت آتشکده ها داشت و نوع جدیدی از این اماکن را با تأثیر ویژه از شرایط زمانه و وجود نشانه هایی از باستان گرایی ایجاد کرد. پژوهش حاضر که به روش میدانی و کتابخانه ای جمع آوری و به روش توصیفی- تحلیلی پرداخته شده، به دنبال شناخت ویژگی معماری مذهبی زرتشتیان در دوران بعداز ساسانی و عوامل تأثیرگذار بر آن است.An Analysis of the Stylistic References of Zoroastrian Religious Architecture in Iran
Zoroastrian religious architecture from the Sassanid period to the late period had distinctive style references and was influenced by internal and external factors, including political, social and economic. Researchers have studied the religious architecture of the Sasanian period, but the periods after that have received less attention. Pre-Islamic Zoroastrian architecture had a distinct style that was based on a quadrilateral plan and a domed roof and was executed with stone materials. Zoroastrians had problems in building religious places and did not want to see these places in the context of cities, despite the restrictions that the Ahl Dhimma law created in Islamic cities. The religious buildings of this period are influenced by the architecture and residential context of cities like Yazd. The constitutional revolution and the social and political conditions after that, together with the material and spiritual support of the Persians of India in the constitutional period and in the period of Reza Shah, encouraged the Zoroastrians to build magnificent and visible religious buildings in the cities of Tehran and Yazd. The social and political conditions of this period had a direct impact on the construction of fire temples and created a new type of these places with a special effect of the conditions of the time and the existence of signs of archaism. The current research, which is collected by field and library methods and by descriptive-analytical method, seeks to know the characteristics of Zoroastrian religious architecture after the Sassanid period and the factors affecting it.
تبلیغات
