فرصت ها و آسیب های آموزش مجازی برای دانش آموزان در دوران اپیدمی کووید-19 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: حدود چهار سال از همه گیری ویروس کرونا می گذرد. در پی شیوع این بیماری مهلک در ایران و به دنبال آن تعطیلی مراکز آموزشی، شیوه آموزش در کشور با استفاده از فضای مجازی، دگرگون شد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل فرصت ها و تهدیدهای آموزشی-تربیتی «آموزش و پرورش» در فضای مجازی در دوران کرونا به انجام رسیده است. روش و داده ها: روش پژوهش حاضر از نوع کیفی و براساس نظریّه زمینه ای است که از مصاحبه نیمه ساختاریافته، به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. جامعه هدف تحقیق شامل دو مدرسه مقطع متوسطه اوّل شهرستان قدس استان تهران است. گردآوری اطّلاعات از نمونه های تحقیق به صورت نمونه گیری غیراحتمالی (هدفمند) تا جایی ادامه پیدا نمود که اشباع نظری محقّق شد. یافته ها: می توان از «نبود زیرساخت های مجازی برای تقویت آموزش مجازی»، «کمبود نظارت بر دانش آموز در کلاس مجازی»، «نابرابری بین دانش آموزان»، «افت تحصیلی»، «فقدان احساس امنیّت روانی»، «ازبین رفتن انگیزه» و «رواج احساس افسردگی و اجتماع گریزی» به عنوان آسیب ها و در مقابل از «افزایش سواد رسانه ای»، «آشنایی فرهنگی در سطح جهانی» و « استفاده گسترده آموزش مجازی برای نهاد آموزش و پرورش» به عنوان فرصت های آموزش مجازی یاد کرد. بحث و نتیجه گیری: بر پایه نتایج، عوامل فردی، خانوادگی، نهاد آموزش و پرورش و ساختارهای موجود به صورت مشترک بر تجربه زیسته دانش آموزان از تحصیل در فضای مجازی تأثیرگذار بودند و فضای مجازی 7 نوع آسیب و 3 نوع فرصت آموزشی-تربیتی را در مدّت مجازی شدن آموزش در پی داشته است؛ هرچند همه گیری کرونا از یک طرف باعث افزایش مهارت و تجربه آموزشی کلیّه ذی نفعان شده، امّا از طرفی دیگر آسیب های جسمانی، روانی، افت تحصیلی و فرسودگی شغلی را به بار آورده است. توصیه سیاستی پژوهش، شناخت نقاط قوت آموزش مجازی و کاهش نقاط ضعف آن در جهت تقویت عدالت آموزشی در کشور است. پیام اصلی: با پیش بینی الزامات و نیازها، برنامه ریزی و سیاست گذاری و بازنگری جدّی در منابع انسانی، مالی و پشتیبانی می توان آموزش مجازی را توسعه داد و در آینده به عنوان مکمّل آموزش حضوری به نحو احسن از آن بهره جست. لازم است مدارس و معلمان در زمینه آموزش مجازی آمادگی لازم را داشته باشند چراکه وقتی این بستر فراهم شده و تجربه نیز شده است می تواند زمان و مکان را حذف کند و در زمینه عدالت آموزشی نیز موثر باشد. در آموزش مجازی به راحتی می تواند آموزش های معلم خبره ضبط شود و دانش آموزان کشور به صورت مکرر می توانند آن را ببینتد و از این فرصت استفاده کنند.Benefits and Barriers of the E-learning Experience for Students During the COVID-19 Pandemic
Background and Aim: Nearly four years elapsed since the onset of the COVID-19 pandemic. Following the pandemic outbreak in Iran and the consequent closure of educational institutions, a shift to virtual learning was adopted nationwide. This study examines the dual nature of the educational system's shift to virtual space, analyzing both the opportunities and challenges presented during the pandemic.
Methods and Data: This study employed a qualitative approach, based on the grounded theory, and used semi-structured interviews for data collection. The targeted population of the research included two junior high schools within Qods township, Tehran province. Data gathering proceeded through purposive sampling and continued until theoretical saturation was achieved.
Findings: The study revealed several challenges to virtual education, including 'inadequate virtual infrastructure', 'insufficient student supervision in virtual classrooms', 'student disparities', 'academic underachievement', 'psychological insecurity', 'diminished student motivation', and 'rising instances of depression and social isolation'. Conversely, the research identified key opportunities such as 'enhanced media literacy', 'global cultural exposure', and 'the extensive adoption of virtual learning by educational institutions'.
Conclusion: The findings suggest that while the COVID-19 pandemic has increased the educational skills and experiences of all beneficiaries, it has simultaneously led to physical and psychological harm, educational failure, and professional exhaustion. The primary policy recommendation is to acknowledge and promote the advantages of virtual education, while reducing its weaknesses to enhance educational justice within the country.
Key Message: With careful planning and resource management, virtual education can complement traditional classroom learning by overcoming time and space barriers, promoting justice in education. It allows for the lessons of expert teachers to be recorded and revisited by students, thus improving overall learning accessibility and opportunities.
تبلیغات
