دگردیسی نشانه ای مفهوم "سدره المنتهی" با تکیه بر رویکرد نشانه شناسی فرهنگی یوری لوتمان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
متن قرآن، نظامی نشانه ای با پیکره ای خاص است که در یک برهه زمانی خاصی نازل شده است. فرایندهای نشانه ای که در هر دوره خاصی رقم می خورند، دریافت این متن را در معرض چالش های متعددی قرار داده اند. در این میان، تعبیر «سدره المنتهی» در سوره ی نجم، یک تعبیر منحصر به فرد قرآنی است که در طول تاریخ به عنوان یک اصطلاحِ ساخت یافته از سوی عالمان حوزه های مختلف، مورد استفاده قرارگرفته است. اکثر مفسران، اغلب در پی توضیح معراج نبی(ص) به سدره المنتهی، پرداختی گذرا در قالب دورترین نقطه ی بهشت داشته اند، حال آنکه به نظر می رسد، در پی روند آگاهی افزایی مسلمانان در خصوص این ترکیب قرآنی بود که معنای امروزین یعنی «والاترین درجه ی قرب الهی» قابل درک و دریافت است. در مقابل، بعید به نظر می رسد که قرآن در خطاب به مشرکان، چنین معنای پیچیده ای از فرهنگ اسلامی را لحاظ کرده باشد. در این بررسی، با روش توصیفی - تحلیلی، نخست کاربرد سدره المنتهی در بافت آیات سوره نجم، بازخوانی اولیه شده و سپس مروری بر تفاسیر متقدم از آن صورت می گیرد و در ادامه، کوشش می شود، دگردیسی نشانه ای آن، با توجه به رویکرد نشانه شناسی فرهنگی لوتمان، تبیین شود. لوتمان، بر سازوکار پویای تولید و دگردیسی نشانه ای از زاویه ی فرهنگ تأکید دارد. از نتایج اصلی مطالعه حاضر، تبیین این مقوله است که قرآن از طریق تنوع معنایی خود، نسبت به آینده کاملاً باز است و در سطحی فراتر از تنوع معنایی، مجهز به نیرویی هنجاربخش است که قدرت برساخت نشانه ای مقوله ها و تعابیر را دارد.A study of the Transformation of the concept of" Sadra al-Muntaha" Relying on Yuri Lutman's approach to cultural semiotics
The text of the Qur'an is a system of signs with a specific structure that was revealed in any case at a certain point in time. The sign processes that take place in any particular period have exposed the reception of this text to many challenges. Meanwhile, the term "Sadra al-Muntaha" in Surah AL-Najm is a unique Qur'anic term that has been used throughout history as a structured term by scholars in various fields. Most commentators often seek to explain the ascension of the Prophet. Had a transient payment to Sadra al-Muntaha in the form of the farthest point of paradise, while it seems that he was following the process of raising awareness of Muslims about this Qur'anic composition, which today's meaning of "the highest degree of nearness to God" can be understood and received. It seems unlikely that the Qur'an in dialog with the polytheists had such a complex meaning of Islamic culture. In this study, by descriptive-analytical method, first the use of Sedra al-Muntaha in Surah An-Najm is examined, then a review of its earlier interpretations is made, and then an attempt is made to metamorphose its signs according to Explain Lutman's approach to cultural semiotics. Lutman emphasizes the dynamic mechanism of production and metamorphosis of a sign from a cultural perspective. One of the main results of the present study is to explain that the Qur'an, through its semantic diversity, is completely open to the future and at a level beyond semantic diversity, is equipped with a normative force that has the power to construct signs of categories and interpretations
تبلیغات
