عوامل موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پیشینه و هدف عرصه های روستایی نشان می دهند سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های برای اجرای برنامه ها و پروژه های روستایی، برخی پیش برنده و بعضی بازدارنده توسعه روستایی بوده اند. ضروری است که با شناخت دقیق تر و بررسی بیشتر طرح ها و پروژه های توسعه روستایی، بسترهای لازم را برای توسعه سکونتگاه های روستایی فراهم ساخت. با این حال، در منطقه زابل نیز برای تحقق طرح های توسعه روستایی، عوامل، محرک ها و پیشران ها و همچنین عوامل بازدارنده ای وجود دارد که لازم است شناسایی مورد بررسی قرار گیرند. چرا که برای دستیابی به اهداف طرح های توسعه روستایی، شناسایی عوامل پیش برنده و بازدارنده موثر در تحقق پذیری طرح های توسعه روستایی ضروری است. با توجه به اهمیت این موضوع، هدف پژوهش حاضر، تحلیل عوامل موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل است. روش شناسی روش شناسی این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و تحلیلی-توصیفی است. شیوه گردآوری اطلاعات پژوهش، روش ترکیبی کتابخانه ای- میدانی بوده و جامعه آماری، شامل کارشناسان در رشته های مختلف جغرافیا، مدیریت و اقتصاد، کارشناسان فرمانداری ها و استانداری استان سیستان و بلوچستان است. در این خصوص تعداد نمونه مورد مطالعه ۸۰ نفر از اساتید و کارشناسان محلی، با استفاده از نمونه گیری غیر احتمالی محاسبه و تعیین شده است. نتایج به دست آمده از آزمون بارتلت که تقریبی از آماره کای دو هست برای شاخص های پژوهش در سطح معناداری ۰۱/۰≥p، کوچکتر از ۵ درصد به دست آمد که نشان می دهد تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل عاملی، مناسب است. یافته ها و بحث با توجه به ستون واریانس تجمعی نسبی، عوامل پیش برنده موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل می تواند در بعد مدیریتی ۰۳/۷۰ درصد، بعد اقتصادی۸۶/۸۰ درصد، در بعد اجتماعی ۱۶/۷۱ درصد، بعد کالبدی ۰۲/۶۶ درصد و بعد محیط طبیعی ۴۳/۴۷ درصد تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح دهند. عوامل پیش برنده موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل در زمینه اقتصادی شامل بهره گیری از فرصت ها و توسعه اقتصادی، کارآفرینی طرح و اشتغال زایی، در زمینه مدیریتی شامل نیازسنجی و تعهد اجرا، دانش و آگاهی و فرآیند اجرا و مشارکت و در زمینه محیط طبیعی شامل بسترهای محیط زیستی و اکوتوریسم می باشند. با توجه به ستون واریانس تجمعی نسبی، عوامل بازدارنده می توانند در بعد مدیریتی ۱۹/۸۰ درصد، بعد اقتصادی ۲۴/۶۵ درصد، در بعد اجتماعی ۱۷/۷۶درصد، بعد کالبدی ۱۷/۸۲درصد و بعد محیط طبیعی ۹۵/۶۶ درصد از تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح دهند. عوامل بازدارنده موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل در زمینه مدیریتی شامل ناکارآمدی مشاوران، ضعف مدیریت و برنامه خطی و تک بعدی نگری؛ در زمینه اقتصادی شامل سهل انگاری در برنامه توسعه اقتصادی؛ در زمینه کالبدی شامل فقدان برنامه ریزی زیرساختی و فقدان مقررات و برنامه مناسب بهسازی و در زمینه محیط طبیعی شامل بسترهای محیط زیستی هستند نتیجه گیری نتایج تحقیق نشان داد که از بین پنج عامل مورد بررسی، عامل اقتصادی به عنوان مهمترین عامل پیش برنده تحقق طرح های توسعه روستایی شناخته شد و عامل کالبدی به عنوان مهم ترین عامل بازدارنده تحقق اهداف طرح های توسعه روستایی در شهرستان زابل هستند. به طوری که عامل اقتصادی با توجه به نقش مهم آن در توسعه روستایی و به ویژه تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی از مهم ترین عوامل پیش برنده بوده است. لذا عامل اقتصادی باید مورد توجه مسئولین و برنامه ریزان توسعه روستایی قرار گیرند. همچنین نتایج بررسی عوامل بازدارنده تحقق طرح های توسعه روستایی در شهرستان زابل نشان داد که از بین پنج عامل شناسایی شده به ترتیب عامل مدیریتی اقتصادی، اجتماعی و عامل کالبدی و عامل محیط طبیعی مهم ترین بازدارنده موثر در تحقق پذیری اهداف طرح های توسعه روستایی شهرستان زابل هستند. از بین این بازدارنده ها عامل کالبدی مهم ترین عامل بازدارنده، نیازمند توجه بیشتری است.Effective Factors in Achieving the Objectives of Rural Development Plans (Case Study: Zabul County)
Background and purpose
The rural areas show that the policies and planning of some of the implemented rural programs and projects have played a leading role, and some have played a hindering role in rural development. Moreover, it is necessary to provide the necessary foundations for the development of rural settlements by knowing more precisely and examining more plans and projects of rural development. However, in this region, for the realization of rural development plans, there are factors, drivers, and drivers as well as inhibiting factors that need to be identified and investigated. Because it is necessary to achieve the goals of rural development plans, it is necessary and necessary to identify the effective promoting and hindering factors in realizing rural development plans. Considering the importance of this issue, this research aims to analyze the effective factors in realizing the goals of the rural development plans of Zabol.
Methodology
The methodology of this research is applied and analytical-descriptive according to the purpose. The method of collecting research data was a combined library-field method. The statistical community includes experts in various fields of geography, management, and economics, experts from governorates and governorates of Sistan and Baluchestan province. In this regard, the number of samples studied was 80 local professors and experts, which was calculated and obtained using non-probability sampling. The results obtained from Bartlett's test, which approximates the chi-square statistic, were obtained for research indicators at a significance level of p≥0.01, smaller than 5%, which shows that factor analysis is suitable for identifying the structure of the factor model.
Findings and discussion
According to the column of relative cumulative variance, the effective driving factors in the realization of the goals of rural development plans of Zabol can be in the management dimension 70.03%, the economic dimension 86.86%, the social dimension 71.16%, the physical dimension 66.02% and the natural dimension explain 47.43% of the variability (variance) of the variables. Effective driving factors in realizing the goals of rural development projects of Zabol in the economic field, including taking advantage of opportunities and economic development, project entrepreneurship, and job creation, in the management field, including needs assessment and implementation commitment, knowledge and awareness and the process of implementation and participation, and in the natural context, include environmental platforms and ecotourism. Based on the relative cumulative variance column, the inhibiting factors can be 80.19% in the management dimension, 65.24% in the economic dimension, 76.76% in the social dimension, 82.17% in the physical dimension and 66.95% in the natural dimension of variability. variance) to explain the variables. The effective inhibiting factors in realizing the goals of rural development plans of Zabol in the field of management include inefficiency of consultants, weak management, linear plan, and one-dimensional approach; in the economic field, including negligence in the economic development program; in the physical field, including the lack of infrastructural planning, regulations, and proper improvement program; and in the natural context, including environmental substrates.
Conclusion
The research results showed that among the five investigated factors, the economic factor was recognized as the most important factor promoting the realization of rural development plans and the physical factor as the most important factor hindering the realization of the goals of rural development plans in Zabol. So that the economic factor has been one of the most critical driving factors due to its essential role in rural development and especially the realization of the goals of rural development plans; therefore, the economic factor should be taken into development planners. Also, the investigation of the inhibiting factors of the rural development plans in Zabol showed that economic, social, physical, management and natural factors are the most important effective inhibitors in realizing the goals of the rural development plans in Zabol. Among these inhibitors, the physical factor is the most important inhibitory factor that must be considered.
تبلیغات
