هستی شناسی شریعتی و مواجهه «خود» و «دیگری» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انسان و نوع مواجهه او با هستی، اهمیت و جایگاه بسیار والایی در اندیشه شریعتی دارد. اساسا هستی شناسی و انسان شناسی شریعتی در پیوند مستحکمی با یکدیگر قرار دارند. بر این اساس می توان پرسید که هستی شناسی شریعتی چه دیدگاهی را درباره انسان و رابطه اش با «دیگری» ارائه می کند؟ نتیجه حاصل، رسیدن به دوگانه توحید و تضاد، به عنوان مهم ترین مسئله لاینحل در هستی شناسی شریعتی است. این مسئله سبب سیطره دیالکتیک بر اندیشه شریعتی می شود. محوریت حرکت دیالکتیکی در هستی شناسی شریعتی، او را به مساوی دانستن انسان با عصیان و تقابل با مذهب رایج و دنیای مدرن وا می دارد و این موضوع «درجهان بودگی» انسان را تحت الشعاع شوق رهایی قرار می دهد و امکان های مواجهه مطلوب با «دیگری» را از بین می برد. شریعتی، گاه امکان های ناپیوسته ایی را که حاکی از سوژگی انسان و نگرش مطلوب به «دیگری» است، فراهم می کند، اما در کلیت نظام فکری وی، این امکان ها فرو می ریزند و در بهترین وضعیت، مواجهه مطلوب با دیگری در اندیشه او وضعیتی فاقد صورت بندی خواهد بود.Shariati's Ontology and Encounter between "Self" and "Other"
Man and his type of encounter with existence have a very high importance and place in Shariati's thought. Basically Shariati's ontology and anthropology are in strong connection with each other. Therefore, we can ask what view Shariati's ontology presents about man and his relationship with "other"? The result is reaching the duality of monotheism and contradiction, as the most important unsolvable problem in Shariati's ontology. This issue cause’s dialectics to prevail over Shariati's thought. The centrality of the dialectical movement in Shariati's ontology forces him to equate man with rebellion and encounter with popular religion and the modern world, and this subject of "being in the world" puts man under the shadow of the passion for liberation and destroys the possibility of the desirable encounter with “other”. Shariati sometimes provides discontinuous possibilities that indicate the human subjectivity and a favorable attitude towards "the other", But in the whole of his thought system, these possibilities collapse and in the best situation, the ideal encounter with the other will be an unformed situation in his thought.