بررسی و تحلیل موضع گیری های حسین کیا چلاوی در قبال حکومت های آق قوینلوها و صفوی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حسین کیا چلاوی از مدعیان و مخالفان برجسته شاه اسماعیل و قزلباشان صفوی است. شاید بتوان او را قدرتمندترین مدعی ایرانی بعد از آق قوینلوها در قبال ظهور حاکمیت صفوی دانست. او در نهایت توانست در آخرین نزاع های آق قوینلوها، به صورت آشکار وارد جنگ قدرت شود و با استفاده از فرصت های گوناگون در صدد توسعه قدرت و تسلط سیاسی ونظامی برآید. تا قلمروش را گسترش دهد. اما این درگیری ها و جنگ قدرت چنانکه شایسته است مورد ارزیابی قرار نگرفته است. این مقاله می کوشد این منازعات را ارزیابی و تحلیل کند و به این پرسش پاسخ دهد که چرا شاه اسماعیل و قزلباشان با قاطعیتی تمام و با کینه جویی و خشونتی بی حد وصف در قبال وی و ساکنان قلمروش اقدام نمودند؟ اهمیت موضوع وقتی آشکار می شود که بدانیم مورخان صفوی، با ابهام و کلی گویی، از کنار نبرد چلاویان و قزلباشان گذشته اند و محققان معاصر در بحث و بررسی تشکیل حاکمیت صفوی به ندرت از این مدعی برجسته یاد کرده اند. لذا با اتکا به منابع نخستین و نقد و بررسی ها آنها، این مقاله به این نتیجه می رسد که حسین کیا چلاوی از مدعیان برجسته و شاید تنها مدعی سیاسی مذهبی صفویان بود، تومار حکمرانی او توسط شاه اسماعیل به نحو خشونت آمیزی در هم پیچیده شده و مورخان صفویه کوشیدند، این مدعی حکمرانی را کم اهمیت جلوه دهند و نام و یاد آنها را از خاطره ها بزدایند..A study and analysis of the positions of Hossein Kia Chalavi towards the governments of Aq Qoyunlu and Safavid
Hossein Kia Chalavi is one of the prominent claimants and opponents of Shah Ismail and the Safavid Qazalbash. He can be considered the most powerful Iranian opponent after Agh Quvinlu against the rise of Safavid rule. Eventually, he was able to openly enter the power struggle in the last conflicts of Agh Quvinlu and used various opportunities to expand his political and military power and control to expand his territory. However, these conflicts and power struggles have not been properly assessed. This article tries to evaluate and analyze these issues and answer the question why Shah Ismail and Qazalbash behaved decisively and with indescribable hatred and violence towards him and the inhabitants of his territory. The importance of the issue becomes clear when we know that the Safavid historians have passed the war of Chalavi and Qizilbash with vagueness and generalities, and contemporary researchers have rarely mentioned this prominent claimant in the discussion of the formation of the Safavid government. According to the primary sources and their investigations, this article concludes that Hossein Kia Chalavi is one of the prominent and perhaps the only politicalreligious claimants of the Safavid dynasty, whose rule was severely complicated by Shah Ismail. Safavid historians tried to downplay this claim of the government and erase their name and memory from the memories.
تبلیغات
