تحلیل شناختی کانون های توجه در داستان یوسف پیامبر از دیدگاه لنگاکر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زبان شناسی شناختی، رویکردی است که به زبان به عنوان وسیله ای برای کشف ساختار نظام شناختی انسان می نگرد.این رویکرد که در سه دهه اخیر در زبان شناسی مورد توجه روزافزون قرار گرفته است، زبان را نمودی از نظام تصویرسازی و تعبیر ذهن می داند. زبان شناسان شناختی عقیده دارند که پدیده تعبیر صحنه پدیده ای شناختی است و آنچه در داستان و روایت اتفاق می افتد را می توان از دیدگاه شناختی به شکلی عمیق تر بررسی و تحلیل نمود. در این پژوهش با توجه به دیدگاه های زبان شناسی شناختی رونالد لنگاکر (1987) در زمینه تعبیر صحنه و ابعاد مختلف آن مانند زاویه دید، شرح صحنه، ضبط صحنه و کانون توجه به تحلیل داستان یوسف پیامبر(ع) در سوره یوسف پرداخته می شود و سپس مقوله کانون توجه در آیات این سوره مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین بسامد هر یک از ابعاد تعبیر در آیات این سوره بررسی می شوند. روش پژوهش حاضر توصیفی_تحلیلی بوده و منابع آن مطالعات کتابخآن های می باشند. در این جستار سوره یوسف که مشتمل بر 111 آیه است، به عنوان منبع اصلی پژوهش انتخاب و ابعاد تعبیر صحنه در زبان شناسی شناختی در سرتاسر داستان مورد بررسی قرار گرفتند. براساس یافته های این مطالعه، از میان ابعاد تعبیر صحنه، به ترتیب بُعد زاویه دید بیشترین و بُعد شرح صحنه کمترین بسامد را دارا می باشند. همچنین بیشترین کانون های توجه دراین سوره به ابعاد خواب و رویا و تعبیر آن، پیراهن و مکر و نیرنگ اختصاص یافته است.A Cognitive Analysis of Focuses of Attention in the Story of Prophet Yusuf (AS) based on Langackerʼs Theory
Cognitive linguistics is an approach that sees language as a means of discovering the structure of human cognition. This approach, which has increasingly received attention in recent decades, considers language as a sign of illustration and construal aspect of human mind. Cognitive linguists believe that scene construal is a cognitive matter and that each story can be more deeply analyzed from the view of cognitive linguistics. Given Langacker's (1987) views about scene construal and its different aspects such as perspective, profiling, scanning and focus of attention, the present descriptive-analytical research analyzed the story of Prophet Yusuf (AS) and then focuses of attention were examined in the ayahs of this surah. Additionally, the frequency of each aspect of scene construal in the 111 ayahs of this surah were studied. The findings show that, out of all scene aspects, perspective and profiling respectively have the most and the least frequency. Furthermore, most of the focus of attention in this surah is devoted to the dimensions of sleep and dreams and their interpretation, shirt, and deception.