وجه غالب سبکی در سوره آل عمران و نقش آن در انتقال معانی و دلالت ها با رویکرد علم معانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سوره آل عمران از سوره مدنی است که غالب محتوای آن در اوامر و نواهی و تبیین برخی از احکام بوده و بخشی از سوره نیز به مورد خطاب قرار دادن اهل کتاب و بخش دیگر به پردازش داستان آل عمران اختصاص دارد. این سوره نسبت به سوره های مکی دارای ویژگی های خاصی است. پژوهش حاضر با بهره گیری از ابزار سبک شناسی و روش توصیفی- تحلیلی می کوشد ویژگی های برجسته سبک این سوره در بُعد علم معانی را مورد مطالعه قرار دهد و کارکرد هر یک از لایه های سبکی را در تبیین معانی مورد نظر بیان کند تا از این زاویه، کارکرد عناصر سبک ساز و ویژگی های برجسته سبک زبانی- بیانی این سوره را به نمایش بگذارد. برآیند پژوهش نشان می دهد که یکی از مهم ترین ویژگی های سبک این سوره، اسلوب «نداء» با ساختارهایی چون: «یا أَهْلَ الْکِتاب »، «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا»، «ربِّ»، «ربنّا» و «یا مریم» است که در هر یک از این پنج اسلوب ندا به فراخور آیات، معانی قصد شده که با این سبک تناسب دارد. به علاوه دقت در سبک ندای مستقیم و غیر مستقیم و تفاوت هر یک در اظهار معانی از جمله دستاوردها و نوآوری های این پژوهش است. افزون بر این، در این سوره در بسیاری از آیات، ترتیب و چیدمان جمله ها آهنگین بوده و گونه های مختلف تکرار و کارکرد شایسته موسیقی معنوی آن در تبیین معانی آیات شایان توجه است.A Semantic Approach to the Dominant Stylistic Aspect in Surah Āl ʿImrān and Its Role in Conveying Meanings and Implications
Surah Āl ʿImrān is one of the Madani surahs and the majority of its content concerns commands, prohibitions and the explanation of some rulings, and part of the surah is dedicated to addressing the People of the Book and another part is allocated to processing of the story of Āl ʿImrān. This surah has special characteristics as compared with Makki surahs. The present research, using stylistics and a descriptive-analytical method, tries to study the prominent features of the style of this surah in terms of semantics and the function of each of the stylistic layers to explain the intended meanings in order to display the function of style-making elements and the prominent features of the linguistic-expressive style of this surah. The results of the research shows that one of the most important characteristics of the style of this surah is interjection appearing in structures such as "Ya Ahl al-Kitab", "Ya Ayyuhha Al-Dhinna Amanwa", "Rabbi", "Rabbana" and "Ya Maryam" in each of which there are intended meanings that fit this style. In addition, accuracy in direct and indirect interjection and the difference of each in expressing meanings are among the achievements and innovations of this research. Moreover, in many ayahs of this surah, the order and composition of the sentences are melodious, and the various types of repetition and the appropriate function of its spiritual music in explaining the meanings of the ayahs are noteworthy.