کراهت یا ترس از مرگ و درمان آن از دیدگاه ملاصدرا و مقایسه آن با ابن سینا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ترس از مرگ امری است ضروری و همچون خود مرگ از حکمت های الهی است. دلایل فلسفی و وجودی مبتنی بر علل فاعلی و غایی که از اختصاصات ملاصدرا است، دو دلیل اصلی وی در تبیین این ترس است. نفس، فاعل ترس است چون دوستدار خدا و صفت جاودانگی او است و هم به دلیل غلبه احکام بدن زوال دنیوی را ناخوش می دارد. غایت وجودی این ترسِ نهفته در نفس نیز محافظت از بدن برای رسیدن به کمال لایق است. دلایل غیروجودشناسانه صدرا برای ترس نفس از مرگِ بدن، ارزش شناختی (اخلاقی)، معرفت شناختی و روان شناختی است. راه حل های استنباط شده از آثار وی برای غلبه براین ترس،افزایش آگاهی است؛ چراکه اصولاً ترس از مرگ، بی فایده و فرار از آن ناسودمند است. برای غلبه بر این ترس، باید به معرفت خدا و شناخت راز تقدیرات الهی نائل شد.در حالی که ملاصدرا با طرح دلایل وجودشناسانه، وجود این ترس را ضروری می داند؛ اما ابن سینا با طرح دلایل صرفاً غیروجودشناسانه، این ترس را ناموجّه تلقّی می کند. درمان این ترس از نگاه ابن سینا همچون ملاصدرا مجموعا افزایش معرفت و آگاهی است؛ هرچند چاره ساز بودن این راه حل برای اکثریت مردم، محل تردید و ابهام است.Dislike or Fear of Death and its Treatment from Mulla Sadra's Point of View and its Comparison with the Views of Ibn Sina
Fear of death is necessary and like death itself is one of the wisdom of God. Philosophical and existential reasons based on actual and ultimate causes, which are the characteristics of Mulla Sadra, are his two main reasons for explaining this fear. The soul is the cause of fear because it is the lover of God and the attribute of His immortality, and it dislikes worldly decline due to the dominance of the bodily rules. The existential end of this fear inherent in the soul is also the protection of the body to attain the perfection it deserves. Sadra's non-existent reasons for the soul's fear of the death of the body are axiological (moral), epistemological, and psychological. The solutions inferred from his work to overcome fear are epistemological; because, in principle, the fear of death is useless and escaping from it is useless. To overcome this fear, one must understand the knowledge of God and the secret of divine destiny. There are many similarities between Ibn Sina and Mulla Sadra in presenting non-existent reasons. The cure for this fear, from Ibn Sina's point of view, is totally epistemological, and from Mullah.